Steeds vaker onweer?

De laatste jaren verschijnen zomers steeds vaker in de lijst van warmste ooit. Zo belandde de zomer van 2003 met gemiddeld 18,6 graden op de tweede plaats en volgt op de derde plaats met 18,5 graden de zomer van 2006. Ook de normale zomertemperatuur is gestegen. De gemiddelde temperatuur over de laatste 30 jaar is gestegen van 16,2 graden (1961-1990) naar gemiddeld 16,6 graden (1971-2000). Maar het wordt niet alleen warmer, er lijken ook steeds meer onweersbuien te vallen. Net als in de zomer van 2008 verloopt het seizoen dit jaar behoorlijk wisselvallig, met geregeld ruimte voor de zon, maar op een groot aantal dagen ook een paar stevige regen- of onweersbuien. Dit jaar lijkt het aantal onweders, zonder ze daadwerkelijk te tellen, tot nu toe zelfs nog wel groter.


_{Ook Camiel Rejhons legde een mooi plaatje vast van het onweer.}

Eind mei van dit jaar hadden we al te maken met een zeer actief onweerscomplex, waarbij het aantal bliksemontladingen met 75.000 bijzonder hoog lag. Een record was dit echter niet, want in de zomer van 2004 trok er een onweersgebied over het land met ongeveer 80.000 ontladingen. Enorme aantalen die in Nederland normaal gesproken eens in de 10 tot 15 jaar voorkomen. In de 21e eeuw nu dus al twee keer. Toeval? Of neemt het aantal actieve onweersbuien om een duidelijke reden toe?

Klimaatverandering
Het aantal stevige buien neemt volgens verschillende klimaatscenario’s de komende jaren duidelijk toe, maar of deze buien dan ook gepaard gaan met meer onweer is moeilijk vast te stellen. Wel is vastgesteld dat er aan de kust door de jaren heen steeds meer onweersbuien zijn gevallen. Het actiefste deel van de bui zit namelijk vaak precies op de kustlijn. Het opwarmende zeewater is daar één van de redenen van. Deze bevordert de buienactiviteit, maar daarmee is het extra onweer in de buien nog niet verklaard.






_{Ook zit er gevoelsmatig steeds vaker onweer bij de buien. Wiel Koekkoek maakte afgelopen dagen deze prachtige collectie foto's.}

Verschil van jaar tot jaar
Ondanks dat het van jaar tot jaar verschilt hoeveel onweersdagen er zijn, zelfs van maand tot maand, is er wel een duidelijk gemarkeerd gebied in de Benelux waar de meeste onweersbuien voorkomen. Met een landelijk en jaarlijks gemiddelde van 27 onweersdagen springt een gebied dat zich uitstrekt van Antwerpen tot het Gooi er met gemiddeld 32 onweersdagen bovenuit. De reden daarvan is dat de buien die in het westen van België, in de regio Antwerpen (tot aan Rotterdam, met als extra stimulans de industriegebieden), ontstaan met zuidwestenwind in een strook via het Gooi en de Veluwe naar het noordoosten worden geblazen. In die lijn zitten dus vaak de actiefste buien.

Stijgende luchtbewegingen
Deze sterk stijgende luchtstromen zijn vaak aanduidingen voor buien, waarbij dan ook onweer kan voorkomen. Ook in de zomer is de stijgende lucht de hoofdreden voor wisselvallig weer. De aarde warmt op en ook de lucht die daarboven hangt, wordt warmer. Warme lucht heeft de neiging om op te stijgen, want deze is lichter dan koude lucht. De bellen met warme lucht koelen naarmate ze hoger komen af waarna er een overschot aan vocht ontstaat (warme lucht kan meer vocht bevatten dan koude lucht) en er een wolk en dus soms ook een bui vormt. Dit soort buien noemen we warmtebuien. We onderscheiden echter ook frontale buien, die voortkomen uit storingen, zoals een depressie of een front, in de atmosfeer. Temperatuursverschillen, luchtvochtigheid en wind spelen hierin ook een hele grote rol. Het onweer is vaak een gevolg van een samenloop van deze omstandigheden.


_{In Glanerbrug onweerde het op 22 juli ook behoorlijk. Foto: Hans van de Werf.}

Zowel in de warmtebuien als in de frontale buien gebeurt er van alles met de druppels en ijskristallen. Ze worden alle kanten op geduwd en botsen hierbij ook regelmatig tegen elkaar. Ook bevriezen en smelten ze in dit proces, waarbij dan spanningsvelden ontstaan. De verschillen tussen deze spanningsvelden kunnen zover oplopen dat er uiteindelijk een lichtflits of gerommel waargenomen kan worden, ofwel onweer. Hoe zwaar een onweersbui uiteindelijk wordt, is over het algemeen pas kort van tevoren vast te stellen.

