De komende tijd gaan we een korte periode van dooi krijgen en vanaf de dertiende december glijden we langzaam naar temperaturen die onder nul gaan uitkomen, met uitzondering van de kustgebieden, want daar ligt de temperatuur ongeveer rond de 2 graden. Voor diegene die nog een nieuwe F5-toets nodig hebben: nu is je kans om naar de winkel te rennen! In de media verschijnen momenteel berichten dat we volgende week op de schaats kunnen, persoonlijk zie ik dat helemaal niet zitten. Waarom ze een persbericht uitsturen snap ik al helemaal niet. Er zijn twee redenen waarom we volgende week niet op de schaats kunnen staan. Reden één is: de dooi zet de komende dagen knap door waardoor het bestaande ijs wegsmelt. Reden twee is: we krijgen te maken met winterse neerslag: sneeuw! Als er een ding niet bevorderlijk is voor het ijs, dan is dat sneeuw wel. Het Amerikaans model laat dat duidelijk zien. Een weerinstantie moet dat toch ook wel zien lijkt mij. Maar goed, we zullen het maar op een publicatiestunt houden... Hieronder de verwachting wat betreft de sneeuw op basis van de 06u run van het Amerikaans model:
Witte Kerst
Na het zien van een aantal runs van de afgelopen dagen, kunnen we al het één en ander op gaan maken voor wat betreft de Kerst. Normaal volgt traditie getrouw een Kerstdooi, maar zoals het Amerikaans model nu weergeeft kunnen we te maken gaan krijgen met ijzige kou. De temperaturen die nu berekend worden om acht uur in de ochtend, komen uit op zo'n -6 a -9 graden in de kustgebieden en in het oosten van het land ligt het kwik ongeveer rond de -12 a -15 graden. Hieronder de GFS kaart van 25 december om 06u UTC:
Mocht de 06u run stand houden, dan kunnen we ons gaan opmaken voor een nieuw record. De koudste Kerst ooit in ons land werd gemeten in 1961. De gemiddelde Kersttemperatuur in De Bilt bedroeg toen -7/-8. Dit was een sneeuwloze Kerst. Voorafgaand voor de Kerstdagen krijgen we (zoals nu de kaarten ervoor staan) te maken met neerslag, deze neerslag zal in de vorm van sneeuw gaan vallen en in combinatie met de lage temperaturen zou dat betekenen dat we wederom een witte Kerst gaan krijgen. Dit is allemaal ver weg, maar het begin is er. Als ik moet gaan schatten hoe groot de kans is op een witte Kerst, dan schat ik die vrij groot in, zo rond de 80%.
Witte Kersten zijn vorige eeuw en deze eeuw slechts acht keer voorgekomen. Dat was in 1903, 1906, 1938 (de mooiste van de eeuw), 1940, 1950, 1964, 1981 en 2009. Het landelijk criterium voor een witte kerst is op beide dagen in De Bilt een sneeuwdek van tenminste 1 centimeterm, dat voor meer dan 50 procent het aardoppervlak bedekt.
Nog even terug komend op de polar tsunami; vele deden er lacherig over en hadden de grootste mond met dooi en 10 graden. Gezien de trend die zich aan het vormen is (haast gelijk aan vorig jaar), merk ik op dat het ineens stil is omtrent die discussie. Dat ik de naam polar tsunami gepakt heb (wat de Duitsers ook hadden), heeft mede te maken omdat het heerlijk klinkt. Gek genoeg lijkt alles uit te komen.
Dit is op basis van de 06u run van het Amerikaans weermodel GFS geschreven. Sommige mensen hechten er waarde aan en andere weer niet. Laten we dit topic dan ook gebruiken om de situatie omtrent Kerst in de gaten te houden (zal niet gaan want er zullen nog vele topics volgen tot aan Kerst )
Voor wat betreft Jan's bovenstaande uiteenzetting (thx Jan) mbt. de langere termijn mijn visie daar nog eens even naast leggen.
Zoals ik wel eens vaker heb laten doorschemeren hecht ik veel waarde aan hetgeen zich hoog boven onze hoofden afspeelt. Hier bevindt zich de grote drijvende kracht van hetgeen zich, zij het met enige vertraging, later in de onderste atmosfeer gaat afspelen. Deze drijvende kracht is de zgn. stratosferische polar-vortex. (PV).
De PV vinden we zowel boven de noordpool als ook boven de zuidpool terug, het zijn grootschalige lagedrukgebieden in de hogere atmosfeer op 15 tot 30 a 50 km hoogte (stratosfeer) en ontstaan in de winter door een toenemende negatieve stralingsbilans op de (noord)pool.
