Hittestress en steenlawines
Hittestress en steenlawines
De zomervakantie is voor de meesten van ons voorbij. Het weer brengt ons in herfststemming. Terwijl het buiten regent en waait, kijk ik terug naar de foto’s van mijn vakantie. In de maand augustus heb ik met man, dochters en buren een rondreis gemaakt maar de Kaukasus. Een bijzondere reisbestemming, we hebben maar weinig medetoeristen ontmoet. Bijzonder, omdat we niet naar de voormalige Sovjet-Unie zijn gevlogen, maar er naar toe zijn gereden! 11.000 kilometer hebben we afgelegd, via Duitsland en Oostenrijk, Slovenië, Kroatië, Servië, Bulgarije, Turkije naar Georgië en Azerbeidjaan. De natuur was prachtig, de mensen zeer gastvrij en het weer……. Het was heet! Niet alleen Moskou heeft weken lang met tropische condities en droogte te maken gehad, ook Turkije en de Kaukasus.
Dagelijks liep het kwik tot ruim boven de 35 graden op, op sommige dagen kwamen we zelfs ruim boven de 40 graden uit! En dat 5 weken lang….Wat doet dat met je lichaam? Zweten, heel veel zweten……Alles wat je doet is vermoeiend en kost energie. Als de hitte erg lang duurt en het ook ’s nachts niet kan afkoelen, kun je er zelfs ziek van worden. Gelukkig zijn we er niet ziek van geworden, hooguit wat chagrijnig! Natuurlijk ga je dan niet in de zon zitten en doe je het rustig aan. Bovendien moet je het vochtverlies constant blijven aanvullen, liters water… aangevuld met extra suiker en zout.
Het koele stroompje is in minder dan 12 uur tijd veranderd in een woeste, bruine, kolkende massa.
Als het zo lang zonnig en heet is, verlang je naar een malse bui. Die hebben we in de Kaukasus niet gezien. Net zoals verder noordwaarts, de Russische grens over was het droog, kurkdroog. Bosbranden waren aan de orde van de dag. De Georgische hoofdstad Tbilisi heeft weken lang in een dikke smog-laag gezeten en was het zicht in de hoofdstad van Azerbeidjaan, Baku (aan de rand van de woestijn) door zand en stof zo slecht dat het leek alsof het mistig was...
De welkome buien kwamen wel...op de terugtocht langs de kust van de Zwarte Zee in Turkije. Vochtige en warme lucht boven het Zwarte Zee zorgt ten oosten van de stad Trabzon voor veel regen…. In de bekende theestad Rize valt gemiddeld per jaar 2545 mm regen. Waar je ook kijkt is het groen. Op de vruchtbare steile rotshellingen zie je hazelnootbomen en theeplantages.
Manoevreren om de rotsblokken heen.
Een tocht door het binnenland richting Erzerum, in het noordoosten van Turkije, gaat door een diepe kale kloof. Het weer is prima, geen wolkje aan de lucht en de weg, deels verhard en grotendeels onverhard is prima te berijden. We genieten van de bergen en zien beneden ons een koel stromend riviertje. Een prima plek om te kamperen...(campings zijn er niet in dit deel van Turkije). Maar iets in ons achterhoofd zegt, dat we niet in de rivierbedding moeten gaan staan...We besluiten daarom een klein weggetje om hoog in te rijden om daar een plekje voor de nacht te zoeken. Dat is echter moeilijk, want de rotsen zijn steil en is er maar weinig ruimte naast de weg. Soms is er naast de weg een kleine ruimte voor als je een tegenligger tegen komt…Tegen zonsondergang zien we een klein dorpje. Net voor het dorp, in de bocht van de weg is ruimte om 2 auto’s en een tentje neer te zetten. We lopen het dorp in, om aan de dorpsbewoners toestemming te vragen of we op het plekje mogen kamperen. Dat vinden de uiterst verbaasde inwoners prima, maar wel een beetje raar. Nieuwsgierig geworden komen ze even kijken hoe wij ons tentje opzetten en een potje koken. Een van de mannen van het dorp is bezorgd. Hoewel de lucht helder is, we kunnen de sterren zien, horen we in de verte gerommel…… Met handen en voeten (ons Turks is niet best…) wijst hij op de gevaren van de plek die we hebben uitgezocht om de nacht door te brengen…… Als er een bui komt, stroomt het water over de weg (onder de auto’s en de tent door) naar het dal….en kunnen we worden meegesleurd….. Wij geloven het wel en duiken na de laatste gebedsoproep van de imam uit het dorp in onze bedjes….. Ik blijf luisteren…. Het gerommel wordt niet erger en uiteindelijk val ik in slaap. Om 4.15 uur horen we de