Op de vliegbasis Twente is woensdagochtend -3,9 graden gemeten. Zo'n lage temperatuur wordt zo vroeg in het jaar niet vaak gemeten. Vooral in de oostelijke helft daalde de temperatuur onder nul. Ook De Bilt had woensdag met -1,0 graden zijn eerste vorstdag van het seizoen. Op een vorstdag moet de temperatuur op de voorgeschreven waarnemingshoogte van anderhalve meter onder het vriespunt zijn geweest. Vlak boven de grond vriest het meestal nog harder. Zo zijn vanochtend op 10 cm hoogte temperaturen gemeten van 7 graden onder nul.
De eerste dag met vorst is dit jaar niet opvallend vroeg. Toeval (aanvoer van koude lucht, een heldere hemel en weinig wind) speelt een grote rol bij de eerste vorstdatum. De eerste vorst na de zomer wordt in het binnenland meestal in oktober en vlak langs de kust niet eerder dan november waargenomen. De Bilt telt in oktober gewoonlijk één vorstdag, terwijl het oosten er in deze maand normaal 2 of 3 heeft. In de 20e eeuw werd de eerste vorstdag in De Bilt drie keer al in september geregistreerd, het vroegst op 16 september in 1971.
In 2000 daalde de temperatuur in De Bilt pas op 17 december het eerst onder nul. Zo'n lange vorstvrije periode in een jaar was sinds het begin van de metingen in 1854 niet eerder voorgekomen. De 13e oktober is in De Bilt de vroegste sneeuwdag van de waarnemingsreeks: in 1975 werd op die datum vrijwel het hele land 's ochtends verrast door enkele centimeters sneeuw, waarbij de thermometers midden op de dag 2 Ã 3 graden aan.
Ook de komende nacht gaat het in een groot deel van het land licht vriezen, daarna verdwijnt de vorst voorlopig. Sneeuw is alleen nog weggelegd voor het Duitse middelgebergte en het Alpengebied waar de sneeuwvalgrens is gedaald tot 300 Ã 500 meter hoogte. De Fichtelberg meldde woensdagochtend 14 cm sneeuw. Uitzonderlijk is dat niet: volgens de Deutscher Wetterdienst lag er in oktober 1974 al 90 cm.
©KNMI
Met een krachtig hogedrukgebied bij ons in de buurt was het afgelopen nacht vrijwel helder en er stond bijna geen wind. Dit in combinatie met zowel een frisse noordelijke stroming in de bovenlucht als aan de grond, resulteerde in een groot deel van het land tot temperaturen onder het vriespunt. In het oosten van het land wist het kwik het verst te dalen met in het Twente -3,9 graden. Ook in De Bilt wees de thermometer een graadje onder het vriespunt aan en dat is dan ook meteen de eerste officiële landelijke vorstnacht dit najaar.
Het is afgelopen flink afgekoeld met in Twente -3,9 graden.
Op veel autoruiten bevond zich vanochtend voor het eerst weer een dun laagje ijs, dus het was voor velen krabben geblazen. De grasvelden waren wit en ook de vele rokende schoorstenen verraadden dat het afgelopen nacht flink was afgekoeld. Al eerder dit najaar hadden we te maken met vorst aan de grond, op 10 centimeter hoogte, maar niet eerder kwam het dit seizoen tot vorst op “neushoogteâ€. Lichte vorst dan wel, want het kwik kwam niet onder -5 graden uit.
Normaalgesproken telt De Bilt in oktober één vorstdag, maar in het oosten koelt het vaak net iets verder af en daar tellen we in deze maand gewoonlijk 2 a 3 vorstdagen. In de kustgebieden duurt het meestal iets langer en komt het vaak in november pas tot vorst. Slechts 3 keer werd er in de officiële meetreeks in september al een eerste vorstdag geregistreerd. Het vroegst was dat op 16 september 1971.
Karin Broekhuijsen was getuige van dit bijna sprookjesachtige plaatje. Grondmist boven een beekje en weilanden.
Ook Ivo Block was er vanochtend vroeg bij en legde deze 'stomende' rivier vast.
Koudste plekken
Het koudst werd het vannacht in het oosten van het land. Op vliegbasis Twente en in de Gelderse plaats Hupsel, waar zich ook een officieel meetstation bevindt, kwam het tot ruim 3 graden onder nul. Twente als aanvoerder van het geheel met -3,9 graden en zelfs -7,0 graden op grashoogte. Met deze waarden vestigde dit station meteen een klein record, want sinds 1951 werd het daar niet meer zo vroeg zo koud. Hupsel kwam daar direct achteraan met -3,1 graden. De eerste vorstnacht van dit najaar was er dus meteen eentje met allure.
Het was vannacht echter niet alleen in het oosten raak. Ook dieper landinwaarts vroor het licht met op Flevoland bijvoorbeeld -0,2 graden in Lelystad. In Groningen daalde het kwik naar -2,9 graden, maar ook aan de kust koelde het behoorlijk af met -0,8 graden in Wijk aan Zee. Alleen in Zeeland bleef het kwik grotendeels boven het vriespunt met in Vlissingen nog plus 7,0 graden.
Mark Wolvenne wist in de 'stoom' op de rivier ook een echte stoomboot vast te leggen.
Mist en rijp
Door de sterke afkoeling deed het vanochtend op veel plaatsen bijna sprookjesachtig aan. Rijp maakte dat veel weilanden en bomen een witte aanblik kregen en vooral in de waterrijke gebieden kwam mist voor. Hier en daar wat grondmist op open velden en rivieren en beekjes leken te stomen. Het water is relatief gezien natuurlijk nog aan de warme kant en als het daarboven dan ineens zo sterk afkoelt, condenseert de boel en ontstaat grondmist of mist. Op diverse plaatsen werd de mistlaag zo dik, dat bomen volledig uit het zich verdwenen. Dit leverde prachtige plaatjes op.
Bron: Meteo Consult
smorgens een blauwe lucht met een zonnetje... damp over de weilanden... dikke kleren aan en gaan maar...
1000000X beter dan een kwakkelwinter met dan weer vieze drabsneeuw en dan weer "bikini"weer...
nee als de winter zo komt mag ie blijven!