Lokale winden

In de Sahara, Libië, Egypte en het verre oosten; zoals Saoedie-Arabië kan een lokale wind voorkomen die de dagelijkse manier van leven enorm kan veranderen. De meest opzienbarende wind die hier voorkomt is de Samum, ook wel Khamsin genoemd.



Tussen februari en juni kunnen depressies zich in oostelijke richting verplaatsen langs de zuidelijke Middellandse Zee, of langs de Noord-Afrikaanse kust. Bevindt zich een hogedrukgebied ten oosten daarvan, dan kan dit het begin zijn van het ontstaan van een Samum, een beklemmende hete en droge lucht uit het zuidoosten. Het is de tegenhanger van de meer bekende Sirocco. Een Samum kan men zien aankomen aan een "blauwe" wolk, die zich plots aan de horizon vertoont en steeds hoger en hoger aan de horizon is waar te nemen. Deze wolk neemt verschillende kleuren aan, dikwijls asgrauw, geel, oranje of blauw. Vervolgens verdwijnt de zon en zijn dergelijke wolken nog slechts flauw aan de asgrauwe hemel waar te nemen. In de genoemde gebieden is de grond droog waardoor er slechts geringe plantengroei voorkomt. De zuiden tot zuidoosten wind neemt hierbij fors in kracht toe en neemt dan ook grote hoeveelheden zand en stof mee. Het zicht loopt dermate terug dat het onmogelijk is om voorwerpen op enige afstand nog te kunnen onderscheiden. De windsnelheid kan daarbij oplopen tot wel 140 kilometer per uur. De temperatuur loopt daarbij in twee uur tijd op met wel 20 graden en stijgt daarbij uiteindelijk tot ruim boven de 40 graden. Ook is de luchtvochtigheid daarbij zeer laag.


_{10 maart 2009; een opkomende zandstorm in Saoedie-Arabië vlakbij de hoofdstad Riyad.}

Reizigers die "overvallen" worden door deze zandstormen doen er alles aan om zich daartegen te beschermen zodat er tijdens het ademen geen zand in de neus of mond kan komen. Het kan zelfs zo erg zijn dat men goed moet opletten dat men niet begraven wordt onder het zand en stof. De ademhaling is zwaar, de lippen en de huid zijn droog en barsten op onbedekte plaatsen. Je kan dit vergelijken met de droge kou en vorst in ons eigen land. De wind waait, als uit een oven, en de aanvoer van zand en stof gaan onverminderd door. Ofschoon de hitte die vergezeld gaat van de Samum verstikkend is op mensen, dieren en planten is deze niet giftig, zoals men vroeger nog wel dacht. Toch wordt deze wind gehaat door de bevolking en is in de eeuwen ook wel doorgeven als "de moordenaar". Alles wat op zijn pad komt wordt namelijk vernietigd, zelfs huizen, de infrastructuur en gewassen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat na deze zandstorm, die een dag kan duren, een gevoel van onbehagen en droefheid meestal achterblijft bij de bewoners.


_{8 april 2008; een zandstorm in de Egyptische hoofdstad stad Cairo.}

De massa van stof en zand die door de Samum wordt meegevoerd is zo groot dat het veranderingen aan het landschap teweeg heeft gebracht. Voorbeelden zijn de uitbreiding van de Sahara naar de Atlantische Oceaan en het Nijldal, het uitdrogen van verschillende rivieren aan de zuidelijke helling van het Atlas gebergte en het kleiner worden van oasen en het bedelven van Palmyra (stad van duizend zuilen in Syrië). Het zijn allemaal voorbeelden van een omvangrijke hoeveelheid zand die de Samum in de loop van de eeuwen heeft meegevoerd. In andere delen van Noord-Afrika en het Middellandse Zeegebied wordt een soortgelijke wind ook wel Sirocco of Leveche genoemd.


_{26 februari 2000; een zandstorm over het noordwesten van Afrika.}

Tijdens de inval van Napoleon in Egypte had deze ook last van de Samum of Khamsin. De Franse soldaten hadden het erg zwaar toen deze zandstorm de kop op stak. De lokale bewoners gingen zich beschermen tegen het zand terwijl de Franse soldaten te laat maatregelen namen waardoor ze flauw vielen door blindheid, door de muren van zand en stof die op zich af kwamen. Tijdens de Tweede Wereld oorlog werden de Duitse en geallieerde troepen in het noorden van Afrika meerdere malen gedwongen om te stoppen vanwege zandstormen veroorzaakt door de Samum of Khamsin.

_{Bron: Ed Aldus - wikipedia - tropos.de - oceancolor.gsfc.nasa.gov}