De momenteel opkomende El Niño, een serie weersfenomenen voortkomend uit een snelle opwarming van water in de Grote Oceaan, dreigt naast droogten en overstomingen te zorgen voor bosbranden net als in recordjaar 1997-1998 toen het woekerende vuur op onder andere Borneo en Sumatra naar schatting 40 procent van de totale CO2-uitstoot veroorzaakten. Mochten de branden in het zuidoosten van Azië ook dit jaar weer toeslaan, dan zal opnieuw de mondiale CO2-uitstoot pieken, zeggen Australische onderzoekers.
We berichtten er vorige week al over: een nieuwe El Niño is zich aan het vormen. Dat is altijd groot nieuws voor alle bewoners langs de kusten van de (zuidelijke) Grote Oceaan. Peruviaanse en Chileense vissers moeten rekening houden met tegenvallende vangsten. Langs de hele Andes en in Mexico stijgt het risico op extreme neerslag en modderstromen.
Droogten en hitte
Droogte zal juist aan de andere kant toeslaan: in Australië en Indonesië. Maar ook zullen er mondiale effecten zijn. De gemiddelde temperatuur zal hoger uitvallen, met mogelijk, gesteund door de trend van immer voortzettende klimaatverandering, een nieuw record, dit jaar, of in 2010. En ook zullen er waarschijnlijk meer bosbranden zijn dan in gemiddelde jaren – waardoor de mondiale CO2-uitstoot hoger zal uitvallen. Met name branden op Borneo, waar onder het tropisch regenwoud veel koolstof ligt opgeslagen in de dikke organische bodems, kunnen de mondiale koolstofkringloop een nieuwe tik geven, die deze kan missen als kiespijn.
Onzekerheid
Veel zal afhangen van hoe deze El Niño zich zal ontwikkelen. Statistieken laten zien dat het weerfenomeen zich over decennia iets vaker voordoet en bovendien intensiveert. Toch wordt deze trend weinig gekoppeld aan klimaatverandering, simpelweg omdat het verband nog moeilijk aantoonbaar is.
‘Ik denk niet dat er studies bestaan die zeggen dat El Niños minder krachtig worden, maar er bestaat wel een verschil tussen de uitkomst van klimaatmodellen: of het juist krachtiger wordt, of toch stabiel blijft’, zegt Matthew England, van het Climate Change Research Center in Sydney.
‘We weten wel uit paleoklimaatstudies dat El Niño in het verleden heeft gevarieerd. Als het klimaat verandert weten we dat de intensiteit van de cyclus daardoor ook kan veranderen, over grote tijdschalen.’
Boeren
Een officiële melding van het weerfenomeen wordt in Australië binnen enkele dagen verwacht. Niet alleen Australische boeren, al jaren onder druk door droogten, zullen het weerbericht nauw in de gaten houden – ook Indonesische boeren. Mensen wachten er op geschikte weerscondities om de bossen kwijt te raken, zegt Pep Canadell van het Global Carbon Project in Canberra. Hoe droger de El Niño, hoe groter de prikkel om voordeel te slaan uit die unieke condities.
Rook
Ook de branden van 1997-1998 waren oorspronkelijk aangestoken. Toen ze echter eenmaal oncontroleerbaar werden kregen miljoenen mensen in de omliggende landen ademhalingsproblemen door de grootschalige rookontwikkeling. Al met al neemt de druk op Indonesië toe, om (in navolging van Brazilië) ook zelf effectief beleid te vormen om de bossen te beschermen. Maar voorlopig trekken ze zich daar niets van aan.
©hier.nu