Bossen zorgen tijdens extreem lange hitteperioden het best voor afkoeling van de omgeving. Als de hitte toeslaat, stijgt aanvankelijk de temperatuur rond bossen omdat bomen minder vocht verdampen dan lage vegetatie. Maar tijdens lange hittegolven zorgen bossen juist voor afkoeling omdat ze veel langer kunnen doorgaan met verdampen. Dit in tegenstelling tot gras waarvan het verkoelende effect tijdens een lange hittegolf verdwijnt.
Dit blijkt uit een analyse van meerjarige metingen op tientallen locaties in Europa. Onderzoek laat zien dat de verdamping van bossen bij sterke hittegolven nauwelijks toeneemt. De extra stralingsenergie die bij warme, wolkenloze omstandigheden beschikbaar is, wordt vrijwel volledig gebruikt om de lucht op te warmen. In gebieden met lage vegetaties lijkt een groot deel van die energie juist gebruikt te worden voor het verdampen van water. Dat geeft meteen een koelend effect en zal de hittegolf een beetje dempen. Op de langere duur zorgt die verhoogde verdamping bij graslanden echter dat de watervoorraad eerder opraakt en er watertekort ontstaat.
Uit de oppervlaktetemperaturen tijdens de Europese hittegolven in 2003 en 2006 kon worden afgeleid dat de extreme hitte in augustus 2003 in Frankrijk met name optrad in gebieden met veel grasland. Bossen hebben de verdamping tijdens de eerdere hittegolf in juni 2003 kennelijk meer beperkt, waardoor er meer water overbleef voor afkoeling in augustus.
De resultaten van dit onderzoek naar verschillen in verdamping tijdens hittegolven zijn gepubliceerd in Nature Geoscience door Ryan Teuling van de technische universiteit in Zurich (ETH Zurich). Klimaatonderzoeker Bart van de Hurk van het KNMI is een van de co-auteurs.
Bron KNMI