Ode aan zomers van toen
Ode aan zomers van toen
Ook op de astronomische kalender is de zomer in Nederland nu begonnen. Vanochtend om 7.46 uur stond de zon boven de Kreeftskeerking, op zijn punt het verst ten noorden van de evenaar. Vandaag is het daarom de langste dag. Vanaf nu gaat de zon weer langzaam terug richting evenaar. Heel geleidelijk worden de dagen bij ons dan ook weer korter.
Voor meteorologen is de zomer al een tijdje bezig. De eerste drie weken zijn gematigd verlopen, met weinig warmte en geregeld buien. Tot gisteren, in de eerste 20 dagen van juni dus, bleef de maximumtemperatuur in De Bilt op maarliefst 14 dagen beneden 20 graden met als koudste dag 5 juni toen het zelfs niet warmer werd dan een schamele 13,2 graden. Op 6 dagen kwam het kwik wel boven 20 graden uit, met als voorlopig hoogtepunt de eerste dag van de junimaand, toen het kwik in de Bilt voor de eerste en tot nu enige keer deze maand tot boven de zomerse grens van 25 graden uitsteeg. De temperatuur kwam die dag op 25,2 graden uit.
Wolken weerspiegelen boven zee en strand en maken er een kleurrijk geheel van, bij Zandvoort. Foto: John Dalhuijsen.
Van de 20 junidagen verliepen er tot nu toe 12 ook met een gemiddelde temperatuur beneden normaal, 8 waren er warmer dan normaal. Met een etmaaltemperatuur van 10,1 graden was 5 juni wederom de koudste dag van de maand tot nu toe, 1 juni tekende met een etmaaltemperatuur van 19,1 graden het voorlopig hoogste gemiddelde in deze maand aan. Alles op een hoop geveegd, stonden we tot gisteren in juni (en dus ook in de meteorologische zomer tot nu toe) op een gemiddelde temperatuur van 14,3 graden, daar waar 15,2 graden in een junimaand normaal is. De eerste drie weken van de zomer van 2009 zijn dus betrekkelijk koel verlopen.
Ode aan zomers van toen
Met een beetje fantasie is de zomer tot nu toe een ode aan de ‘zomers van toen’ geweest, toen het wel vaker ‘niet warm voor de tijd van het jaar’ was. Zoals in de zomer van 1993, de laatste zomer die met recht een koele zomer genoemd mag worden. Alle zomers nadien zijn normaal (1996, 1998, 2000), warm of zelfs zeer warm (1994, 1995, 1997, 1999, 2001-2004, 2006 en 2007) geweest. Jongeren van 16 jaar of jonger weten niet meer hoe het is als een zomer in Nederland koel verloopt. Of ze moeten de laatste 3 weken goed opgelet hebben, want het leek er weer eens op. Bij de lentes is het beeld overigens nog eenzijdiger, want op de koude lente van 1996 na zijn sinds 1988 alle lentes in Nederland zeer warm verlopen, tot en met die van dit jaar.
Eenzelfde plaatje voor de periode vanaf 1979. Na de zomer van 1987 komt vrijwel alleen de kleur rood nog voor. Er is veel veranderd...
Wie had ooit gedacht dat er nog eens nostalgische gevoelens zouden opkomen bij het meemaken van het ‘weer van toen’? Ik niet! Als het in de zomer weer eens tegenviel en je zat met je neus tegen het raam geplakt in afwachting van betere tijden, was er geen haar op je hoofd die er ook maar een moment aan dacht dat je een weertype als dat ooit nog eens zou gaan missen. Het verlangen naar een weersverbetering was veel sterker dan het toen nog nauwelijks aanwezige besef dat het klimaat in Nederland wel degelijk langzaam aan het veranderen was.
Toen de warmere zomers eenmaal schering en inslag waren, hoorde je niemand klagen over de toegenomen warmte. Wel begon het klagen eerder als het om de perioden met meer neerslag dan normaal ging, die in de zomer bleven terugkeren. De zomers van 2007 en 2008, hoewel vrij warm voor wat de gemiddelde temperatuur betreft, staan er bij de meesten van ons slecht op omdat er tijdens de hoogzomer steeds van die zware buien vielen, die mensen van de kampeerterreinen joegen en toch nog een run op zonvakanties ontketenden. Veel mensen weten gewoon meer dat daar vroeger ook nog eens erg koel weer bij hoorde. We zijn enorm verwend.
