Terwijl het voor de tropen een beetje rustiger lijken te worden na een hurricane volle septembermaand, kan een lage druk gebied de komende dagen veel problemen veroorzaken voor sommige eilanden in de Cariben. AccuWeather.com Chief Hurricane Expert Joe Bastardi verwacht, dat dit systeem deze week kan uitgroeien tot Otto. Desalniettemin zullen de bewoners en de toeristen in Puerto Rico, de U.S. en British Virgin Islands, Hispaniola en de noordelijke Leeward Islands gedurende deze week te maken krijgen met herhaaldelijke zware regen- en onweersbuien.
Flash flooding zal een groot probleem worden, daar het systeem zo'n 12-25cm regen kan brengen. Modderstromen zijn een bijkomend probleem in de steile gebieden van de eilanden. De zwaarste regenval en de meeste problemen zullen waarschijnlijk ten oosten van het door de aardbeving getroffen Haïti plaatsenvinden.
Volgens het AccuWeather.com Hurricane Center was het systeem maandagmorgen nog vrij ongeorganiseerd boven de noordoostelijke Caribbean en werd beïnvloed door wind shear (sterke winden hoog in de atmosfeer). Er wordt verwacht, dat het gebied de komende dagen langzaam noordwest waarts zal trekken, waar het een zwakkere wind shear zal tegenkomen. Dit zal gunstige omstandigheden geven voor het verder ontwikkelen van het tropische systeem.
Gelukkig voor de mensen aan de oostkust van de VS zal het systeem vermoedelijk later deze week noordoostwaarts trekken van Hispaniola en zal dan op zee blijven. Verschillende andere gebieden in het Atlantische bassin worden gemonitoord, maar er wordt van geen van deze verwacht, dat zich deze komende dagen zich verder zullen ontwikkelen. Computermodellen geven echter volgende week meer ellende voor de Cariben aan.
© Onweer-Online / Accuweather | Gewijzigd: 8 oktober 2010, 19:15 uur, door MarkNL
Invest 97L is een systeem dat al sinds 30 september wordt gevolgd. Het heeft zijn oorsprong zoals veel depressies in Afrika en het gebied naar Amerika toe, de Atlantische Oceaan. Invest 97L is rustig verder gedobberd en heeft voorafgaand aan dit bericht al voor veel tropische regenval gezorgd bij het oostelijke puntje van het Caribisch gebied (Leeward eilanden & Lesser Antillen). Vandaag is dus Invest 97L uitgegroeid tot subtropische depressie nummer 17 (er is hier en daar wat discussie over de nummering maar we volgen het NHC maar...) en een klein uurtje geleden kunnen we spreken van subtropische storm Otto. De storm heeft momenteel windsnelheden van 95 km/u en trekt noordwaarts met zo'n 7 km/u. Otto ligt wat kilometers uit de kust van het eiland Hispaniola (Haiti en Dominicaanse Republiek liggen daarop).
Otto draagt de naam subtropisch doordat de storm niet alle kernmerken vertoond van een tropische storm. Bij deze storm liggen de sterkste winden rond 150 km uit de kern terwijl dat voor de definitie bij de kern moet liggen. Echter is Otto niet gebonden aan front wat weer een tropisch kenmerk is. Vermoedelijk zal Otto wel een volwaardige tropische storm worden zodra hij een betere kern ontwikkeld. En dat lijkt te gaan gebeuren. Bij de overgang van STD 17 naar STS Otto laat de satelliet al een betere kern zien, al ligt de echte kern nog wel buiten het zwaar-weer gebied het systeem draait om een middelpunt heen).
Duidelijk is de komma te zien waarin Otto ligt. Hoewel wij in onze regio ook kommavormige depressies kennen heeft Otto kenmerken van een tropisch systeem. Het centrum van Otto ligt door zijn vorm dan ook niet in het buien (gekleurde) gebied maar in het middelpunt van de cirkel - Wunderground
In ieder geval, Otto kan zich ontwikkelen tot een orkaan van eerste categorie over ongeveer 1,5 dag. Daarvoor moet echter wel de shear laag blijven en het water flink warm. Echter wordt er daarna weer een toename in shear verwacht zodat de eventuele orkaanstatus niet lang zal blijven. Na zo'n 3/4 dagen zal het systeem van de tropische radar zijn verdwenen. Dat komt doordat het systeem door een zeer sterke trog boven de Amerikaanse kust oostwaards wordt gestoten, richting Europa. Indien er effecten komen op ons weer die van belang zijn zal daar snel genoeg op Onweer-Online over worden gesproken .
Om even stiekem verder te kijken. Bij Suriname e.d. voor de kust ligt een systeem wat mogelijk TS Paula kan worden. Verder is er een systeem wat nog bij Afrika hangt maar deze is in organisatie verminderd. Daar is dus voorlopig nog even weinig van te verwachten.