imam vanuit de moskee in het dorp. Het is tijd om op te staan en te gaan eten. We zitten midden in de Ramadan, na zonsopkomst mag er niet meer worden gegeten. Plotseling begint het te regenen en niet zo’n klein beetje ook. Ik tel in mijn tent hoeveel seconden er tussen de bliksem en de donder zitten en concludeer dat het onweer nog ver weg zit. Als het water onder mijn tent door begint te stromen, begin ik h’m toch te knijpen. Wat als die man gelijk heeft en ik met tent en al wordt meegesleurd de diepte in? Ik besluit de tent in de stromende regen te verlaten. Op dat zelfde moment komen de mannen uit het dorp ons waarschuwen. De tent moeten we laten staan. De auto’s rijden we in de stromende regen het dorp binnen. We mogen op het plein van de moskee blijven staan tot het noodweer voorbij is. Daar zitten we dan. Als verzopen katjes, bibberend van de kou en van de schrik. Hoe kunnen we zo worden overvallen door het weer! Als het licht is, is de regen voorbij en rijden we terug naar onze kampeerplek. Daar valt de schade mee, er stroomt wel water over de weg, maar de rotswand is niet naar beneden gekomen. Als we de grotere weg opdraaien zien we veel meer schade. Een vrachtwagenchauffeur houdt ons aan en vertelt dat het niet mogelijk is verder naar Erzerum te rijden. De weg is namelijk versperd door steenlawines. Steenlawines zijn van een ander type dan sneeuwlawines. Steenlawines ontstaan doordat brokken rots door zware windstoten, regen, hagel en onweer afbreken en op hun weg naar beneden andere stukken rots meenemen, die op hun beurt ook weer rotsblokken meenemen. Komt een steenlawine in aanraking met veel water, dan kan ze veranderen in een modderlawine.
We beseffen ons dat we heel veel geluk hebben gehad.
We besluiten daarom weer terug naar de kust te rijden en onze reis te vervolgen over de snelweg die langs de hele kust van de Zwarte Zee richting Istanboel loopt. De weg die we de dag ervoor reden is veranderd in een slagveld. Overal liggen brokstukken… sommige net zo groot als een kleine auto! De rivier stroomt niet meer als een koel beekje, maar is veranderd in een woeste, bruine, kolkende massa… We manoeuvreren om de brokstukken heen. Op een gegeven moment kunnen we niet meer verder, de hele weg is versperd door een puinwaaier van stenen… Gelukkig is men met man en macht bezig de weg weer vrij te maken…… Als we tegen het eind van de dag de kust bereiken en van een prachtige zonsondergang boven de Zwarte Zee genieten, beseffen we dat we heel veel geluk hebben gehad en verbazen we ons over hoe verraderlijk het weer in de bergen kan zijn. Omstandigheden veranderen razendsnel, op het ene moment is het bloedheet, op het andere moment valt er een gigantische bui en ontstaan in combinatie met instabiele, steile hellingen dodelijke steenlawines.
Dat het weer in de bergen razendsnel kan omslaan heeft vooral te maken met het feit dat je het niet ziet aankomen. Als je niet ziet wat er achter de volgende berg gebeurt, lijkt het erg plotseling te gaan. Opeens komt een onweersbui de achterliggende berg over, die daar al uren had kunnen hangen. Je kunt ook niet zien of er achter de volgende berg een grote hoeveelheid vocht wordt aangevoerd, die als deze tegen de rotswand opbotst, gedwongen wordt om te stijgen. De geforceerd, stijgende lucht koelt af, condenseert en zo ontstaan, zonder dat je het ziet grote buienwolken. Door de grillige vorm van de bergwanden kan dit erg plotseling gaan en zeer heftige buien opleveren. Buien die niet alleen heel veel regen kunnen loslaten, maar ook zeer zware windstoten kunnen voortbrengen. De wind is op grote hoogte veel sterker dan aan de grond…. Dan hebben het nog niet gehad over onweer. Iedereen met gezond verstand weet hoe gevaarlijk onweer kan zijn en dat je niet boven op een bergtop moet gaan staan. Het voordeel van onweer is dat je het misschien niet ziet aankomen, maar je kunt het wel vaak een tijdje van te voren horen….
We zijn inmiddels weer veilig terug en kijken naar de foto’s van ons avontuur. De volgende keer zullen we beter luisteren naar de lokale bevolking. Als weervrouw zonder computermodellen, satellietbeelden en radar ben je niets in de bergen….