Een bui in de zomer is vervelend. Maar dit buurjongetje van Margre Baars en Luuk van Mierlo in Wehl vond het niet erg. Hij maakte een dansje in de regen!
Nooit meer schaatsen
In de winters was het beeld duidelijker. Ook hier sloeg de warmte toe en dat vooral vanaf 1997, de laatste winter waarin het in Nederland tot een Elfstedentocht kwam. De gevolgen van deze warmte waren voor de meeste Nederlanders concreter. We konden eigenlijk nooit meer schaatsen. Toen de afgelopen winter dan eindelijk weer eens een vorstperiode van formaat ons land aandeed, rolde direct een golf van genot over het land. Binnen mum van tijd waren de schaatsen uitverkocht, spoedde iedereen zich naar het ijs (ook de jongeren die nog nooit geschaatst hadden) en schaatste zoveel als de vaak onstabiele vorst dat toeliet. Eerste hulpposten in ziekenhuizen hadden het nooit eerder zo druk met schaatsfracturen als dit jaar.
De seizoenen tot 1979, met hun afwijking ten op zichte van normaal. Diepblauw is zeer koud, lichtblauw koud, wit normaal, lichtrood warm en donkerrood zeer warm. Het plaatje ziet er nog mooi afwisselend uit.
De lente was weer warm, vooral de aprilmaand. Wat dat betreft geen nieuws van het front. Maar wie dacht dat de zomer van 2009 daar meteen met een voortzetting van de warmte achteraan zou komen, is tot nu toe toch van een relatief koele kermis thuisgekomen. Heel extreem was het allemaal niet, maar het is vooralsnog niet warm geweest zoals de afgelopen jaren in zomers bijna steeds wel. Er vielen buien, ook vanochtend kwam weer een pluk met tientallen buien vanaf de Noordzee het land op. De wind kwam vaak van zee en voerde af en toe zeer heldere lucht aan waarin diepblauwe plekken en felwitte stapelwolken elkaar afwisselden. En dat zag er, zo viel uit menige mond op te tekenen, best weer mooi uit. Er wordt weinig geklaagd.
Een stukje nostalgie naar de zomers uit bij voorbeeld de jaren 70, toen dit veel vaker gebeurde. De foto is overigens van juni 2009, genomen in de buurt van Roodeschool door Jannes Wiersema.
En dan nu de warmte…
De ‘ode aan de zomers van toen’ duurt nog precies een dag, daarna gaan we weer over naar de realiteit van ons al niet meer zo heel nieuwe klimaat en beginnen we aan wat wel eens een zeer lange, warme periode zou kunnen gaan worden met veel zon, maar vanaf laat deze week ook een toenemende kans op een regen- of onweersbui. Als het allemaal zo gaat, zoals nu in de weerkaarten staat, zal die warmte hoogstwaarschijnlijk meer dan voldoende zijn om het warmtekort, dat we tot nu toe in deze junimaand hebben, alsnog in een flink overschot te laten omslaan. Zodat we toch al meteen vetrokken zijn voor de volgende warme zomer.
Bron: Meteo Consult, KNMI.
Ook op de astronomische kalender is de zomer in Nederland nu begonnen. Vanochtend om 7.46 uur stond de zon boven de Kreeftskeerking, op zijn punt het verst ten noorden van de evenaar. Vandaag is het daarom de langste dag. Vanaf nu gaat de zon weer langzaam terug richting evenaar. Heel geleidelijk worden de dagen bij ons dan ook weer korter.
Voor meteorologen is de zomer al een tijdje bezig. De eerste drie weken zijn gematigd verlopen, met weinig warmte en geregeld buien. Tot gisteren, in de eerste 20 dagen van juni dus, bleef de maximumtemperatuur in De Bilt op maarliefst 14 dagen beneden 20 graden met als koudste dag 5 juni toen het zelfs niet warmer werd dan een schamele 13,2 graden. Op 6 dagen kwam het kwik wel boven 20 graden uit, met als voorlopig hoogtepunt de eerste dag van de junimaand, toen het kwik in de Bilt voor de eerste en tot nu enige keer deze maand tot boven de zomerse grens van 25 graden uitsteeg. De temperatuur kwam die dag op 25,2 graden uit.