© Onweer-Online, NOAA, MFH, Accuweather
Aan het eind van de middag is bekend geworden dat de storm Otto is uitgegroeid tot een orkaan van de eerste categorie. Eerder was het al duidelijk geworden dat de voormalige subtropische storm genoeg kenmerken had aangenomen om door te gaan tot tropische storm. Met orkaan Otto erbij staat de teller op 8 orkanen voor het Atlantische gebied.
Zoals gezegd is Otto dus een orkaan van de eerste categorie met windsnelheden die liggen rond de 120 km/u. De treksnelheid is wat toegenomen tot 17 km/u met een oost noordoostelijke richting. De organisatie van de orkaan neemt vooralsnog toe. Een lichte shear en warm water zorgen hiervoor. Echter wordt in de loop van zaterdag een verzwakking verwacht. Er komt een sterke zuidwestelijke shear en het water wordt koeler doordat de storm afdrijft. De storm drijft af van Amerika/Cariben en dus weg van bewoond gebied voorlopig. Dit komt doordat een diepe trog die een zeer groot gebied bestrijkt alles blokkeert. Otto moet zich dus langs het randje begeven en dat is het pad over de Atlantische Oceaan naar Europa.
Als de storm Europa nadert heeft het diverse tropische storm kenmerken verloren. We spreken dan van een extratropical storm. Het systeem wordt dan langzaamaan overgeleverd aan ons weersysteem en vermoedelijk zal Spanje de eerste zijn die met Otto te maken krijgt maar er is een grote onzekerheid in de modellen. Vooralsnog is GFS de enige die dit pad aanhoud. Andere laten de storm vooralsnog ergens stranden bij de Azoren. Zoals veel orkaanrestanten is te denken aan een diepe depressie.
Een tropische storm Paula lijkt er vooralsnog niet aan te komen. Het systeem ten noorden van Colombia heeft zich niet echt ontwikkeld vooralsnog.
© Onweer-Online, NOAA, MFH, Accuweather
Otto, bijna drie dagen geleden alweer zag ‘ie het levenslicht nabij de Dominicaanse Republiek. De tropische storm - eerder in de afgelopen week vrij anoniem nog ‘Tropical Depression 17’ genaamd – is inmiddels uitgegroeid tot orkaankracht. Otto zet nu koers richting het zuidwestelijkste puntje van Europa: de Azoren.
Tropische stormen en depressies: meer dan gemiddeld
Otto is de 15e tropische depressie van het seizoen op de Atlantische oceaan die tenminste stormkracht heeft bereikt. En de 8e die orkaanstatus liet optekenen. Een licht bovengemiddeld aantal, reeds bereikt ruim voor het einde van het seizoen dat normaal gesproken tot in november loopt.
De windhistorie van Otto van de afgelopen dagen.
Vaak klein in doorsnee en afbuigend naar het noordoosten
Opvallend is dat het tropische stormseizoen relatief veel systemen kende met een kleine doorsnede en dus een beperkte reikwijdte. En dat de tropische stormen vaker dan gemiddeld al snel noordoostelijk afbogen. Dat is gunstig geweest voor het Caribisch gebied en Florida. Een verhoudingsgewijs groot gedeelte van het natuurgeweld - niet alleen wind, maar ook hoog water aan de kusten en extreem veel neerslag - is namelijk boven de boven de Atlantische oceaan gebleven. De tropische stormen en orkanen die naar het noordoosten zijn afgebogen, hebben die koers genomen, doordat ze zijn opgepikt door een zuidwestelijke bovenstroming hoog in de atmosfeer. Dat gebeurde tussen aan het Azorenhogedrukgebied gerelateerde hogedrukwerking enerzijds en bovenluchttroggen - uitzakkers met bovenluchtkou resulterend in lagedrukwerking - boven het noordoosten en oosten van Noord-Amerika anderzijds.
De stroming op grote hoogte in de atmosfeer. Otto is in een zuidwestelijke bovenstroming terecht gekomen. Die luchtstroom heeft zich ontwikkeld tussen hogedrukwerking ten zuidwesten van de Azoren en een koude put boven het oosten van Canada.
Op weg naar de Azoren
Ook nu is dat niet anders. Er bevindt zich een diepe koude put - een bel koude lucht hoog in de atmosfeer - boven het oosten van Canada. Het Azorenhoog ligt zeer zuidelijk. De kern ligt zelfs op zuidelijker breedte dan de Canarische eilanden. Daar tussenin is een langgerekte zuidwestelijke bovenluchtstroom op gang gekomen van bij het Caribisch gebied tot boven de Azoren. Dat is dan ook precies de koers die Otto is gaan volgen. Nu al dagenlang wordt deze route door de diverse weermodellen berekend. Eerst leek het erop dat het systeem haar tropische kenmerken - frontloos en een warme vochtige kern - onderweg al zou verliezen. Ook het Amerikaanse Hurricane Center ging daar tot aan het midden van afgelopen week vanuit. Maar vervolgens begon het er steeds meer op te lijken dat Otto een langer leven beschoren zou zijn.
