UFO-wolken in Nederland
UFO-wolken in Nederland
Okay. De echte naam van de wolken waar we het vandaag over gaan hebben, is natuurlijk niet ‘UFO-wolken’. Je zou ze voor de grap zo kunnen noemen, omdat dit type wolken veel weg heeft van hoe in films en series vaak buitenaardse ruimteschepen worden voorgesteld.
Het gaat over ‘lenticulariswolken’, ook wel aangeduid als ‘lenswolken’ of ‘golfwolken’. Ze komen vooral voor in berggebieden, maar ook in ons land zijn ze wel eens te zien. De achter ons liggende twee weken zelfs meer dan eens op grote schaal. Afgelopen vrijdag bijvoorbeeld.
Lenswolk, ofwel lenticularis. Gefotograaf op vrijdag door Mark Wolvenne, Terwolde (Gelderland).
Nabij bergen komen lenswolken veel vaker voor. Foto: Jelle Straver. Genomen in mei 2006, in de Wicklow Mountains (Ierland). Hier zien we toch prachtig waarom sommige lenticulariswolken gemakkelijk voor ufo’s kunnen worden aangezien.
In de bergen
De fraaiste exemplaren van lenticulariswolken komen voor in de buurt van bergtoppen. Ze ontstaan doordat lucht die over een berggebied strijkt in een golfbeweging terecht komt.
Is het in de top van de golf koud genoeg en de lucht voldoende vochtig, dan vindt er condensatie plaats en vormt zich een wolk. In het dal van de golf kan het juist net genoeg opwarmen om de wolk op te laten lossen.
Dit ritme kan stroomafwaarts kilometers lang stand houden. Soms zie je meerdere van die lenswolken op enige afstand van elkaar (telkens in de top van de golf), vaak ook blijft het bij één enkele lenswolk.
Vanuit Tilburg zag Margreet van Vianen het volgende prachtige schouwspel.
Vele typen
Er zijn diverse typen lenticularis. Soms kan je ze zien direct rondom een bergtop, vaak stroomafwaarts schuin achter een bergtop, en soms dus nog verder stroomafwaarts meerdere achter elkaar. Met enige regelmaat kan je er ook meerdere boven elkaar zijn, als ware het een stapel borden.
Lenswolk, Jannes Wiersema, Roodeschool (Groningen). Vrijdag.
Zonder bergen tóch lenticularis
De voorkeursregio’s voor lenticulariswolken zijn dus berggebieden, maar ook in Nederland komen ze af en toe voor.
Dat kan bijvoorbeeld wanneer we met een zuidoostelijke stroming te maken hebben, waardoor – in het klein – de Eifel en de Ardennen in uitzonderlijke gevallen eenzelfde effect stroomafwaarts kunnen opleveren.
Vaker ontstaan lenswolken in ons land wanneer op enkele kilometers boven de grond (tussen circa 4 en 8 kilometer vooral) het op twee vlak boven elkaar gelegen luchtlagen er een flink verschil in windsnelheid optreed. Dit wordt in de meteorologie ‘verticale windschering’ genoemd. Tegelijkertijd moet (in ieder geval in die smalle zone waar de windschering plaats heeft) de luchtopbouw stabiel zijn.
Onder deze omstandigheden ontstaan rimpelingen in de luchtstroom, ter hoogte van de overgang tussen de minder snelle en sneller stromende luchtlaag. Deze golvingen kunnen – mits er voldoende vocht aanwezig is en de rimpelingen sterk genoeg zijn – leiden tot lenticularis. Dat is precies wat er vrijdag gebeurde. Een aantal fraaie foto’s van het fenomeen is ingestuurd. Daarvan zijn er hiernaast een paar te zien.
Overigens komen dit soort welvingen in de lucht veel vaker voor. Met regelmaat zijn bijvoorbeeld golfbewegingen waar te nemen in aaneengesloten wolkenpakketen. Voorbeelden daarvan waren er ook vrijdag op veel plaatsen. Het verschil met de lenswolken is dat de bewolking niet oplost in het ‘dal’ van de golf, maar intact blijft doordat de lucht niet genoeg opwarmt en er té veel vocht aanwezig is. Op die manier ontstaan fraaie welvingen in het wolkendek.
Foto: Kees ’t Hooft. Genomen in augustus 2006 in de Ardeche. Drie borden boven op elkaar, mooi verlicht door de laagstaande zon.
Foto: Jan van der Kroon. Prachtige stapel borden. Genomen in Estepona, Spanje, in januari 2005.
Stapelwolken met een hoedje (en hoedjes zonder wolk)
Een week geleden ontstond er in Nederland op grote schaal een ander en nog bijzonderder vorm van lenswolken.
