Weermodellen zijn de afgelopen decennia steeds beter geworden. Door de immer groter wordende rekencapaciteit en aanhoudende modelverfijningen kan steeds verder vooruit worden gekeken. Dit geldt ook voor het het momenteel beste weermodel voor de middellange en lange termijn voor ons deel van Europa, het Europese ECMWF. Dit model, waar Meteo Consult beschikking over heeft, heeft recent een belangrijke grens doorbroken. In februari 2010 werd volgens het EMCWF tot 10 dagen vooruit het grootschalige stromingspatroon, binnen redelijke grenzen, accuraat verwacht.
Gemiddelde op 8 dagen
Februari 2010 leverde als maand de beste resultaten tot nu toe op als we kijken naar het ECMWF-model. Het gemiddelde over een langere periode van 12 maanden staat ondertussen op 8 dagen vooruit. Begin jaren ’80 was dat volgens het ECMWF (European Centre for Medium-Range Weather Forecasts) nog 5 dagen.
500 hPa drukvlak
Hierbij is belangrijk te benadrukken dat het gaat om het grootschalige stromingspatroon op 5 kilometer hoogte in de atmosfeer (of preciezer en correcter: het 500 hPa drukvlak). En daarbij wordt gekeken naar gemiddelde scores over omvangrijke gebieden (Europa/ noordelijk halfrond). En dus niet bijvoorbeeld of er over 10 dagen in Groningen precies om 13.00 uur een regenbui valt, of niet. Zo specifiek zijn de berekeningen nog niet.
Grafiek uitgegeven door het ECMWF. Weergeven is tot hoeveel dagen vooruit het EMCWF-model het stromingspatroon op circa 5 kilometer hoogte, binnen redelijke grenzen, accuraat verwacht heeft. Dat in Europa als geheel. De blauwe lijn is de maandelijkse score. De rode lijn is het 12-maandelijks gemiddelde. Deze rode lijn geeft meer trendmatig de ontwikkeling weer. Begin jaren '80 kon tot gemiddeld 5 dagen vooruit het (voor ons weer aan de grond sturende) stromingspatroon op grote hoogte worden berekend. Tegenwoordig ligt dat gemiddelde op 8 dagen vooruit. Afgelopen februari piekte het ECMWF-model naar 10 dagen (omcirkeld rechtsboven in de afbeelding). Een mijlpaal.
Waarom zijn de omstandigheden op het 500 hPa drukvlak nu zo relevant? Dat heeft ermee te maken dat het stromingspatroon op die hoogte uiteindelijk wel sturend is voor het grootschalige weerpatroon aan de grond.
Kom je met de berekeningen voor dag 10 dicht bij de uiteindelijk werkelijk opgetreden situatie, dan weet je heel veel over welke weerregimes in welke delen van Europa op dag 10 domineren. En dus ook welk weerpatroon dan in Nederland in zwang is. Bijvoorbeeld: bevinden we ons op dag 10 in een regime met een zuidwestelijke stroming en wisselvalligheid? Of is het langdurig droog onder invloed van een sterk hogedrukgebied nabij, met een koude dan wel juist warme aanvoer?
Voor het gehele noordelijk halfrond geldt in grote lijnen hetzelfde beeld als voor Europa.
Nederland in vergelijking met de rest van Europa
Kijken we terug naar de afgelopen winter, waarin het ECMWF in februari haar hoogste score bereikte, dan heeft het model Europawijd bezien, en nog sterker als we kijken naar het gehele noordelijke halfrond, zoals eerder aangegeven zeer goede resultaten behaald. Zie ook de afbeeldingen hiernaast.
Voor de regio Nederland valt er hierbij best nog wel een kanttekening te maken. Er waren de afgelopen winter diverse perioden dat de grens tussen winterkou en zachte lucht gedurende meerdere dagen dichtbij ons land slingerde. Dat had het ECMWF in vrijwel alle gevallen al lang van te voren haarfijn in de smiezen. Maar dat betekende wel dat een zeer kleine verschuiving van het stromingspatroon, de foutmarge van het model ineens een stuk groter deden laten zijn voor locaties in ons land in vergelijking met de rest van Europa waar dezelfde kleinschalige verschuiving vrijwel nergens grote afwijkingen opleverde.
Bronnen: Meteo Consult, ECMWF
Ja klopt, ik heb deze winter GFS vaak veel accurater gevonden dan ECMWF.
Volg me ook op twitter: https://twitter.com/#!/PhotographyMvA
En like me op facebook: http://www.facebook.com/MaximVanAsseldonkPhotography