Dit jaar ben ik voor de tweede keer op tornadojacht geweest in de Verenigde Staten. De reis van vorig jaar was bijzonder indrukwekkend. Een echte tornado hebben we toen echter niet gezien. Dit jaar is dat wel anders. Met 18 tornado’s op de teller kunnen we terugkijken op een succesvolle tornadojacht. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, is het chasen echter niet zo makkelijk als het lijkt. Ik neem u kort mee naar de hoogtepunten van de reis en probeer uit te leggen waarom het stormchasen erg moeilijk kan zijn.
Voor het zien van tornado’s moet je geluk hebben. Vorig jaar was die geluksfactor niet aanwezig voor het team waar ik in zat en zagen we geen enkele tornado. De afgelopen weken ben ik op reis geweest met Arno Paanstra, Coen Verrijn Stuart en Michiel de Vries. Gezien het aantal tornado’s is dit misschien wel de succesvolste tornadojacht van ons team ooit. Wat dat betreft waren de weergoden ons dit jaar gunstig gestemd.
De eerste tornado was niet de mooiste.
Het is niet zo simpel als het lijkt
Tijdens de afgelopen twee jaar is me opgevallen dat veel mensen (te) makkelijk denken over stormchasen. Je rijdt naar een bui en ziet een tornado. Zo simpel is het echter bij lange na niet. Ten eerste is Amerika vele malen groter dan Nederland. Soms moeten er afstanden gereden worden die groter zijn dan de reis Den Helder – Maastricht.
Om te beginnen wordt er ’s ochtends altijd door één van de teamleden een briefing gegeven. Op dat moment stellen we een doelgebied vast van ongeveer 200 bij 200 kilometer. Rond de lunch analyseren we de laatste gegevens en moet het voor ons interessante gebied vele malen kleiner worden. Als er dan eenmaal een bui is ontstaan, kan je er niet altijd gemakkelijk heenrijden. Er dient rekening te worden gehouden met bijvoorbeeld het wegennetwerk. Soms zijn er maar heel weinig wegen (je kan zo’n 40 mijl geen andere weg tegenkomen) of heeft een gebied veel dirt-roads die na een beetje regen spekglad worden.
Bears cage
Uiteindelijk proberen we zo dicht bij als mogelijk bij de zogenaamde ‘bears cage’ te komen. Dit is de plaats waar tornado’s kunnen ontstaan, maar daar omheen hangen vaak verschillende neerslagschermen. Die neerslag bestaat niet alleen uit hevige regenval, maar ook uit soms erg grote hagelstenen. Door die regen en hagel kan je een tornado soms niet zien. Het is dus belangrijk een goed uitzichtpunt te kiezen. Een kilometer te weinig of te ver doorrijden kan echter al betekenen dat je een eventuele tornado niet ziet.
Hoe lang je stil kan blijven staan om te kijken verschilt per keer. Er moet rekening worden gehouden met de neerslag en met de trekrichting van een bui. Daarnaast wordt goed gekeken naar het wegennetwerk. Je moet immers wel voldoende mogelijkheden hebben om weg te rijden als het te gevaarlijk wordt. Om de bui vervolgens opnieuw te kunnen onderscheppen is een flink stuk rijden vaak noodzakelijk en dan is het maar hopen dat er op dat moment net geen tornado komt. Op het goede moment op de juiste plaats zijn, is al met al heel lastig.
Wie denkt dat chasen zonder tornado geen succes is, heeft het mis. Een goed voorbeeld daarvan is deze bliksemshow.
De gevaren van het chasen
Mensen vragen mij geregeld of het niet gevaarlijk is wat we doen. Die gevaren zijn er zeker, vooral voor mensen die niet weten wat ze aan het doen zijn. Wij zijn echter allemaal meteorologen en houden de situatie kritisch in de gaten. Daarbij letten we niet alleen op het weer, maar ook op de eerder genoemde escape-routes om weg te komen. Het gevaar zit hem niet zo zeer in de tornado zelf. We blijven immers op veilige afstand. Bliksem vormt een grotere bedreiging. Het gevaarlijkste is echter het verkeer en de andere chasers. Sommige tornadojagers hebben alleen oog voor de onweersbui en letten totaal niet meer op de weg.
In deze afbeelding is de zogenaamde bears cage goed te zien. Het witte rondje is de plek waar onze bus staat. Links daarvan is een inham in het radarbeeld. Dit noemen we een hook-echo. De bears cage bevindt zich op die plek, omringd door regen- en hagelschermen.
Degene achter het stuur moet dus goed opletten en alleen naar de weg en de andere weggebruikers kijken. Een wagen voor je kan ineens beginnen te remmen, of een auto aan de kant van de weg plotseling de weg op rijden. Ook steken mensen soms zonder te kijken gewoon te voet de weg over. Dit jaar zagen wij voor onze ogen een ongeluk gebeuren. Gelukkig betrof het alleen blikschade en konden wij ongedeerd verder.