Kleine stapelwolken (ontstaan door het condenseren van vocht in opstijgende luchtbellen) stootten toen op circa 2 kilometer tegen een stabiliserende warme luchtlaag. De op die hoogte van 2 kilometer licht welvende luchtstroom werd plots zichtbaar in de vorm van lenswolken vlak boven sommige van de stapelwolken.
Het extra vocht dat met de opgestegen luchtbel vanaf het aardoppervlak meekwam bleek hier en daar net genoeg om vlak boven een stapelwolk nog een kleine lenticularis te laten ontstaan. Op de foto uit Helmond is overigens ook een tweede lenswolkje te zien dat op dezelfde wijze was ontstaan. Het enige verschil is dat de warme luchtbel die er vlak onderzat niet zichtbaar was doordat er zich nog geen wolk in had gevormd.
Een week geleden, op zaterdag 10 juli, was een wel heel bijzonder soort lenticularis te zien. Opstijgende luchtbellen stootten hun hoofd tegen een golvende warme luchtlaag op circa 2 kilometer hoogte. Het extra vocht dat vanaf het aardoppervlak werd meegebracht, in combinatie met het extra duwtje omhoog dat de opstijgende luchtbel veroorzaakte, zorgde ervoor dat op de toppen van sommige golven lenswolken ontstonden. Vaak vlak boven een stapelwolk die in de opstijgende luchtbel was ontstaan. Op de bovenstaande foto is dat onder in beeld te zien (een stapelwolkje met vlak daarboven een lenswolk, lenticularis). Midden in beeld een tweede lenswolk. Eveneens vlak boven een opgestegen warme luchtbel. Al is die luchtbel niet te zien, omdat er geen stapelwolk in was ontstaan. Foto: Dhr./mevr. Coppes, Helmond (Brabant).
Eveneens vorige week zaterdag, wederom een stapelwolk met daarboven een lenswolk. Moeilijk zichtbaar op deze foto.Eronder staat een vergroting. Foto: Frans Sijmons, Klausheide (net over de grens in Duitsland).
Pileus, iets anders
Het ging in de voorgaande voorbeelden overigens om een ander type wolk dan dat vaak ontstaat boven snel groeiende buienwolken. Vlak voor de rap stijgende luchtbellen uit wordt de lucht ‘en mass’ in korte tijd en vrijwel gelijkmatig al opgetild. Een dergelijke ‘wolkenkapje’ boven een bui wordt ‘pileus’ genoemd. Welvingen in de luchtstroom spelen bij het ontstaan van pileuswolken geen rol.
Foto: Pauline Weder. Deze is genomen in augustus 2006 boven Avignon. Na weken van hitte begon het de volgende dag te regenen. Ziet u de totaal andere structuur die deze lenticularis heeft ten opzichte van andere wolken?
Bron: Weer.nl
Okay. De echte naam van de wolken waar we het vandaag over gaan hebben, is natuurlijk niet ‘UFO-wolken’. Je zou ze voor de grap zo kunnen noemen, omdat dit type wolken veel weg heeft van hoe in films en series vaak buitenaardse ruimteschepen worden voorgesteld.
Het gaat over ‘lenticulariswolken’, ook wel aangeduid als ‘lenswolken’ of ‘golfwolken’. Ze komen vooral voor in berggebieden, maar ook in ons land zijn ze wel eens te zien. De achter ons liggende twee weken zelfs meer dan eens op grote schaal. Afgelopen vrijdag bijvoorbeeld.
Lenswolk, ofwel lenticularis. Gefotograaf op vrijdag door Mark Wolvenne, Terwolde (Gelderland).
Nabij bergen komen lenswolken veel vaker voor. Foto: Jelle Straver. Genomen in mei 2006, in de Wicklow Mountains (Ierland). Hier zien we toch prachtig waarom sommige lenticulariswolken gemakkelijk voor ufo’s kunnen worden aangezien.
In de bergen
De fraaiste exemplaren van lenticulariswolken komen voor in de buurt van bergtoppen. Ze ontstaan doordat lucht die over een berggebied strijkt in een golfbeweging terecht komt.
Is het in de top van de golf koud genoeg en de lucht voldoende vochtig, dan vindt er condensatie plaats en vormt zich een wolk. In het dal van de golf kan het juist net genoeg opwarmen om de wolk op te laten lossen.
Dit ritme kan stroomafwaarts kilometers lang stand houden. Soms zie je meerdere van die lenswolken op enige afstand van elkaar (telkens in de top van de golf), vaak ook blijft het bij één enkele lenswolk.
Vanuit Tilburg zag Margreet van Vianen het volgende prachtige schouwspel.
Vele typen
Er zijn diverse typen lenticularis. Soms kan je ze zien direct rondom een bergtop, vaak stroomafwaarts schuin achter een bergtop, en soms dus nog verder stroomafwaarts meerdere achter elkaar. Met enige regelmaat kan je er ook meerdere boven elkaar zijn, als ware het een stapel borden.
