Wie een aantal jaar geleden zichzelf een stormchaser of stormjager noemde, werd bij verjaardagen raar aangekeken en ook nu is het voor veel Nederlanders een onbekend begrip. Toch zijn er steeds meer weerliefhebbers die bij een onstabiel weertype achter de zwaarste buien jagen op zoek naar rolwolken, roterende wallclouds en in het uiterste geval een tornado. Een stormjager is dus iemand die het slechte weer opzoekt, terwijl de meeste Nederlanders meer hebben met een droog, zonnig en (aangenaam) warm weertype.
Het stormjagen is ontstaan in de VS, waar in vooral het voorjaar bijna dagelijks tornado’s behoorlijk wat schade en soms ook helaas dodelijke slachtoffers opleveren. Om meer grip te krijgen op de ontstaanswijze van deze monsterbuien werden er teams samengesteld van meteorologen die op zoek gingen naar de buien om ze in het vrije veld te bestuderen. Men wist eerst nog niet precies waarom de ene bui wel een tornado opleverde en de andere niet. In de afgelopen tientallen jaren heeft men wat dat betreft veel geleerd. Dat heeft in Amerika inmiddels geresulteerd in een waarschuwingsysteem tot in de kleinste gehuchtjes en een zeer actuele berichtgeving op het Amerikaanse Weatherchannel, maar ook op de radio.
Eén van de foto's die na het heftige onweer van afgelopen dinsdag is gemaakt. Foto: Tim Kort, lokatie onbekend.
Hype
Het tornadojagen in de VS had iets avontuurlijks en na een aantal jaren werden de eerste films gemaakt waarvan “Twister†de bekendste is. Daarna volgde documentaires op zenders als Discovery Channel. Het gevolg daarvan is dat nu elk voorjaar duizenden tornadojagers op pad gaan. Het is dus een echte hype geworden in de VS. Daarbij zijn er teams die met behulp van een internetverbinding de meest actuele radar- en satellietbeelden ontvangen en dat combineren met hun eigen waarnemingen. Tegelijkertijd is er ook een groep jagers dat zich aansluit bij de experts en zonder enige kennis van zaken hun hoop vestigen op de professionals. Diverse teams rijden daardoor uiteindelijk naar dezelfde onweerscomplexen, allemaal hopende dat ze een supercel tegenkomen met mooie randverschijnselen. De laatste jaren zijn er zelfs reisorganisaties die het stormjagen aanbieden als alternatief voor de welbekende strandvakantie.
Ook woensdagavond waren er in Limburg nog felle onweersbuien actief. Wiel Koekoek maakte een foto van twee verticale bliksems nabij Heerlen.
De Amerikaanse vlaktes worden al lang niet meer alleen bezocht door Amerikaanse teams, ook uit Europa reizen steeds vaker teams door de het open land. Ver voordat de stormchasers-hype begon trok er al een team van Meteo Consult over de Plains van Midden-Europa. De eerste chase werd al in het voorjaar van 1997 ondernomen.
Chasen in Europa
In Europa kan een chase ook best mooi beeldmateriaal opleveren en dat is dan ook de reden dat er websites van stormchasers uit Duitsland, Frankrijk en zelfs landen als Polen, Tsjechië en Slowakije op het internet zijn te vinden. En het blijft niet alleen bij deze landen, ook in België en Nederland zijn stormchasers actief. Zelfs meteorologen bij Meteo Consult zoeken soms de buien op zoals afgelopen dinsdag toen er nog een “lastminute-chase†werd ondernomen door collega’s Wouter de Baar en Reinier van den Berg.
Dat chasen in Europa zeker kan, blijkt wel uit het feit dat er in de maanden april tot september regelmatig zware onweerscomplexen ontstaan boven het continent. Dit jaar heeft Nederland al twee interessante situaties gehad (26 mei en afgelopen dinsdag). In Frankrijk, Duitsland, Polen en Tsjechië zijn de afgelopen maanden veel meer zware buien overgetrokken. Eind deze week kostte dat in Tsjechië en Polen nog enkele recreanten het leven en ook Nederlandse vakantiegangers in Tsjechië werden overvallen door zware regen, hagel en windstoten.
Ook vrijdag trokken nog heftige buien over het land. Een cluster lag halverwege de ochtend over het westen van het land. In Katwijk moest deze fietser even afstappen om te schuilen. Foto: Gieny Boersma.
Het jagen op onweersbuien, die misschien heftig uitpakken, wordt een steeds makkelijkere onderneming omdat het nu steeds eenvoudiger wordt om onderweg via internet de laatste radarbeelden, waarnemingen en waarschuwingen op te vragen. Omdat buien soms heel snel ontstaan en oplossen is dat iets wat een stormjager echt nodig heeft. Gewoon op goed geluk op pad gaan is vaak niet voldoende.
Rustige dagen
Nadat de afgelopen dagen sommige buien potentie hadden om flink uit te pakken (sommige deden dat uiteindelijk ook), wordt het vanaf vandaag een stuk rustiger. Volgende week valt er soms nog wel een bui, maar echt heftig lijkt het allemaal niet te worden. Het wordt daarbij zelfs wat warmer zonder dat de zomer echt goed op de rails wordt gezet. De trend voor de komende weken lijkt wel duidelijk, wisselvallig zomerweer zoals dat in het westen van Europa over het algemeen is.
Bron: Meteo Consult.