Antarctica klimaat
Antarctica klimaat
De Zuidpool is het koudste gebied op aarde. Op 21 juli 1983 (het is daar dan winter) is in Vostok -89,2 graden Celsius gemeten. Vostok (3420 meter) heeft een jaargemiddelde temperatuur van -55 graden en is daarmee de koudste plek op aarde. Aan de kust liggen de temperaturen in de zuidelijke winter tussen -15 en -30 graden en ’s zomers tussen -5 en +5 graden. In de Dry Vallys is op 5 januari 1974 het “warmterecord†van +15 graden gemeten. In de winter is het hier de hele dag donker.
Antarctica heeft ook een apart windklimaat. In de zomer staat er een matige bries, maar ‘s winters stormt het. In de bergen kan de wind aanzwellen tot een orkaan van de hoogste klasse met winden van soms 300 km/uur. In de sneeuwstorm loopt het zicht terug tot minder dan een meter, “whiteouts†genaamd die dier en mens desoriënteren. Er kan de sneeuw zich in rollen verplaatsen. Zulke sneeuwrollers worden ook in andere landen wel eens gesignaleerd. Neerslag valt er overigens niet veel: jaarlijks zo’n 200 mm , op de centrale hoogvlakte valt maar 50 mm per jaar.
De poolgebieden zijn zeker in deze tijden met klimaatveranderingen een belangrijk domein voor klimaatonderzoekers. Antarctica leek nog een van de weinige uitzonderingen in de warmer wordende wereld. Eerdere studies lieten alleen opwarming zien in het westen maar niet op het hele continent. Onlangs ontdekten Amerikaanse onderzoekers echter dat het ook hier de afgelopen decennia warmer is geworden.
Veel meetpunten telt Antarctica niet, zeker niet in het ruige binnenland. De meeste weerstations staan aan zee. Met hulp satellietgegevens konden de onderzoekers aantonen dat zowel het westen als het oosten van Antarctica 0,1 graad per tien jaar is opgewarmd. Dat is ongeveer de helft van de wereldwijde opwarming.
De onderzoekers schrijven de opwarming toe aan de warmere zee rond het continent, iets dat ook al door Nederlandse onderzoekers was verondersteld. De nieuwe resultaten kunnen gevolgen hebben voor het inschatten van toekomstige zeeniveaustijgingen.
Het effect gaat echter twee kanten op: warmere lucht leidt tot meer neerslag op het centrale deel van het continent en aangroei van ijs. Aan de randen van ijsplaten leidt de opwarming juist tot afsmelting, waardoor het ijs afneemt. Het onderzoek is nog in volle gang en ook de nieuwste meetresultaten die wijzen op een totale opwarming van Antarctica zullen nog grondig moeten worden geverifieerd.
©KNMI
De Zuidpool is het koudste gebied op aarde. Op 21 juli 1983 (het is daar dan winter) is in Vostok -89,2 graden Celsius gemeten. Vostok (3420 meter) heeft een jaargemiddelde temperatuur van -55 graden en is daarmee de koudste plek op aarde. Aan de kust liggen de temperaturen in de zuidelijke winter tussen -15 en -30 graden en ’s zomers tussen -5 en +5 graden. In de Dry Vallys is op 5 januari 1974 het “warmterecord†van +15 graden gemeten. In de winter is het hier de hele dag donker.
Antarctica heeft ook een apart windklimaat. In de zomer staat er een matige bries, maar ‘s winters stormt het. In de bergen kan de wind aanzwellen tot een orkaan van de hoogste klasse met winden van soms 300 km/uur. In de sneeuwstorm loopt het zicht terug tot minder dan een meter, “whiteouts†genaamd die dier en mens desoriënteren. Er kan de sneeuw zich in rollen verplaatsen. Zulke sneeuwrollers worden ook in andere landen wel eens gesignaleerd. Neerslag valt er overigens niet veel: jaarlijks zo’n 200 mm , op de centrale hoogvlakte valt maar 50 mm per jaar.
De poolgebieden zijn zeker in deze tijden met klimaatveranderingen een belangrijk domein voor klimaatonderzoekers. Antarctica leek nog een van de weinige uitzonderingen in de warmer wordende wereld. Eerdere studies lieten alleen opwarming zien in het westen maar niet op het hele continent. Onlangs ontdekten Amerikaanse onderzoekers echter dat het ook hier de afgelopen decennia warmer is geworden.
Veel meetpunten telt Antarctica niet, zeker niet in het ruige binnenland. De meeste weerstations staan aan zee. Met hulp satellietgegevens konden de onderzoekers aantonen dat zowel het westen als het oosten van Antarctica 0,1 graad per tien jaar is opgewarmd. Dat is ongeveer de helft van de wereldwijde opwarming.
De onderzoekers schrijven de opwarming toe aan de warmere zee rond het continent, iets dat ook al door Nederlandse onderzoekers was verondersteld. De nieuwe resultaten kunnen gevolgen hebben voor het inschatten van toekomstige zeeniveaustijgingen.
Het effect gaat echter twee kanten op: warmere lucht leidt tot meer neerslag op het centrale deel van het continent en aangroei van ijs. Aan de randen van ijsplaten leidt de opwarming juist tot afsmelting, waardoor het ijs afneemt. Het onderzoek is nog in volle gang en ook de nieuwste meetresultaten die wijzen op een totale opwarming van Antarctica zullen nog grondig moeten worden geverifieerd.
©KNMI
