Een lang vrij weekeinde met zon en eindelijk weer comfortabele temperaturen. Heel veel mensen gaan er op uit. De kleren kunnen uit! Maar het is wel oppassen! Onze huid is in het voorjaar nog niet gewend aan een flinke dosis zonneschijn, zonnebrandcreme is misschien nog niet gekocht…. en de zon is ook nog eens veel krachtiger dan normaal in mei. Daarom is een waarschuwing op zijn plaats. Ga dit weekeinde tussen 12 en 3 uur ’s middags niet langer dan 10 tot 15 minuten onbeschermd in de zon liggen want de UV-index ligt rond de 7! Als je langer dan een kwartier in de zon ligt, kun je verbranden. Een verbrande huid is pijnlijk, maar verbranding kan op lange termijn ook huidkanker veroorzaken.
Strandweer
Vandaag en morgen wordt het landinwaarts 20 graden tot 24 graden…. op de stranden is de temperatuur afhankelijk van de wind die over het relatief koude Noordzeewater wordt aangevoerd (op dit moment langs de kust variërend tussen 11 en 14 graden) en van bewolking op de Noordzee. Lage bewolking, zogenaamde stratus, kan met een wind uit noord of west gemakkelijk de kust opdrijven. Onder die wolken, soms ook nog eens met mist eronder, daalt de temperatuur tot onder de 10 graden. Vanmiddag laat de zon zich op de stranden wel zien en loopt het kwik weer vrolijk op naar 14 tot 18 graden. Landinwaarts is het ook niet helemaal strak blauw. Vandaag is er wat dunne sluierbewolking te zien en opvallend veel vlieguigstrepen, maar daar heeft de zon niet zoveel moeite mee.
Het weer aan de kust kan soms tegenvallen doordat lage wolken vanaf de Noordzee de stranden kunnen binnendrijven.
Over die zon gesproken, die is vandaag en morgen behoorlijk krachtig. De UV-index is hoog, zelfs extreem hoog voor deze tijd van het jaar. De zonkracht, of UV-index is een maat voor de intensiteit van de UV-straling. De zonkracht bepaalt hoe lang de huid kan worden blootgesteld zonder rood te worden. Bescherming is mogelijk door uit de zon te gaan, je in te smeren met een zonnebrandmiddel of beschermende kleding aan te trekken…. Bij een zonkracht 3 kan een blootstelling van 35 minuten tot roodheid leiden bij een ongewende huid. Bij zonkracht 5 is dat 20 minuten en bij zonkracht 7 slechts 15 minuten. Deze getallen zijn slechts een indicatie. Huidgedeelten en huidtypen verschillen sterk in gevoeligheid. Ook de oriëntatie van de blootgestelde huidgedeelten beïnvloedt het effect. Overigens treedt de roodheid pas enkele uren na blootstelling op. De UV-index is hier te bezichtigen.
De UV-index voor zaterdag, in Groningen 6.4 en in Zeeland 7.1.
De zonkracht kun je meten vanaf de grond of met behulp van een satelliet. Het voordeel van de laatste meetmethode is dat je de zonkracht in een groot gebied in kaart kunt brengen. Zo kun je zien dat hoe zuidelijker je komt, hoe hoger de zonkracht kan worden. In de landen rondom de Middellandse Zee kan de zonkracht in de zomer oplopen tot boven de 10! In de bergen is de hoeveelheid UV-straling natuurlijk ook hoger. Watersporters weten het wel, op het water verbrandt je extra snel. Dit komt doordat de UV-stralen door het water worden gereflecteerd.
Stand van de zon
Zonkracht wordt in de eerste plaats bepaald door de stand van de zon. De stand van de zon is in de zomer het hoogst. Op 21 juni staat de zon op z’n hoogst en is de afstand van de zon naar ons het kortst. Tevens is de afgelegde weg van de UV-stralen door de atmosfeer het geringst. Een paar dagen na midzomer kan in Nederland de hoogste zonkracht worden verwacht.
UV-index gemeten door een satelliet, in het zuiden van Europa kan de UV-index in de zomer oplopen tot boven de 10
Ozon
Niet alleen de stand van de zon, maar ook de hoeveelheid ozon in de atmosfeer is van belang. Ozon, een zuurstofverbinding, aanwezig in de troposfeer (het onder gedeelte van de atmosfeer) maar vooral aanwezig in de stratosfeer (de hogere lagen van de atmosfeer) heeft de eigenschap UV-straling te absorberen. In de jaren tachtig van de vorige eeuw kwam men er achter dat ozon in de hogere luchtlagen werd afgebroken door bepaalde stoffen, zogenaamde Cfk’s (in koelkasten en spuitbussen). Door een verbod op Cfk’s is het ozongat dat in de vorige eeuw was ontstaan herstellende. Dat is goed nieuws, want als dat gat kleiner wordt, wordt er weer meer UV-straling geabsorbeerd…. De ozonconcentratie fluctueert door het jaar heen, is soms wat kleiner of wat groter boven ons land….
Aërosolen
Niet alleen ozon heeft de eigenschap om UV-stralen te absorberen. Ook stofdeeltjes in de onderste lagen van de atmosfeer kunnen UV-stralen absorberen en verstrooien. Nu wil het geval dat tijdens de afgelopen 10 jaar de lucht in Nederland schoner is geworden. Door strenge milieurichtlijnen in de industrie en door roetfilters op auto’s is de concentratie fijnstof de laatste jaren duidelijk afgenomen. Dit komt de gezondheid van mensen met longklachten ten goede… De keerzijde van de schonere lucht is dat er minder UV-stralen worden geabsorbeerd. …en de zonkracht in schone lucht hoger kan worden……
Combinatie
Hoewel de zon vandaag en morgen nog niet op z’n hoogst staat, dat is pas over een maand, is de UV-index door een combinatie van een lage ozonconcentratie in de hogere lagen van de atmosfeer en aanvoer van schone lucht in de onderste laag van de atmosfeer, aangevoerd door een noord- tot noordwestenwind vanaf de Noordzee extreem hoog voor deze tijd van het jaar. Vandaag is de UV-index (indien het onbewolkt is…) 6.4 in Groningen en 7.1 in Zeeland. Morgen zien we in de gehele zuidelijke helft van het land een UV-index van 7 of iets daar boven…Normaal zien we in 1 jaar slechts 4 dagen met een UV-index boven de 7. Die dagen liggen meestal rondom 21 juni als de stand van de zon het hoogst is…… In de afgelopen 11 jaar is het slechts 2 keer voorgekomen dat de UV-index boven de 8 kwam in ons land.
Bronnen: RIVM, Temis.
Ach gelukkig heb ik aftersun haha
(Maar ik ben meer gewend.. paar jaar terug op het strand was ik in slaap gevallen zonder me in te smeren..(woeps)
Nou dat heb ik geweten.. benen/rug en armen helemaal rood, en dat was ontzettend pijnlijk - Geen aanrader - ..) | Gewijzigd: 22 mei 2010, 16:03 uur, door AddictedStar