Lenswolk, Jannes Wiersema, Roodeschool (Groningen). Vrijdag.
Zonder bergen tóch lenticularis
De voorkeursregio’s voor lenticulariswolken zijn dus berggebieden, maar ook in Nederland komen ze af en toe voor.
Dat kan bijvoorbeeld wanneer we met een zuidoostelijke stroming te maken hebben, waardoor – in het klein – de Eifel en de Ardennen in uitzonderlijke gevallen eenzelfde effect stroomafwaarts kunnen opleveren.
Vaker ontstaan lenswolken in ons land wanneer op enkele kilometers boven de grond (tussen circa 4 en 8 kilometer vooral) het op twee vlak boven elkaar gelegen luchtlagen er een flink verschil in windsnelheid optreed. Dit wordt in de meteorologie ‘verticale windschering’ genoemd. Tegelijkertijd moet (in ieder geval in die smalle zone waar de windschering plaats heeft) de luchtopbouw stabiel zijn.
Onder deze omstandigheden ontstaan rimpelingen in de luchtstroom, ter hoogte van de overgang tussen de minder snelle en sneller stromende luchtlaag. Deze golvingen kunnen – mits er voldoende vocht aanwezig is en de rimpelingen sterk genoeg zijn – leiden tot lenticularis. Dat is precies wat er vrijdag gebeurde. Een aantal fraaie foto’s van het fenomeen is ingestuurd. Daarvan zijn er hiernaast een paar te zien.
Overigens komen dit soort welvingen in de lucht veel vaker voor. Met regelmaat zijn bijvoorbeeld golfbewegingen waar te nemen in aaneengesloten wolkenpakketen. Voorbeelden daarvan waren er ook vrijdag op veel plaatsen. Het verschil met de lenswolken is dat de bewolking niet oplost in het ‘dal’ van de golf, maar intact blijft doordat de lucht niet genoeg opwarmt en er té veel vocht aanwezig is. Op die manier ontstaan fraaie welvingen in het wolkendek.
Foto: Kees ’t Hooft. Genomen in augustus 2006 in de Ardeche. Drie borden boven op elkaar, mooi verlicht door de laagstaande zon.
Foto: Jan van der Kroon. Prachtige stapel borden. Genomen in Estepona, Spanje, in januari 2005.
Stapelwolken met een hoedje (en hoedjes zonder wolk)
Een week geleden ontstond er in Nederland op grote schaal een ander en nog bijzonderder vorm van lenswolken.
Kleine stapelwolken (ontstaan door het condenseren van vocht in opstijgende luchtbellen) stootten toen op circa 2 kilometer tegen een stabiliserende warme luchtlaag. De op die hoogte van 2 kilometer licht welvende luchtstroom werd plots zichtbaar in de vorm van lenswolken vlak boven sommige van de stapelwolken.
Het extra vocht dat met de opgestegen luchtbel vanaf het aardoppervlak meekwam bleek hier en daar net genoeg om vlak boven een stapelwolk nog een kleine lenticularis te laten ontstaan. Op de foto uit Helmond is overigens ook een tweede lenswolkje te zien dat op dezelfde wijze was ontstaan. Het enige verschil is dat de warme luchtbel die er vlak onderzat niet zichtbaar was doordat er zich nog geen wolk in had gevormd.
Een week geleden, op zaterdag 10 juli, was een wel heel bijzonder soort lenticularis te zien. Opstijgende luchtbellen stootten hun hoofd tegen een golvende warme luchtlaag op circa 2 kilometer hoogte. Het extra vocht dat vanaf het aardoppervlak werd meegebracht, in combinatie met het extra duwtje omhoog dat de opstijgende luchtbel veroorzaakte, zorgde ervoor dat op de toppen van sommige golven lenswolken ontstonden. Vaak vlak boven een stapelwolk die in de opstijgende luchtbel was ontstaan. Op de bovenstaande foto is dat onder in beeld te zien (een stapelwolkje met vlak daarboven een lenswolk, lenticularis). Midden in beeld een tweede lenswolk. Eveneens vlak boven een opgestegen warme luchtbel. Al is die luchtbel niet te zien, omdat er geen stapelwolk in was ontstaan. Foto: Dhr./mevr. Coppes, Helmond (Brabant).
Eveneens vorige week zaterdag, wederom een stapelwolk met daarboven een lenswolk. Moeilijk zichtbaar op deze foto.Eronder staat een vergroting. Foto: Frans Sijmons, Klausheide (net over de grens in Duitsland).
