Er is niet eens een grote wijziging van het klimaat nodig om natuurgeweld zoals vulkaanuitbarstingen en aardbevingen te veroorzaken. Een kleine verandering volstaat al om de planeet uit balans te brengen, zeggen verscheidene wetenschappers. Je hebt geen grote veranderingen nodig om reacties van de aardkorst uit te lokken, zei Bill McGuire van de Universiteit van Londen (UCL). Vooral de oceanen spelen een belangrijke rol in dat proces.
McGuire stelde samen met Simon Day van de Universiteit van Oxford vast dat subtiele wijzigingen van het zeeniveau al gevolgen hebben voor de seismische activiteit aan de zogeheten Oost-Pacifische Rug, de plaats in de Grote Oceaan waar de Noord-Amerikaanse en Pacifische tectonische plaat samenkomen. Ze bekeken vooral de kleine tectonische plaat voor de kust van Paaseiland, die relatief geïsoleerd is van andere breuklijnen. De voorbije 35 jaar was daar een duidelijk verband tussen het opduiken van El Niño en een groter aantal zeebevingen met een kracht van 4 tot 6 op de schaal van Richter, zeggen McGuire en Day.
El Niño ontstaat wanneer de oppervlaktetemperatuur van het zeewater in het oosten en centrum van de Grote Oceaan (tussen Azië en Amerika) opwarmt ter hoogte van de evenaar. Door El Niño stijgt het zeeniveau lokaal met enkele millimeters. Volgens de wetenschappers verhoogt dat extra water de druk voldoende om de breuklijnen in beweging te brengen.
Ook vulkaanuitbarstingen zijn mogelijk. David Pyle van de Universiteit van Oxford en Ben Mason van de Universiteit van Cambridge bestudeerden driehonderd vulkaanuitbarstingen en stelden vast dat er 20 procent meer uitbarstingen zijn in de winter op het noordelijke halfrond. In die periode daalt het zeeniveau licht op het noordelijke halfrond en daalt dus de druk op de aardkorst. De wetenschappers vermoeden dat daar de oorzaak ligt van het hogere aantal vulkaanuitbarstingen.
©Mo