Bron: Margot Ribberink | Gewijzigd: 13 september 2010, 13:49 uur, door MarkNL
De zomervakantie is voor de meesten van ons voorbij. Het weer brengt ons in herfststemming. Terwijl het buiten regent en waait, kijk ik terug naar de foto’s van mijn vakantie. In de maand augustus heb ik met man, dochters en buren een rondreis gemaakt maar de Kaukasus. Een bijzondere reisbestemming, we hebben maar weinig medetoeristen ontmoet. Bijzonder, omdat we niet naar de voormalige Sovjet-Unie zijn gevlogen, maar er naar toe zijn gereden! 11.000 kilometer hebben we afgelegd, via Duitsland en Oostenrijk, Slovenië, Kroatië, Servië, Bulgarije, Turkije naar Georgië en Azerbeidjaan. De natuur was prachtig, de mensen zeer gastvrij en het weer……. Het was heet! Niet alleen Moskou heeft weken lang met tropische condities en droogte te maken gehad, ook Turkije en de Kaukasus.
Dagelijks liep het kwik tot ruim boven de 35 graden op, op sommige dagen kwamen we zelfs ruim boven de 40 graden uit! En dat 5 weken lang….Wat doet dat met je lichaam? Zweten, heel veel zweten……Alles wat je doet is vermoeiend en kost energie. Als de hitte erg lang duurt en het ook ’s nachts niet kan afkoelen, kun je er zelfs ziek van worden. Gelukkig zijn we er niet ziek van geworden, hooguit wat chagrijnig! Natuurlijk ga je dan niet in de zon zitten en doe je het rustig aan. Bovendien moet je het vochtverlies constant blijven aanvullen, liters water… aangevuld met extra suiker en zout.
Het koele stroompje is in minder dan 12 uur tijd veranderd in een woeste, bruine, kolkende massa.
Als het zo lang zonnig en heet is, verlang je naar een malse bui. Die hebben we in de Kaukasus niet gezien. Net zoals verder noordwaarts, de Russische grens over was het droog, kurkdroog. Bosbranden waren aan de orde van de dag. De Georgische hoofdstad Tbilisi heeft weken lang in een dikke smog-laag gezeten en was het zicht in de hoofdstad van Azerbeidjaan, Baku (aan de rand van de woestijn) door zand en stof zo slecht dat het leek alsof het mistig was...
De welkome buien kwamen wel...op de terugtocht langs de kust van de Zwarte Zee in Turkije. Vochtige en warme lucht boven het Zwarte Zee zorgt ten oosten van de stad Trabzon voor veel regen…. In de bekende theestad Rize valt gemiddeld per jaar 2545 mm regen. Waar je ook kijkt is het groen. Op de vruchtbare steile rotshellingen zie je hazelnootbomen en theeplantages.
Manoevreren om de rotsblokken heen.
Een tocht door het binnenland richting Erzerum, in het noordoosten van Turkije, gaat door een diepe kale kloof. Het weer is prima, geen wolkje aan de lucht en de weg, deels verhard en grotendeels onverhard is prima te berijden. We genieten van de bergen en zien beneden ons een koel stromend riviertje. Een prima plek om te kamperen...(campings zijn er niet in dit deel van Turkije). Maar iets in ons achterhoofd zegt, dat we niet in de rivierbedding moeten gaan staan...We besluiten daarom een klein weggetje om hoog in te rijden om daar een plekje voor de nacht te zoeken. Dat is echter moeilijk, want de rotsen zijn steil en is er maar weinig ruimte naast de weg. Soms is er naast de weg een kleine ruimte voor als je een tegenligger tegen komt…Tegen zonsondergang zien we een klein dorpje. Net voor het dorp, in de bocht van de weg is ruimte om 2 auto’s en een tentje neer te zetten. We lopen het dorp in, om aan de dorpsbewoners toestemming te vragen of we op het plekje mogen kamperen. Dat vinden de uiterst verbaasde inwoners prima, maar wel een beetje raar. Nieuwsgierig geworden komen ze even kijken hoe wij ons tentje opzetten en een potje koken. Een van de mannen van het dorp is bezorgd. Hoewel de lucht helder is, we kunnen de sterren zien, horen we in de verte gerommel…… Met handen en voeten (ons Turks is niet best…) wijst hij op de gevaren van de plek die we hebben uitgezocht om de nacht door te brengen…… Als er een bui komt, stroomt het water over de weg (onder de auto’s en de tent door) naar het dal….en kunnen we worden meegesleurd….. Wij geloven het wel en duiken na de laatste gebedsoproep van de imam uit het dorp in onze bedjes….. Ik blijf luisteren…. Het gerommel wordt niet erger en uiteindelijk val ik in slaap. Om 4.15 uur horen we de imam vanuit de moskee in het