Pileus, iets anders
Het ging in de voorgaande voorbeelden overigens om een ander type wolk dan dat vaak ontstaat boven snel groeiende buienwolken. Vlak voor de rap stijgende luchtbellen uit wordt de lucht ‘en mass’ in korte tijd en vrijwel gelijkmatig al opgetild. Een dergelijke ‘wolkenkapje’ boven een bui wordt ‘pileus’ genoemd. Welvingen in de luchtstroom spelen bij het ontstaan van pileuswolken geen rol.
Foto: Pauline Weder. Deze is genomen in augustus 2006 boven Avignon. Na weken van hitte begon het de volgende dag te regenen. Ziet u de totaal andere structuur die deze lenticularis heeft ten opzichte van andere wolken?
Bron: Weer.nl
Every cloud has a silver lining
Ja, ik zag ze afgelopen week ook een paar keer, vooral dinsdag geloof ik! Wel heel bijzonder, hier 'ns lenticularis te zien. Ik geloof dat ik er wel eentje op de foto heb gekregen, voor een paar mooie exemplaren was ik net te laat 'ik pak zo de camera wel even, eerst boodschappen opbergen' en weg waren ze. Prachtige gezicht, zeker van die gestapelde
| Gewijzigd: 17 juli 2010, 18:04 uur, door Richardus
Heb er afgelopen week ook een waargenomen.
Weerdagen Velp 2019:
Volledige dagen met sneeuwdek: 7
Dagen met deels sneeuwdek: 2
Vaste sneeuw: 4 * Laatste 01-02-2019
Smeltende sneeuw: 1 * Laatste 02-02-2019
Hagel: 4
Velp 2018:
Smeltende sneeuw: 6
Vaste Sneeuw: 6
Hagel: 8
Weerlicht: 6
Onweer: 24 (1 onweersdag in Velp gemist toen ik in Duitsland was)
Velp 2017:
Dagen met sneeuwdek: 34 (waarvan 21 in januari, 6 in februari en 7 in december)
Vaste sneeuw: 12
Smeltende sneeuw: 6
Hagel: 13
Weerlicht: 6
Onweer: 21
Volledige dagen met sneeuwdek: 7
Dagen met deels sneeuwdek: 2
Vaste sneeuw: 4 * Laatste 01-02-2019
Smeltende sneeuw: 1 * Laatste 02-02-2019
Hagel: 4
Velp 2018:
Smeltende sneeuw: 6
Vaste Sneeuw: 6
Hagel: 8
Weerlicht: 6
Onweer: 24 (1 onweersdag in Velp gemist toen ik in Duitsland was)
Velp 2017:
Dagen met sneeuwdek: 34 (waarvan 21 in januari, 6 in februari en 7 in december)
Vaste sneeuw: 12
Smeltende sneeuw: 6
Hagel: 13
Weerlicht: 6
Onweer: 21
Bij UFO-wolken moest ik gelijk denk aan een foto uit de National Geographic van een jaar terug. De Kronotsky vulkaan in Kamtsjatka. Hij staat op het 'to-do' lijstje, maar ben bang dat het er niet in zit.. Klik hieronder.
Wat een machtig mooie vulkaan!
Hier de volledige fotogalerij.
Hier het bijbehorende artikel. | Gewijzigd: 18 juli 2010, 11:48 uur, door dibrachio
Wat een machtig mooie vulkaan!
Hier de volledige fotogalerij.
Hier het bijbehorende artikel. | Gewijzigd: 18 juli 2010, 11:48 uur, door dibrachio
marcel`westland
Lid
Woonplaats: Honselersdijk (Zuid-Holland)
Berichten: 1483
Lid sinds: 26 aug. 2009
| Gewijzigd: 18 juli 2010, 16:16 uur, door Kimmey
Nice pics!
BTW: Iedere camera legt gegevens vast, exif gegevens.
Hoe kom je daar nou achter: Klik met de rechter muisknop op de foto, er verschijnt een venster , onderaan het venster zie je staan eigenschappen, links aanklikken, dan zie je staan eigenschappen van : het nummer van de foto of als je een eigen titel aan de foto hebt gegeven de titel, klik op details, en je ziet alle info over de foto ook de datum van opname!
Groet.
O ja, foto 1 is genomen op 25-03-2010 om 16.37, foto 2 is genomem op 08-06-2010 om 15.06.
BTW: Iedere camera legt gegevens vast, exif gegevens.
Hoe kom je daar nou achter: Klik met de rechter muisknop op de foto, er verschijnt een venster , onderaan het venster zie je staan eigenschappen, links aanklikken, dan zie je staan eigenschappen van : het nummer van de foto of als je een eigen titel aan de foto hebt gegeven de titel, klik op details, en je ziet alle info over de foto ook de datum van opname!
Groet.
O ja, foto 1 is genomen op 25-03-2010 om 16.37, foto 2 is genomem op 08-06-2010 om 15.06.
