Terwijl op het noordelijk halfrond de winter voor de deur staat, moet op het zuidelijk halfrond de zomer aanvangen, maar in Australië is van normaal zomerweer nog niet echt sprake. De afgelopen dagen zijn zelfs diverse kouderecords verbroken. Wat is hiervan de oorzaak en komt het nog goed met de Australische zomer? Australië bevindt zich tussen 10 en 45 graden zuiderbreedte en kent daardoor diverse klimaatgebieden. Echt koud wordt het in Australië niet, behalve in de berggebieden van Victoria en New South Wales. Tijdens de wintermaanden (juni tot en met augustus) zijn hier diverse skipistes te vinden waar over het algemeen voldoende sneeuw ligt. In het noorden van Australië heerst een tropisch klimaat met het hele jaar door hoge temperaturen. Tussen december en april valt de meeste neerslag. In totaal vangt een stad als Cairns zo’n 1600 millimeter regenwater op. Dit valt soms uit gigantische stortbuien waarbij wegen in korte tijd blank komen te staan.
Maritiem klimaat in het zuid(oost)en van Australië
De meeste Australiërs wonen in de staten Victoria en New South Wales. Het klimaat is hier over het algemeen gematigder, al kan het tijdens de zomermaanden voor Nederlandse begrippen soms behoorlijk heet worden. De hitte uit het dorre binnenland bereikt af en toe miljoenensteden als Melbourne, Adelaide en Sydney. Kwikstanden van 40 tot 45 graden zijn dan geen uitzondering. In het winterhalfjaar is de temperatuur in deze steden het beste te vergelijken met Europese steden als Barcelona en Rome. In deze steden rond de Middellandse zee valt dan af en toe flink wat regen. In een Australische winter is het niet zo nat, op de meeste dagen is het zelfs behoorlijk zonnig. ’s Nachts kan het dan wel behoorlijk afkoelen en soms vriest het ook lichtjes.
Tegenvallende temperaturen
In de maanden september en oktober gaan normaal gezien de temperaturen merkbaar omhoog. De vorst in de nachten behoort tot het verleden en geholpen door de zon kan het bij een aflandige wind soms al 40 graden worden. Dit jaar is dat heel anders. Op ruim 20 oktoberdagen kwam in Melbourne het kwik nog niet eens op 20 graden uit. Op 15 oktober werd het zelfs niet warmer dan 10 graden terwijl 20 graden toch echt de norm voor oktober is. Ook elders in Australië zijn behoorlijk lage temperaturen gemeten. De inwoners van Sydney wachten nog altijd op een echte doorbraak van de lente. De afgelopen weken was het behoorlijk wisselvallig met vrij lage temperaturen en vandaag (zondag 7 november) was het zelfs behoorlijk mistig in de grootste stad van Australië. Ook in het tropische Darwin is er een aantal dagen geleden een kouderecord gebroken. Nog nooit was het op een novemberdag zo koud geweest. Het kwik bleef, onder een dikke wolkendeken waaruit de gehele dag wat regen viel, steken op 25,6 graden. Het oude record stamt uit de jaren 80 toen het ooit op een novemberdag niet warmer werd dan 26,2 graden. Normaal is het in november zo’n 33 graden.
Temperatuurverloop in Sydney van de afgelopen 365 dagen. Tijdens de voorbije winter was het relatief mild. Dat is vooral zichtbaar in de tweede grafiek waarin de afwijking t.o.v. de norm is weergegeven. De afwijking in oktober was al minimaal en november is zelfs te koud begonnen.
De laagst gemeten temperatuur eind oktober en begin november. De krappe 26 graden in Darwin is duidelijk terug te zien (gele gebied in het uiterste noorden van Australië). Ook elders was het kouder dan normaal.
Regen en sneeuw
Diverse gebieden in Australië hebben de afgelopen weken veel regen te verwerken gehad. enkele rivieren traden buiten hun oevers en ook werden nieuwe maandrecord bijgeschreven in de boeken. In de Australische Alpen viel zelfs nog regelmatig sneeuw. In Falls Creek was het de afgelopen dagen behoorlijk koud. ’s Nachts vroor het nog enkele graden en overdag was het met 3 tot 8 graden alles behalve aangenaam. Op sommige dagen viel er ook nog sneeuw en ook voor komende nacht wordt nog sneeuw verwacht vanaf een hoogte van 1500 meter. De komende dagen wordt het overigens wel zachter met richting volgend weekend temperaturen die iets boven normaal weten uit te komen.
In Cairns is het al maanden achter elkaar natter dan normaal. Tussen november 2009 en begin november 2010 valt er normaal gesproken 2100 millimeter regenwater, nu staat de teller over dezelfde periode op bijna 3500 millimeter. De verwachting is dat de komende maanden ook meer neerslag valt dan normaal.
Oktober verliep in een groot deel van Europa nat met op diverse plaatsen zelfs neerslagrecords. Alleen in het zuidwesten (rond Perth) was het een stuk droger dan normaal.
Oorzaak
Het tegenvallende lenteweer heeft te maken met de aanwezigheid van een zogenaamde La Niña. Terwijl het zeewater voor de kust van Latijns-Amerika veel kouder dan normaal is, zien we bij Indonesië, Papua Nieuw-Guinea en Australië juist hogere zeewatertemperaturen. Dit zorgt voor meer regen in de tropische gebieden van Australië, maar ook verder naar het zuiden is het vaak natter, iets dat de afgelopen weken op veel plaatsen het geval was. Tijdens een La Niña is het in de periode juni-augustus in Australië ook warmer dan normaal en dat was ook dit jaar zeker het geval. De winterperiode verliep redelijk mild. Na de zachte winter zijn de temperaturen in september en oktober echter nauwelijks opgelopen. De komende dagen lijkt daar voorzichtig verandering in te komen, zonder dat het in bijvoorbeeld Sydney en Melbourne direct tropisch warm (meer dan 30 graden) zal worden.
De oorzaak van het koele voorjaar en het uitblijven van zomerweer in Australië heeft te maken met La Niña. De bovenste afbeelding laat de afwijkingen bij een La Niña zien in de periode december-februari. Er wordt in het tropische deel van Australië over het algemeen meer regen verwacht. In de zomermaanden is het juist veel warmer (zichtbaar in de grafieken van Sydney).
Trend voor de komende maanden
Om iets te zeggen over het weer voor de komende maanden in Australië moeten we kijken naar de afwijkingen van het oppervlakte water van de Grote Oceaan. Voorlopig blijft dit nog te koud voor de Zuid-Amerikaanse kust, herstel lijkt vooral volgend jaar maart/april in te zetten. Het water bij Queensland blijft voorlopig te warm en dus blijft het de komende maanden aan de natte kant in vooral het noordoosten van Australië.
Afwijking van de zeewatertemperaturen. In het noorden van Australië is het water enkele graden warmer dan gebruikelijk. De verwachting is dan ook dat er meer en zwaardere tropische stormen gaan ontstaan.
Men verwacht door de hogere zeewatertemperaturen ook meer tropische stormen en orkanen, de eerste was eind oktober al op de weerkaart verschenen. De temperatuur zal de komende dagen voorzichtig wat oplopen en omdat tijdens een La Niña niet echt afwijking in de temperatuur worden verwacht (voor de maanden december tot februari) is het reëel om aan te nemen dat de temperaturen de komende weken rond normaal gaan uitkomen met waarschijnlijk in de Australische miljoenensteden toch af en toe maximumtemperaturen rond 40 graden.
Bron: Weer.nl | Gewijzigd: 7 november 2010, 15:30 uur, door Marjoo