De zomer tot nu toe
Maar waarom onweert het dit jaar zo vaak? Een eenduidig antwoord met het oog op de klimaatverandering is hierop niet te geven. Wel hebben we deze zomer te maken met een zwabberend front dat zich precies boven onze hoofden bevindt. Op enige kilometers hoogte waait een zeer sterke wind, de straalstroom, en deze geeft zo’n beetje de grens aan tussen warmere lucht in het zuiden en koelere lucht in het noorden. Zoals eerder in dit verhaal verteld, stijgt de lucht in deze situatie op doordat ze tegen elkaar botsen en precies op die grens ontstaan er gemakkelijk buien, soms ook met onweer. Juist deze zone ligt nu al weken boven ons hoofd. De ene dag zitten we aan de zuidelijke kant van het grensgebied , andere dagen zitten we meer aan de noordelijke kant van die grens, wat over het algemeen rustige dagen zijn met geregeld zon, maar ook een lokale regen- of onweersbui. De overgang van de beide luchtsoorten ligt echter ook regelmatig boven ons land en dat zijn dan vaak de dagen die regenachtig verlopen.


_{De onweersbuien zag je de afgelopen weken duidelijk aan komen. Foto: Gido Kruisinga.}

In feite komen dus allebei de soorten buien, warmte- en frontale buien, op dit moment bij ons voor. Frontale zones zien kans om ons land te passeren, maar ook ontstaan er ook geregeld losse buien. Daarbij is de lucht met een veelal aanlandige wind vochtig en waait het op alle dagen redelijk met veelal windkracht 2 tot 4. Alle ingrediënten zijn dus vrijwel dagelijks aanwezig voor buien met onweer.

_{Bronnen: Meteo Consult, KNMI.}

Ik denk dat Jan gelijk heeft.
Het wordt langzamerhand warmer, en er zijn meer onweerbuien (en regen).
Het is dus ook veel natter.

Wanneer was er voor het laatst een langdurige droge periode??

Deze zomer heb ik ook geen enkele keer de tuin hoeven te sproeien. Er is water genoeg gevallen.
De planten staan er ook prima bij. Dat is dan weer een voordeel. | Gewijzigd: 27 juli 2009, 14:52 uur, door Han

Citaat van nielslwd, maandag 27 juli 2009, 14:57 uur en dan heeft weer.nl gelijk en dus niet jan

Beetje een kromme reactie of niet? Het stukje komt van weer.nl af dus ik heb in ieders geval geen gelijk. Maar goed dat terzijde.

Citaat van Han, maandag 27 juli 2009, 15:15 uur Ok, rectificatie dan.
Ik ben het eens met het artikel dat Jan geplaatst heeft....

En ja, niet overal valt evenveel regen, of heeft er iemand (over)last van onweer.
Onweer is vaak plaatselijk. Maar wat is dan een onweersdag? Een dag dat er "ergens" onweer aanwezig was?


Onweersdagen zijn dagen met onweer die jij meegemaakt hebt.

Citaat van Sietse, maandag 27 juli 2009, 18:43 uur Tja ligt er een beetje aan in welk deel van het land je zit.. Westen heeft duidelijk de meeste onweerdagen en het noorden de minste.


Ik woon in Noordwesten amper onweer gehad hier.

Qua onweer ben ik 't helemaal met je eens. Ook ik kan daar geen genoeg van krijgen. Alleen balen dat je daarna weer een week of nog langer kl*te weer hebt hier.
Wat mij betreft gewoon iedere dag heet, en dan zo rond middernacht eens flink knalwerk....maar ja, dat is een droomscenario.

Groeten van een mede-inwoner | Gewijzigd: 28 juli 2009, 09:12 uur, door talkyr86

Ik weet niet of het nu vaker onweert of niet, maar de activiteit is sterk verschillend per jaar. Zo onweerde het in De Bilt in 1929 op maar 10 dagen, maar in 1957 kwam het tot 52 dagen waarop onweer is waargenomen in De Bilt. Ook zijn elk jaar de locaties weer verschillend. Daarnaast is het aantal waarnemers de laatste jaren flink gestegen.. Zelfs in dit topic worden al verschillen gemeld. Zo is het best mogelijk dat het voor iemand uit het Zuidwesten dit jaar beduidend meer onweert, dan voorgaande jaren. Maar iemand in het topic uit het Noordwesten zegt dat het bij hem nog niet zo vaak heeft geonweerd dit jaar.

En wat betreft de klimaatsverandering wil ik ook even een korte theorie kwijt. Het is de laatste jaren inderdaad warmer geworden, en de temperatuur stijgt ook langzaam, maar dat wil niet zeggen dat het ook meer gaat onweren. De boven luchten warmen immers ook op, en velen weten hier dat een warme bovenlucht ongunstig is voor regen- en onweersbuien.

Citaat van windjunkie, woensdag 29 juli 2009, 11:46 uur Ola,

ben nieuw hier, kwam hier omdat mijn naam en foto hier genoemd werden.....mooi forum hoor! Ga het in de gaten houden

Welkom Camiel Je hebt hem er mooi opgezet!

Citaat van Verwijderde_gebruiker_01, woensdag 29 juli 2009, 10:49 uur Welkom Camiel Je hebt hem er mooi opgezet!


thnx, het is een verslaving (denk ik)