De meeste mensen kennen het als een heerlijke geur. De reuk die er hangt na het vallen van zomerse regen. Geheel beperkt tot de zomer is dit fenomeen niet, ook in een deel van de herfst en zomer komt het voor. Woensdag is het waarschijnlijk alweer zover. Dat het buiten bijzonder ruikt na regenval heeft verschillende oorzaken die op hun beurt ook weer verschillende geuren met zich mee brengen. Er zijn drie oorzaken van de geur te onderscheiden.
De huidige maart maand kenmerkt zich tot op heden door weinig regen.
Bacterie brengt favoriete geur
Het eerste type geur heeft te maken met een groep bacteriën die goed gedijt in vochtige en warme grond. Wanneer het lange tijd niet of nauwelijks heeft geregend en het warm is geweest, droogt de grond uit. Om haar voorbestaan te garanderen laten de bacteriën dan sporen achter in de grond voor betere (vochtigere) tijden in de toekomst. Wanneer het na de lange droge periode gaat regenen, worden de sporen door het vervolgens verdampende vocht en de kracht van de neerploffende regendruppels de lucht in gebracht. Dat kan je ruiken. Deze door veel mensen als prettig ervaren geur is waar te nemen in de vochtige, dampige omstandigheden, na afloop van een zomerse regenbui. Als de lucht een tijd lang vochtig blijft, kan deze geur lang blijven hangen. Als er weer drogere lucht (met een lagere luchtvochtigheid) binnenstroomt, verdwijnt ze snel.
Chemische stoffen en olie
Een ander type geur ontstaat, doordat in de regendruppels altijd wel enige zuren opgesloten zitten. Deze komen aan het oppervlak uiteraard niet alleen maar in aanraking met grond en sporen. Op diverse plekken zijn ook chemicaliën op de grond aanwezig, of bijvoorbeeld olieresten op een parkeerplaats. De zuren in de regendruppels reageren met de chemische stoffen en ook hier komen geuren bij vrij. Dat is bijvoorbeeld goed te ruiken onderweg met de auto op vakantie, wanneer je na een regenbui op een parkeerplaats langs de snelweg even staat te rusten. De olieresten die daar liggen, zijn dan ineens extra goed te ruiken. Net als bij de bacteriën geldt: hoe langer het droog is geweest, hoe meer ‘geurstoffen’ voorradig zijn en dus hoe sterker het ruikt. Na een eerste flinke regenbui is een groot deel van de op de grond aanwezige stoffen weer weggespoeld. Een snel volgende tweede regenbui geeft daardoor een stuk minder sterk geureffect.
Regen na een langere periode van droogte levert in de zomer en ook in een deel van de lente en herfst bijzondere en kenmerkende geuren op. Dat in samenspel met bacteriën, mensen, planten en bomen.
Afgescheiden druppels van bomen en planten
Ten slotte is er nog een derde oorzaak van de bijzondere geuren na regenval. Dat zijn de (hars)druppeltjes die bomen en planten afscheiden tijdens het groeiseizoen. Deze plakkerige druppels lekken op de grond en, zoals autogebruikers goed weten, bijvoorbeeld ook op autodaken. Als het regent, komt tevens een deel van deze afgescheiden stoffen in de lucht terecht. En ook die levert weer aparte geuren op.
Mix van geuren
We hebben zojuist dus drie type oorzaken en geuren onderscheiden. Maar in de praktijk is het zo dat er een mix van bovenstaande geuren ontstaat. Bovendien verschilt de geur van plaats tot plaats. Op de ene plek ziet de natuur er namelijk weer anders uit dan op een andere locatie. En uiteraard verschillen ook de hoeveelheden en soorten chemische stoffen op het oppervlak van plaats tot plaats. Daarnaast maakt het natuurlijk uit hoe lang het droog is geweest en of het daarbij ook echt warm is geweest. Dat laatste is vooral van belang voor de bacteriën en hun sporen (hoge temperaturen leiden tot een grotere verdamping en dus een sterkere uitdroging van de grond).
Ozon
Soms wordt ook wel gezegd dat ozon de oorzaak van de bijzondere geur na regen is. Dit is echter niet het geval. Hoge ozonconcentraties zijn er bij langdurig warm en droog weer, voor eventuele regen uit. De geur van ozon is daarbij een stuk minder nadrukkelijk aanwezig. Bovendien wordt deze door de meeste mensen die het wel ruiken als weinig prettig ervaren. Het is de geur die soms ook in ‘kopieerhokken’ waar te nemen is.
