Mini-tornado's, weerbommen, storm en orkanen/cyclonen - dit zijn allemaal termen, die we frequent tegen komen in de media, maar die helaas ook veelvuldig verkeerd worden gebruikt.
Mini Tornado
Allereerst, mini tornado is geen meteorologische term. Het is een tornado, of het is geen tornado. Een beetje tornado bestaat niet. De term wordt echter vaak gebruikt om een plotseling optredende windvlaag, die schade veroorzaakt, te beschrijven. Voorbeelden hiervan zijn de trampoline, die door de lucht vliegt en een stuk ijzer wat van een dak afgetrokken wordt. Om de zekerheid te hebben, dat er wel sprake is geweest van een tornado wordt er gebruik gemaakt van ooggetuigenverslagen, foto's en films en/of van een schade inventarisatie. De schade is doorslaggevend om te bepalen of er sprake is geweest van een sterke windvlaag/downburst (waarbij er schade is in een perfecte rechte lijn) of van een tornado (waarbij de schade "rommeliger" is. Het puin ligt her en der verspreid in allerlei richtingen). In bijna alle gevallen, wanneer de term mini-tornado wordt gebruikt, was er totaal geen sprake van een tornado, maar van een windvlaag.
Weer bom
Weerbom is een andere vaak misplaatste term. Een weerbom is, geloof het of niet, daadwerkelijk een meteorologische term. Het refereert aan een plotselinge daling in de luchtdruk geassocieerd met een lage druk systeem, waarbij de druk binnen 24 uur 24 hPa gedaald moet zijn. Dit is een gigantische daling van de luchtdruk. Journalisten beschrijven echter iedere extreme weergebeurtenis als een weerbom.
Storm
Stormen zijn winden met een snelheid van 62km/u, die voor tenminste 10 minuten moeten aanhouden - dus niet iedere sterke windvlaag. Er wordt gewaarschuwd voor storm, als de windsnelheid regelmatig boven de 62 km/u uitkomt. Op veel plaatsen zijn er regelmatig windvlagen, maar slechts enkele hebben te maken met een aanhoudende wind van 62 km/u of meer.
Orkanen / Cyclonen
Orkanen komen alleen voor op het noordelijke halfrond en alleen ten oosten van de internationale datumgrens. Orkanen onstaan in de Atlantische Oceaan en de Stille Oceaan. Cyclonen zijn hetzelfde als orkanen, maar komen voor op het zuidelijk halfrond. De lucht rondom een depressie draait op het noordelijk halfrond altijd tegen de wijzers van de klok in en op het zuidelijk halfrond met de klok mee, de cyclonale circulatie. Dit komt door het corioliseffect. Door de draaiing van de aarde sturen de corioliseffecten de winden om het centrum van de depressie heen, spiraalvormig naar het midden toe, waar de lucht verticaal omhoog ontwijkt.
©onweer-online
Een windhoos is in principe hetzelfde als een tornado, dus een roterende kolom lucht. Vandaar ook het woordje 'hoos'. Er is (net als bij een tornado) alleen sprake van een windhoos als er werkelijk een verband is tussen een wolk en de kolom, dus niet iedere stofduivel (anders zouden we geen stofduivels als naam hoeven hebben) is een windhoos.
Een windhoos is dus gewoon een tornado, alleen worden ze vanwege het gematigdere klimaat in Nederland, als ze al ontstaan, zelden zo sterk dat het begint te lijken op de tornado's zoals we die van Discovery kennen. Dus mensen zijn geneigd te denken dat de term windhoos voor iets anders staat omdat het zoveel zwakker lijkt. Niettemin kunnen windhozen behoorlijk groot worden in Nederland en hebben we het dan nog steeds over een windhoos. Een van de bekendste voorbeelden is Borculo. Dit wordt vaak de 'cycloon van Borculo' genoemd, omdat mensen geen idee hadden wat het was (er was nog geen Discovery... ) maar zoals het verhaal hierboven is de term cycloon zo ongeveer het meest onjuiste wat je het kunt noemen.
Elke rukwind windhoos noemen is dus absoluut onjuist. Er zijn een hoop verschijnselen (zoals ook al bij 'tornado' werd opgemerkt) die indrukwekkende schade kunnen achterlaten, maar nog steeds geen windhoos zijn. Als het niet roteert, het is sowieso al geen windhoos.
Waterhoos is hetzelfde verhaal. Mensen hebben nogal eens de neiging om elke wolkbreuk een waterhoos te noemen, maar een waterhoos is werkelijk een roterende slurf vanuit de wolken. Omdat de waterhoos boven water hangt, wordt er veel vocht opgezogen en is de hoos mooi zichtbaar en een indrukwekkend gezicht. Deze hozen kunnen ook zeer sterk worden, maar zijn meestal vrij zwak.
Een waterhoos kan het land optrekken. Meestal zal de hoos zich voeden met warme vochtige lucht van het water en boven land daarom ophouden, maar er zijn voorbeelden van waterhozen die werkelijk doorgaan op het land. Dus het kan wel degelijk noodzakelijk zijn dekking te zoeken als je vanaf het land een waterhoos op je af ziet komen.
Dus niet elke zware wind een windhoos noemen en niet elke stevige bui een waterhoos graag!
H2O Hotel Terschelling: Mijn werk en weerchasecentrum. Hotelkamers met fantastisch uitzicht over de wolken!
Prachtig stuk, erg informatief:)
Though, het stuk van waterhoos, daar snap ik de verwarring bij. Men gebruikt een soort van woordvariatie op dat wordt als het echt als gekken na beneden komt. Dus, ja, als je dat vaak genoeg gebruikt, zie je simpelweg het verschil niet meer tussen wolkenbreuk en waterhoos.
(Sorry nutteloos antwoord xD) | Gewijzigd: 19 mei 2011, 10:34 uur, door Herdervriend
of andersom hebben een zooi tornado's een berg schade aangericht hebben ze het over een orkaan | Gewijzigd: 19 mei 2011, 10:36 uur, door Klapper