De zuidwestelijke bovenstroming leidt Otto in de richting van de Azoren om vervolgens naar het zuidoosten af te buigen.
De laatste verwachting is dat Otto het volhoudt tot bij de Azoren, maar daarbij wel langzaam wat in kracht afneemt. Van maximale gemiddelde windsnelheden van ruim 135 kilometer per uur (een categorie 1 hurricane) rond het moment van het schrijven van dit artikel tot nog net aan windkracht 11 (zeer zware storm) op maandag wanneer hij waarschijnlijk vlak west van de Azoren langstrekt. Om vervolgens op dinsdag en woensdag naar het zuidoosten af te buigen (mogelijk nog via één van de eilanden) en langzaam verder af te zwakken.
Waarschijnlijk is Otto maandag 'nog maar' een storm van windkracht 11. Ten tijde van het schrijven van dit artikel was er echter nog steeds een kleine maar significante kans van 25% dat hij dan nog orkaankracht heeft. Op de Azoren zullen ze Otto dus nog even in de gaten blijven houden.
Zoals het er deze zaterdagmiddag naar uitzag, was het risico voor extreem veel wind en wateropzet of regen voor de Azoren klein. Toch zal op de Azoren goed gelet worden op Otto. Hij trekt namelijk zo dicht langs dat een kleine koerswijziging en een wat latere afzwakking - de kans op orkaankracht voor maandag is nog altijd 25% - vooral op de meest westelijk gelegen eilanden maandag overlast zou kunnen veroorzaken.
Marokko, Spanje en verder?
Dat Otto langzaam aan kracht verliest heeft met verschillende zaken te maken. Hij komt boven steeds minder warm water naarmate hij verder en verder naar het noordoosten toe komt. Warm water is de voedingsbodem van tropische orkanen. Ook komt Otto meer en meer in het vaarwater van reguliere oceaanstoringen die de zelfstandige dynamiek van het tropische systeem tegenwerken. Desalniettemin weet Otto haar tropische kenmerken dus naar verwachting in ieder geval tot bij de Azoren vast te houden. Daarna lijkt hij eind volgende week toch echt langzaam z’n tropische status te gaan verliezen. Er blijft dan wel een separaat lagedrukgebied over, met tot op grote hoogte nog warme vochtige lucht in de kern, maar de buienzones eromheen organiseren zich meer en meer in de vorm van reguliere fronten (met aan de voor- en achterzijde verschillende luchtsoorten – tegenstellingen tussen warm en koud).
Veel warmte en veel vocht is er dus evenwel nog steeds aanwezig, ook later volgende week. En dat geeft de potentie voor veel regen op plekken waar de restanten van Otto overtrekken. Voorlopig is de onzekerheid over de koers van deze restanten groot. Ze komen in ieder geval niet veel verder naar het noorden toe. Een koude put trekt namelijk dit weekend het Iberisch schiereiland binnen, en vervolgens in de loop van de week verder naar het oosten toe het Middellandse Zeegebied in. Dit levert een zeer zuidelijk liggende tak van de jetstream op.
Vervolgens komen de restanten van Otto tegen het eind van de week mogelijk opnieuw in een zuidwestelijke bovenstroming terecht. De jetstream bij Europa ligt momenteel en ook eind volgende week voor een deel zeer zuidelijk. Via Marokko en Spanje zouden de restanten van Otto op die manier het Middellandse Zeegebied kunnen binnentrekken.
Het resultaat hiervan is dat de restanten van Otto óf ergens ten zuiden van die jetstreamtak blijven rondtollen aan de noordflanken van het dus eveneens zeer zuidelijk gelegen Azorenhoog, dan wel mee worden genomen in de zuidelijke tak van de jetstream. Dat laatste doet onder meer de bij het schrijven van dit verhaal meest recente berekening van het ECMWF-model. Volgend weekend wordt in dat geval via Marokko - met terplekke nog even een opleving met stormkracht - en Spanje koers gezet naar Italië en de Alpen. Tegen die tijd zijn Otto’s restanten nauwelijks meer herkenbaar als voormalig tropisch systeem, maar is er nog steeds veel warmte en vocht in de atmosfeer aanwezig. Dat veroorzaakt volgens deze ene berekening - er zijn op zulke lange termijn nog veel mogelijkheden - in de zojuist genoemde regio’s opnieuw flink oplevende buiigheid.
Bronnen: Meteo Consult, National Hurricane Center