Maart tot nu toe: weinig regen en veel zon
Ten slotte even naar de situatie van woensdag, of beter gezegd deze maand. Deze maart is tot nu toe zeer droog verlopen. In het noordwesten van het land is zelfs nauwelijks regen gevallen. Sommige regio’s in het zuidelijke helft van het land komen nog boven 15 millimeter uit, maar veel is dat natuurlijk niet. Daarbij is het al meer dan 10 dagen geleden (18 maart) dat er op grote schaal een significante hoeveelheid regen is gevallen. Terwijl het toen in het noorden droog bleef, viel in het zuiden en midden hier en daar meer dan 10 millimeter. Afgelopen zaterdag kreeg een deel van Randstad nog regen van betekenis: 0,5 tot 2 millimeter. Maar heel veel zoden aan de dijk heeft ook dat niet gezet.
Tevens is deze maart maand zeer zonnig. Hierboven het aantal uur zon tot nu toe in De Bilt. Zonder dat de luchttemperaturen gemiddeld extreem hoog waren, heeft dat voor een forse verdamping van vocht uit de grond gezorgd.
De laatste keer dat het in Nederland op grote schaal flink regende was 18 maart in het midden en zuiden van het land. Dat komt in deze overzichtsafbeelding voor De Bilt goed naar voren.
Bovendien heeft de zon deze maart heel veel ruimte gekregen (tot nu toe ruim meer dan 50% van de daarvoor beschikbare tijd). Zonder dat de luchttemperaturen gemiddeld extreem hoog waren, heeft dat voor een forse verdamping van vocht uit de grond gezorgd.
Woensdag op diverse plaatsen geur na regen
Een storing trekt in de loop van woensdag van boven de Noordzee en België het land binnen. Dit levert enkele buien op, waarbij de neerslaghoeveelheden van plek tot plek naar verwachting flink verschillen (volg eventueel onze buienradar). Er zijn plaatsen waar het korte tijd goed doorregent, met grote zomers aandoende druppels. Met de droge voorgeschiedenis van de afgelopen tijd, gaat het op die plekken vervolgens zo kenmerkend ruiken naar ‘die geur na de regen’.
Bron: Meteo Consult
In de zomer en zomer dus? Bedoelt u niet de lente?
Kan niet wachten:P
Maar dan moet de grond voordat het regent dus ook wel echt droog zijn
Geen slechte geur dus, enne leuke artikel, ik wist wel ongeveer wel vanwaar het vandaan kwam, maar niet tot in de details
Als een bliksem heel dichtbij inslaat dan ruik je Ozon, maar dat meurt joh, een beetje naar bedorven gas......
Gelukkig maar 1 keer meegemaakt, want zodra je ozon ruikt zit je wel heeel erg dicht bij de bliksem
Gelukkig maar 1 keer meegemaakt, want zodra je ozon ruikt zit je wel heeel erg dicht bij de bliksem
Lol, ja dan ben je wel heel dicht in de buurt geweest. In geconcentreerde vorm is het zelfs giftig. Nee ik had het over een vleugje, dat heeft een wat frisse geur in mijn beleving, maar na een 'direct hit' hoef ik het niet te ruiken! Bedorven gas en verbrand vlees, aj!
De geur van verbrand vlees ruik ik anders vaak genoeg in de zomer.
Maar erg leuk om te weten dit, nooit geweten dat zo die geur zo ontstaat. Weer wat geleerd!
Volledige dagen met sneeuwdek: 7
Dagen met deels sneeuwdek: 2
Vaste sneeuw: 4 * Laatste 01-02-2019
Smeltende sneeuw: 1 * Laatste 02-02-2019
Hagel: 4
Velp 2018:
Smeltende sneeuw: 6
Vaste Sneeuw: 6
Hagel: 8
Weerlicht: 6
Onweer: 24 (1 onweersdag in Velp gemist toen ik in Duitsland was)
Velp 2017:
Dagen met sneeuwdek: 34 (waarvan 21 in januari, 6 in februari en 7 in december)
Vaste sneeuw: 12
Smeltende sneeuw: 6
Hagel: 13
Weerlicht: 6
Onweer: 21