De PV kunnen we voorstellen als een reusachtige draaikolk van koude lucht hoog boven de polen. Algemeen kan men stellen dat een goed ontwikkelde PV veelal een sterke westelijke (zonale) hoogtestroming in stand houdt. Verzwakt de PV (bv. door instroom van warme lucht) dan kan door de minder sterke centrifugale krachten aan de randen van de draaikolk koude lucht naar het zuiden toe gaan uitstromen (afbrokkelen) en uiteindelijk gaan afsnoeren (meridionaal , cut-off). In eerste instantie zien we dat de de randen van de PV gaat slingeren (meanderen) en niet meer mooi strak verlopen. In een later stadium komt het dan tot afsnoering van de koude lucht.
Op zo'n op 10 tot 15 km hoogte zien we een soortgelijk patroon. Deze wordt gevormd door de jet-stream rond het n(straalstroom). Meestal verloopt de jet licht golvend (zgn. Rossby golven). Hij kan echter ook gaan slingeren, wordt de amplitude van de golf groot genoeg dan zien vervolgens een afsnoering van de koude lucht met zelfs een retrograde stroming ontstaan. Dus een stroming van van oost naar west ipv west naar oost.
Sterke PV links, zwakke PV rechts
Rossbygolven, west, meridionaal, afsnoering
Een aantal weken geleden hadden we te maken met een een verstoorde (gesplitste) PV, ook in de onderste atmosfeer zagen we dit terug in een geblokkeerd stromingspatroon met sterke trog boven Europa. Een week geleden zag het ernaar uit dat de PV zich weer begon te herstellen met later mogelijk meer westelijke stromingspatronen (WC)
De laatste dagen zien we echter dat de stroming in de stratosfeer (100 hPA) weer gaat slingeren. Ook lager in de atmosfeer lijkt het blokkade patroon weer te gaan toenemen. Op de langere termijn, tot 18 december zien we op 100 hPA opnieuw een sterk meridionaal stromingspatroon met als gevolg een enorme koude trog boven Europa. Ook in de lagere atmosfeer zien we dit patroon versterkt terug met op 500 hPA ( 5 km) een machtige blokkade boven de Atlantische Oceaan. Met een noordelijke stroming wordt onverminderd arctische lucht naar Europa getransporteerd. Diverse koude putjes (lagedrukgebieden in de hogere luchtlagen) zullen periodiek de sneeuwvalkansen doen toenemen.
PV 100 hPA vandaag
13 december
18 december !
Al met al verwacht ik in de aanloop naar de kerst geen grote veranderingen mbt. het bovengenoemde scenario. Het blijft winters en de kans op een witte kerst (ofschoon nog erg ver weg) lijkt dit jaar erg groot.
Tot slot;
Het moge duidelijk zijn dat dit slechts een zeer vereenvoudigde weergave is van het geen zich (hoog) boven onze hoofden afspeelt. De div. mechanismen in de Atmosfeer (troposfeer /stratosfeer) en de terugkoppelingen (wisselwerking) die hiermee te maken hebben zijn zeer complex en ook vandaag deels nog niet goed begrepen. Desondanks kan het vervolgen van deze ontwikkelingen een bijdrage leveren aan de verwachtingen op de langere termijn. Het zijn en blijven echter indicatoren, garanties hebben we echter dan ook niet.
Mochten er nog vragen zijn of kritiek op bovenstaande dan graag "hier damit"..
Ciao Johann | Gewijzigd: 9 december 2010, 20:46 uur, door Alpenweerman
Kijken wat de neerslag doet straks wat er aan komt.
Ik net wel en het snegent hier lichtjes.
Kan wel kloppen ja. Hier in Smilde is het o.a. wit. Al is het wel een papje geworden door de regen na vanmiddag. Maar het blijft ook nu gestaag door (nat)sneeuwen.
Er zit wat aan te komen hoor dat kan niet anders
Zelden zulke prachtige ontwikkelingen gezien, geheel in lijn met 100 hPA voor de 18 december
:P
Vind persoonlijk "artic-outbreak" een betere benaming....
Ciao Johann
Dat woord "polar tsunami" blijf ik overigens vreselijk vinden (maar dat wist je al Jan)
Vind persoonlijk "artic-outbreak" een betere benaming....
Ciao Johann
Ook namens mij dank voor bijdrage, ik vind het wel wat hebben die naam daarvoor
Deze winter lijkt het andersom!
nou, ik zou zeggen: beter!!!!!!!
alles lijkt zo'n beetje goed te kunnen komen,
-serieuze kouaanval met misschien (heel) veel sneeuw
-80 % kans op een witte kerst
!!!
ps: leuk zou zijn als er ook een paar weken zonder sneeuw komt maar een goede ijsperiode
komen de vele schaatsliefhebbers ook eens aan bod
als dat nog eens uit zo komen..........
maargoed, het blijven verwachtingen hè