Als er een facet is van het Nederlandse weer dat een belangrijk stempel drukt op de beleving ervan, dan is dat wel het feit dat er geen duidelijk aanwijsbare lijn is in de manier waarop warme en koudere dagen elkaar afwisselen. Werd het afgelopen zaterdag in Eindhoven tijdens vrij zonnig weer bij voorbeeld al 25 graden, een dag later bleef het bij 15,7 graden in het Zeeuwse Westdorpe. Ertussen zat de passage van een koufront dat in de nacht buiige regen en in het oosten hier en daar ook een klap onweer bracht. En een draaiing van de wind. Zo gaat dat in Nederland vaak. Luchtmassa’s van verschillende oorsprong volgen elkaar met groot gemak op, steeds weer van elkaar gescheiden door gebieden met bewolking en regen of buien. Gisteren was het weer de beurt aan de warme lucht om een poging te wagen de koelere lucht die de dagen ervoor was binnengedrongen, het land uit te zetten.
Als een warmtefront passeert, zijn het altijd eerst wolkenvelden hoog in de atmosfeer die binnendrijven. Later daalt de wolkenbasis, worden de wolken dikker en kan er regen vallen.
Eerste poging
Een eerste poging werd gisterochtend gedaan. Na een nacht met opklaringen schoof op grotere hoogte veel bewolking binnen. Op het plaatje naast dit verhaal is mooi te zien dat bij de nadering van een warmtefront ook altijd eerst hoge bewolking binnendringt. De zon, die tegelijkertijd in het oosten opkwam, scheen die bewolking van de onderkant aan. Het leek op dat moment wel even of de hemel in vuur en vlam stond. Vanuit grote delen van Nederland was die zonsopkomst te zien, we kregen er ook vele fraaie foto’s van toegestuurd. Uiteindelijk werd de bewolking, horend bij het warmtefront, zo dik dat vanuit het westen lichte regen het land op kwam. Wie de radarbeelden volgde, zag direct na de regen horend bij het warmtefront een tweede bandje met neerslag het land opkomen, horend bij een koufront dat Nederland uiteindelijk helemaal passeerde, maar boven België tot staan kwam. En in de loop van de middag en van de avond weer langzaam naar het noorden begon te bewegen. Inderdaad als een warmtefront. Het bleef na de passage van het koufront dan ook bewolkt en geleidelijk kreeg die bewolking weer het karakter van wolken die bij een warmtefront horen.
Hier de hemel in vuur en vlam in de buurt van Doetinchem. Foto: Jan Stapelbroek.
Bijna golvend
Hoge wolken dus, gelaagd, soms bijna golvend. Opvallend genoeg in elk geval voor diverse mensen om er foto’s van te maken en die weer aan ons toe te sturen. Dat golvende karakter van de wolken ontstond doordat het flink waaide, in het noordwestelijk kustgebied lange tijd met een windkracht 7 uit het zuidwesten. Maar ook landinwaarts kwamen flinke windvlagen voor. Veel regen viel er overigens niet. Op de natste plekken, onder meer in het uiterste zuiden van het land, kwam 1 a 2 millimeter omlaag, op de meeste andere plaatsen was het tiendenwerk. En warm was het gisteren ook niet: maximaal 14 graden in de drie zuidelijke provincies.
De afgelopen nacht bleef het warmtefront boven Nederland liggen. De bewolking bleek hardnekkig, hier en daar viel er nog een beetje regen of motregen uit. Vanochtend kwam als eerste in het zuiden de zon erdoor, pas in de middag begonnen de wolken ook uit het midden van het land te verdwijnen. Wie tijdens het bewolkte weer en in de wind buiten liep, kon het op dat moment nog wat kil vinden. Maar toen de wolken eenmaal weg waren en de zon weer scheen merkte je meteen dat de warme lucht terug was. Rond kwart voor drie vanmiddag was de temperatuur in het zuiden op diverse plaatsen alweer tot 21 graden opgelopen. En dat scheelde een jas met gisteren, toen het aan het begin van de avond op veel plaatsen zelfs tot beneden 10 graden was afgekoeld. En zo schuiven de fronten bij ons steeds heen en weer.
Rond tien uur 's ochtends passeerde deze wolkenpartij Noordwijk. Het waaide er ook hard bij. Duidelijk is in de wolken een golvende structuur te zien. Foto: Johan Westra.
Morgen weer een kans
Voor wie het zelf wil volgen, is er ook morgen een kans. Halverwege de dag komt een wolkenzone dan het noorden van het land binnen, gevolgd door weer koelere lucht. En daar hoort ook een andere windrichting bij. Want was het vandaag een zuidwestelijke wind die de warmere lucht het land binnen blies, morgen draait de wind naar het noordwesten en kan de koelere lucht vanaf de Noordzee weer ons land binnenkomen. Daaraan vooraf gaat een smalle wolkenzone die vanuit het noorden over het land trekt en er vrijwel overal voor zal zorgen dat de zon 1 of 2 uur afgeschermd wordt. Neerslag wordt niet verwacht. Wel zal het na passage van het front in de wind weer frisjes aanvoelen, al kan het voor de frontpassage uit in het zuiden nog wel 18 en lokaal zelfs 19 graden worden. In het noorden halen we die temperaturen niet meer.
Na morgen nestelt een hogedrukgebied zich in de buurt van Nederland. Zonder dat een warmtefront passeert, warmt de bovenlucht dan op. En daar profiteren wij ‘aan de grond’ ook van, vooral zondag. Dan kan het op veel plaatsen tussen 18 en 20 graden worden. Dit keer vooral met de zon erbij en ook dankzij die zon. Want omdat er geen front aan te pas komt, blijven echte wolkenvelden even achterwege. En zo heeft elk weertype z’n eigen dynamiek!
Bron: Meteo Consult.