De hoogtepunten
Dit jaar hebben we een recordaantal tornado’s gezien. Van de 18 slurven zagen we er maarliefst 7 op één dag. Het gaat dan ook te ver om ze allemaal stuk voor stuk te beschrijven, maar een paar staan er nu nog steeds in mijn geheugen gegrift. Nu denk je misschien dat dit de eerste tornado’s zijn, maar dat is niet zo. De eerste tornado’s waren namelijk erg klein, maar er volgden veel indrukwekkendere exemplaren.
Dit is tornado nummer 6. De bui hebben we bijna vanaf het beginstadium kunnen volgen.
De één-na-mooiste is denk ik de zesde tornado die we dit jaar hebben gezien. Dat was op 19 mei, net buiten het plaatsje Leedey (Oklahoma). Vanaf het beginstadium van de bui stonden we op het goede punt en konden we mooi de ontwikkeling van achtereenvolgens de wallcloud, funel cloud en uiteindelijk tornado zien.
Het meest indrukwekkende gebeurde op 22 mei in de staat South Dakota. Na zo’n 6 uur (ongeveer 350 mijl) rijden, ontstaat er een beest van een tornado in de omgeving van het plaatsje Bowdle. Uiteindelijk blijkt dit een F-4 te zijn. We laten de buitenste rand van ‘het beest’ tot ongeveer 300 meter naderen. Op dat moment moeten we echt weg. We voelen de bijbehorende wind en kunnen hem gewoon horen.
De meest indrukwekkende tornado was deze F4 in South-Dakota.
‘Het beest’ hebben we tot zo’n 300 meter laten naderen. We konden de bijbehorende wind voelen en het geluid horen.
Erg om geen tornado’s te zien?
Mensen denken wel eens dat het chasen niet geslaagd is als we geen tornado hebben gezien. Dat is echt alles behalve waar. Ook zonder tornado zijn de onweersbuien in de VS bijzonder mooi. Ze laten bijzonder veel bliksem zien, produceren hagelstenen die groter kunnen zijn dan tennisballen en zijn van afstand uiterst fotogeniek. Misschien moet je er ‘gewoon’ bij zijn geweest om hierover mee te praten. Hoe dan ook, nu weet ik al dat ik als het even kan volgend jaar weer mee wil. Ook met de wetenschap dat we waarschijnlijk veel minder of misschien wel helemaal geen tornado’s zullen zien.
Bron: Meteo Consult & www.tornadojagers.nl.
Een prachtig verslag en ik ben het geheel met je eens: als je alleen op tornado's ben gefocused en geen oog hebt voor de alle beschrijvende schoonheid van de gigantische onweders op zich, doe je jezelf ernstig te kort. Hoe indrukwekkend tornado's ook zijn, zelf ben ik minstens zo diep onder de indruk van de spectaculaire wolkenformaties, de bliksems en niet te vergeten de intimiderende kracht van de daarmee gepaard gaande donderslagen. Het gekke is dat ik om die reden dikwijls in Florida ben geweest, helemaal niet met Tornados's bezig was, maar er zo maar op werd getrakteerd: hij trok pal voorbij mijn hotel en ik hoefde er geen meter voor te chasen. Ziehier de ironie van het weer.
hoeveel heb je nog nodig dan gaan we samen die kant op volgend jaar
Ik zie hier op dit forum dat verschillende mensen al met een groep zijn geweest. En ik heb wat rond gekeken en je bent zo 4000 dollar kwijt voor 2 weken. Ik heb daarom de volgende vragen:
Hoe zijn jullie in 2010 naar Amerika gegaan, met een georganiseerd groep?
Kan er op dit forum geen topic worden geopend met mensen die dit zouden willen doen?
Ik heb gespoord op internet en er zijn ook gidsen die groepen met een busje, auto kunnen leiden.
Alvast bedankt voor je reactie.
Ik heb gespoord op internet en er zijn ook gidsen die groepen met een busje, auto kunnen leiden.
Alvast bedankt voor je reactie.
dat zou wel heel vet zijn, er zijn genoeg meteorologen hier, want zoals Jan ook al beschrijft je moet weten wat je doet.. Het lijkt mij ook wel een keer heel erg tof om zoiets te gaan doen, maar ik ben echt een noob qua weerkaarten etc, ik zou het het echt fantastisch vinden om het een keer mee te hebben gemaakt
Maar wel een heel vet verslag, maar wie is die ik persoon dan?
Mijn (on)weer foto's : Foto's
Bij deze een oproep om voor 2 mensen dan te sparen (mij erbij) ... tja het is dat het erg duur is en mijn wensenlijstje erg vol staat. Pracht verslag trouwens.
Is goed jan maar dan moet je je wel een breuk sjauwen hoor!!
Want ik zit dan wel in je koffer en ik weet dat je dat echt niet gaat doen
gezien mijn gewicht