Zoek de aardschaduw

Een heldere hemelkoepel biedt uitgelezen mogelijkheden om fraaie atmosferische en sterrenkundige verschijnselen te ontdekken. Zo kunnen we in een wolkenloze nacht gemakkelijk ‘de grote beer’ vinden of in de avond Venus aanschouwen. Zodra de zon onder de horizon verdwijnt of even voordat de zon begint op te komen, valt ook de schaduw van onze aarde te zien. Wie zich in het open veld posteert kan daar de komende tijd eens op gaan letten.

Aardschaduw bij zonsondergang
De aardschaduw is ook echt de schaduw van de aarde. Vlak na het ondergaan van de zon (in het westen) komt in het oosten die schaduw tevoorschijn. Daar waar de zon onder de horizon verdwijnt wordt de slagschaduw die dat veroorzaakt tegen de heldere hemelkoepel geprojecteerd. Deze aardschaduw manifesteert zich als een donkere blauwgrijze band aan de oostelijke horizon en zal ongeveer 10 tot 20 minuten zichtbaar zijn. Langzaam spreidt die band zich opwaarts tegen de hemelkoepel uit, maar dat proces is slechts gedeeltelijk te volgen. Al vrij snel wordt het gewoonweg te donker.


_{Hier ziet u de aardschaduw zoals we die vanaf de boot zagen. In het westen is de zon onder gegaan, aan de oostelijke horizon wordt een brede donkere grijsachtige band zichtbaar. Dat is de schaduw van de aarde tegen de hemelkoepel.}

Aardschaduw bij zonsopkomst
Hetzelfde proces speelt zich af vlak voor zonsopkomst tijdens heldere weersomstandigheden. Vlak voordat de zon boven de oostelijke horizon verschijnt, zal aan de westelijke horizon de aardschaduw te zien zijn. Deze zakt ook weer vrij snel weg zodra de zon met zijn bovenzijde bijna boven de oostelijke horizon reikt. De aardschaduw is meestal slechts tot een hoogte van een zestal graden boven de gezichtseinder te volgen. Als je denkt deze aardschaduw al te zien vóórdat de zon onder is gegaan, dan zal het hetgeen je waarneemt een laag stof of nevel zijn. Die stofband zal dan ook niet gaan klimmen in de hemel bij het verder zakken van de zon.


_{Zo kwam de zon vanochtend op. Vlak voor zonsopkomst naar de westelijke horizon kijken is het devies; daar is de aardschaduw te zien. Foto: Ria Luttikhold.}

Tegenschemering
In beide gevallen, vlak voor zonsopkomst en vlak na zonsondergang, wordt de blauwgrijze band aan de bovenzijde geflankeerd door een roze-achtige strook. Die strook wordt ook wel tegenschemering genoemd, of ‘de band van Venus’. De fraaie roze-achtige kleur ontstaat door stof en waterdamp die zich in de lucht bevinden en op die hoogte net worden beschenen door de zon. De titel ‘band van Venus’ komt van een Romeinse godin, waar de mythe over rond ging dat zij een band of sluier bezat waarmee zij iedere man kon verleiden. De tegenschemeringskleuren zijn het best waar te nemen kort na zonsondergang of kort voor zonsopkomst. Op die momenten krijgt de aardschaduw het grootste contrast met de atmosfeer erboven en komt de tegenschemering het beste uit de verf. Wie laat zich de komende tijd verleiden om aardschaduw en tegenschemering te ontmoeten?

_{Bron: Meteo Consult}

Eigenlijk nooit bij stilgestaan dat de aarde ook een schaduw geeft, maar dat is natuurlijk wel logisch.
Een zeer leerzaam stukje en ik zal er is wat beter op gaan letten.
Bedankt hiervoor.