dorp. Het is tijd om op te staan en te gaan eten. We zitten midden in de Ramadan, na zonsopkomst mag er niet meer worden gegeten. Plotseling begint het te regenen en niet zo’n klein beetje ook. Ik tel in mijn tent hoeveel seconden er tussen de bliksem en de donder zitten en concludeer dat het onweer nog ver weg zit. Als het water onder mijn tent door begint te stromen, begin ik h’m toch te knijpen. Wat als die man gelijk heeft en ik met tent en al wordt meegesleurd de diepte in? Ik besluit de tent in de stromende regen te verlaten. Op dat zelfde moment komen de mannen uit het dorp ons waarschuwen. De tent moeten we laten staan. De auto’s rijden we in de stromende regen het dorp binnen. We mogen op het plein van de moskee blijven staan tot het noodweer voorbij is. Daar zitten we dan. Als verzopen katjes, bibberend van de kou en van de schrik. Hoe kunnen we zo worden overvallen door het weer! Als het licht is, is de regen voorbij en rijden we terug naar onze kampeerplek. Daar valt de schade mee, er stroomt wel water over de weg, maar de rotswand is niet naar beneden gekomen. Als we de grotere weg opdraaien zien we veel meer schade. Een vrachtwagenchauffeur houdt ons aan en vertelt dat het niet mogelijk is verder naar Erzerum te rijden. De weg is namelijk versperd door steenlawines. Steenlawines zijn van een ander type dan sneeuwlawines. Steenlawines ontstaan doordat brokken rots door zware windstoten, regen, hagel en onweer afbreken en op hun weg naar beneden andere stukken rots meenemen, die op hun beurt ook weer rotsblokken meenemen. Komt een steenlawine in aanraking met veel water, dan kan ze veranderen in een modderlawine.
We beseffen ons dat we heel veel geluk hebben gehad.
We besluiten daarom weer terug naar de kust te rijden en onze reis te vervolgen over de snelweg die langs de hele kust van de Zwarte Zee richting Istanboel loopt. De weg die we de dag ervoor reden is veranderd in een slagveld. Overal liggen brokstukken… sommige net zo groot als een kleine auto! De rivier stroomt niet meer als een koel beekje, maar is veranderd in een woeste, bruine, kolkende massa… We manoeuvreren om de brokstukken heen. Op een gegeven moment kunnen we niet meer verder, de hele weg is versperd door een puinwaaier van stenen… Gelukkig is men met man en macht bezig de weg weer vrij te maken…… Als we tegen het eind van de dag de kust bereiken en van een prachtige zonsondergang boven de Zwarte Zee genieten, beseffen we dat we heel veel geluk hebben gehad en verbazen we ons over hoe verraderlijk het weer in de bergen kan zijn. Omstandigheden veranderen razendsnel, op het ene moment is het bloedheet, op het andere moment valt er een gigantische bui en ontstaan in combinatie met instabiele, steile hellingen dodelijke steenlawines.
Dat het weer in de bergen razendsnel kan omslaan heeft vooral te maken met het feit dat je het niet ziet aankomen. Als je niet ziet wat er achter de volgende berg gebeurt, lijkt het erg plotseling te gaan. Opeens komt een onweersbui de achterliggende berg over, die daar al uren had kunnen hangen. Je kunt ook niet zien of er achter de volgende berg een grote hoeveelheid vocht wordt aangevoerd, die als deze tegen de rotswand opbotst, gedwongen wordt om te stijgen. De geforceerd, stijgende lucht koelt af, condenseert en zo ontstaan, zonder dat je het ziet grote buienwolken. Door de grillige vorm van de bergwanden kan dit erg plotseling gaan en zeer heftige buien opleveren. Buien die niet alleen heel veel regen kunnen loslaten, maar ook zeer zware windstoten kunnen voortbrengen. De wind is op grote hoogte veel sterker dan aan de grond…. Dan hebben het nog niet gehad over onweer. Iedereen met gezond verstand weet hoe gevaarlijk onweer kan zijn en dat je niet boven op een bergtop moet gaan staan. Het voordeel van onweer is dat je het misschien niet ziet aankomen, maar je kunt het wel vaak een tijdje van te voren horen….
We zijn inmiddels weer veilig terug en kijken naar de foto’s van ons avontuur. De volgende keer zullen we beter luisteren naar de lokale bevolking. Als weervrouw zonder computermodellen, satellietbeelden en radar ben je niets in de bergen….
Bron: Margot Ribberink | Gewijzigd: 13 september 2010, 13:49 uur, door MarkNL
