Hoewel er in de zuidelijke helft van het land vandaag behoorlijk wat ruimte voor de zon was met slechts een enkele losse bui, trokken er over de noordelijke helft een paar stevige buien, soms ook met onweer. Toch verschilde ook daar de buienactiviteit van plek tot plek. De buien die voorbij trokken ontstonden namelijk in vrij rechte lijnen. Zat je dus net onder die lijn, dan leek er geen einde te komen aan de regen, maar verbleef je net 5 kilometer zuidelijker of noordelijker hield je het vrijwel droog. Je kon de buien dan wel langs zien trekken, maar ze bleven in diezelfde strakke lijn passeren. We noemen dit ook wel buienstraten.
Op de radarbeelden waren de buienstraten vanochtend goed te zien. Ze zijn op deze afbeelding met een witte lijn gemarkeerd.
Boven het warme water van de Noordzee ontstonden vandaag gemakkelijk buien en deze dreven met een westelijke stroming het land op. Opvallend was wel dat ze in een vrij strakke lijn het land overtrokken, ofwel er ontstonden buienstraten. Er zijn verschillende redenen waardoor deze straten ontstaan en één van deze redenen is de windrichtingen op verschillende hoogten in de atmosfeer. Vaak is het zo dat er in de bovenlucht een heel andere windrichting voorkomt dan aan de grond. We noemen dat ook wel windschering. Je kunt dan denken aan een zuidwestelijke stroming aan de grond en een westelijke wind hoger in de atmosfeer en op welke hoogte de buienwolk zich op dat moment bevindt, wordt hij meegevoerd met de wind op die specifieke hoogte.
De blauwe lucht rondom een stapelwolk is de dalende lucht, onder de wolk zelf zit juist de stijgende lucht. Foto: Gerard Kiewiet.
In het geval van vandaag hebben juist helemaal niet te maken met windschering. Zowel de wind aan de grond als op verschillende andere hoogten in de atmosfeer komt uit westelijke richtingen. Zodra er een bui ontstaat wordt deze dus in een vrij rechte lijn vooruit geblazen. Dat is voor één bui natuurlijk gemakkelijk uit te leggen, maar in dit geval volgen de buien elkaar in een rap tempo in diezelfde lijn op.
Vorming van buien
Het zeewater verschilt natuurlijk van plaats tot plaats in temperatuur en zo zijn er altijd plekken die warmer zijn dan de andere. De redenen kunnen verschillen van warme stromingen tot verschillen in diepte. Ditzelfde zien we ook boven land terug. Zandgronden warmen bijvoorbeeld sneller op dan kleigrond. Boven die warme delen wordt de lucht opgewarmd en stijgt op. Op zo’n plek ontstaan dus gemakkelijk buien en zodra de eerste bui met die westelijke stroming weg is gedreven, volgt er al snel weer een volgende bui op diezelfde plek. Er ontstaat dan een buienstraat.
Bij enkele buien zat ook onweer. Deze foto van onweer op zee werd gisteravond door Ron Smeets gemaakt.
Stijgende en dalende luchtbewegingen
Een andere reden dat de buien in een vrij strakke lijn blijven bewegen is dat er bij een bui altijd sprake is van stijgende luchtbewegingen, maar als de lucht opstijgt, moet het ook weer ergens dalen. Dat is altijd mooi te zien bij stapelwolken. Rondom zo’n wolk is het vaak mooi blauw en dat zijn nou juist die dalende luchtbewegingen. In dalende lucht kunnen geen buien ontstaan, dus aan weerszijden van de bui is de lucht blauw. Hierdoor wordt de lijnvorm nog mooier zichtbaar.
Veel of geen regen
Het is al een lastige kwestie om exact te zeggen waar buien precies gaan ontstaan, maar in dit geval is het helemaal vervelend voor degenen die zich precies onder zo’n straat bevinden. De buien volgen elkaar namelijk in een rap tempo op en precies in die lijn lijkt het dan ook de hele dag te regenen met lokaal behoorlijke hoeveelheden neerslag, terwijl het in andere delen van het land prachtig weer is met flink wat ruimte voor de zon. Zelfs 5 kilometer ten zuiden of noorden van die lijn is dat soms zelfs al het geval.
Vanaf de Noordzee dreven er vandaag buien het land op. De meeste in de noordelijke helft van het land. Foto: John Dalhuijsen.
Activeren boven land
Hoewel er vroeg in de ochtend juist vooral op zee onweer bij de buien zat, zagen we dat er ’s middags vooral boven land buien met onweer voorkwamen. Dit komt doordat het zeewater vanochtend nog warmer was dan het land. In de loop van de dag verandert dat omdat het land door instraling overdag opwarmt en uiteindelijk warmer wordt dan het zeewater. ’s Middags kregen de buien boven land dus juist weer een extra zetje, door toenemende stijgende luchtbewegingen.
Bron: Meteo Consult