Shanghai, een metropool van twintig miljoen, is gebouwd op laagland dat onderhevig is aan wisselende waterstanden. De showroom van het moderne China, gelegen aan de monding van de machtige Yangtze-rivier, is daarmee extreem kwetsbaar voor de zeespiegelstijging die als gevolg van het broeikaseffect wordt voorspeld. Shanghai is niet de enige stad waarvan de inwoners er goed aan zouden doen zich achter de oren te krabben. Amsterdam, Londen, Miami, New Orleans, Mumbai, Caïro en Tokio bevinden zich in een soortgelijke, weinig benijdenswaardige positie. Deskundigen voorspellen globaal een tweemaal zo snelle stijging van de zeespiegel als enkele jaren geleden.
De schattingen variëren. Maar Stefan Rahmstorf, verbonden aan het gezaghebbende Potsdam-Institut für Klimafolgenforschung, verwacht voor deze eeuw een stijging van een meter en over de komende drie eeuwen een stijging tot vijf meter. Chinese steden behoren tot de grootste en meest bedreigde. In de delta van de Yangtze wonen ongeveer tachtig miljoen mensen. Hun snelle groei in gigantische, industriële en financiële scheepvaartcentra schept in combinatie met de verwachte zeespiegelstijging een macaber rampenscenario.
In Shanghai stapelen de problemen zich geleidelijk op. De drinkwaterbevoorrading wordt er in toenemende mate bedreigd door de voortgaande verzilting van kustgebieden; de drooglegging van het overstromingsbekken bij de stad raakt vertraagd; de kostbare delta waarop de stad is gebouwd wordt geleidelijk opgegeten. De planologen lijken de problemen grotendeels te negeren. Er bestaan uitvoerige plannen voor nieuwe havens, bruggen, vliegvelden, industriegebieden -alle in het bedreigde kustgebied.
Deskundigen maken zich echter wel degelijk zorgen. Ma Shikang, een ingenieur die verantwoordelijk is voor de grootste sluizen van Shanghai, zegt dat hij in zijn jeugd op de rivieroevers kon spelen en in de rivier kon zwemmen. Dat is nu niet langer mogelijk doordat het waterpeil is gestegen, constateert hij spijtig.
Tweemaal per dag, in overeenstemming met de getijden, worden de sluizen geopend en gesloten. Dat geldt ook voor de sluis op de plek waar de Suzhou-rivier in de Huangpu stroomt, een honderd meter lange en 5,86 meter hoge constructie, de modernste die Shanghai kent. De sluis is er op gebouwd om een springvloed te weerstaan die zich theoretisch eens in de duizend jaar kan voordoen. In 1997 was het bijna zover. Toen steeg het water tot 5,72 meter.
De dijken langs de Bund, de beroemde havenwijk, en andere kustgebieden in Shanghai zijn zo'n 6,9 meter hoog. Daarmee zijn ze hoger dan die bij New York, Miami en veel andere steden. Ze zouden evenwel tekortschieten bij een orkaan als Katrina, die het water tot 8,5 meter opstuwde. Shanghai overweegt de aanleg van nog hogere dijken, zoals bij Londen, Venetië en Amsterdam. Maar hoe serieus die plannen zijn is moeilijk vast te stellen. Vooralsnog wordt er nogal vaag over gedaan. Het is duidelijk dat op overheidsniveau alles wat zou kunnen zwemen naar overdreven bezorgdheid taboe is.
"Niemand, geen gemeentelijke of provinciale regering, en zeker geen centraal overheidsorgaan, is bereid de bestaande plannen voor Shanghai en de Yangtze Delta aan te passen", zegt Edward Leman. Zijn in Canada gevestigde adviesbureau Chreod Ltd. heeft uitgebreid onderzoek naar de problemen verricht. Lemans pleidooi voor besluiten en investeringen nú lijkt voorlopig tot dovemansoren gericht.
©Nieuws.nl