Wolken weerspiegelen boven zee en strand en maken er een kleurrijk geheel van, bij Zandvoort. Foto: John Dalhuijsen.
Van de 20 junidagen verliepen er tot nu toe 12 ook met een gemiddelde temperatuur beneden normaal, 8 waren er warmer dan normaal. Met een etmaaltemperatuur van 10,1 graden was 5 juni wederom de koudste dag van de maand tot nu toe, 1 juni tekende met een etmaaltemperatuur van 19,1 graden het voorlopig hoogste gemiddelde in deze maand aan. Alles op een hoop geveegd, stonden we tot gisteren in juni (en dus ook in de meteorologische zomer tot nu toe) op een gemiddelde temperatuur van 14,3 graden, daar waar 15,2 graden in een junimaand normaal is. De eerste drie weken van de zomer van 2009 zijn dus betrekkelijk koel verlopen.
Ode aan zomers van toen
Met een beetje fantasie is de zomer tot nu toe een ode aan de ‘zomers van toen’ geweest, toen het wel vaker ‘niet warm voor de tijd van het jaar’ was. Zoals in de zomer van 1993, de laatste zomer die met recht een koele zomer genoemd mag worden. Alle zomers nadien zijn normaal (1996, 1998, 2000), warm of zelfs zeer warm (1994, 1995, 1997, 1999, 2001-2004, 2006 en 2007) geweest. Jongeren van 16 jaar of jonger weten niet meer hoe het is als een zomer in Nederland koel verloopt. Of ze moeten de laatste 3 weken goed opgelet hebben, want het leek er weer eens op. Bij de lentes is het beeld overigens nog eenzijdiger, want op de koude lente van 1996 na zijn sinds 1988 alle lentes in Nederland zeer warm verlopen, tot en met die van dit jaar.
Eenzelfde plaatje voor de periode vanaf 1979. Na de zomer van 1987 komt vrijwel alleen de kleur rood nog voor. Er is veel veranderd...
Wie had ooit gedacht dat er nog eens nostalgische gevoelens zouden opkomen bij het meemaken van het ‘weer van toen’? Ik niet! Als het in de zomer weer eens tegenviel en je zat met je neus tegen het raam geplakt in afwachting van betere tijden, was er geen haar op je hoofd die er ook maar een moment aan dacht dat je een weertype als dat ooit nog eens zou gaan missen. Het verlangen naar een weersverbetering was veel sterker dan het toen nog nauwelijks aanwezige besef dat het klimaat in Nederland wel degelijk langzaam aan het veranderen was.
Toen de warmere zomers eenmaal schering en inslag waren, hoorde je niemand klagen over de toegenomen warmte. Wel begon het klagen eerder als het om de perioden met meer neerslag dan normaal ging, die in de zomer bleven terugkeren. De zomers van 2007 en 2008, hoewel vrij warm voor wat de gemiddelde temperatuur betreft, staan er bij de meesten van ons slecht op omdat er tijdens de hoogzomer steeds van die zware buien vielen, die mensen van de kampeerterreinen joegen en toch nog een run op zonvakanties ontketenden. Veel mensen weten gewoon meer dat daar vroeger ook nog eens erg koel weer bij hoorde. We zijn enorm verwend.
Een bui in de zomer is vervelend. Maar dit buurjongetje van Margre Baars en Luuk van Mierlo in Wehl vond het niet erg. Hij maakte een dansje in de regen!
Nooit meer schaatsen
In de winters was het beeld duidelijker. Ook hier sloeg de warmte toe en dat vooral vanaf 1997, de laatste winter waarin het in Nederland tot een Elfstedentocht kwam. De gevolgen van deze warmte waren voor de meeste Nederlanders concreter. We konden eigenlijk nooit meer schaatsen. Toen de afgelopen winter dan eindelijk weer eens een vorstperiode van formaat ons land aandeed, rolde direct een golf van genot over het land. Binnen mum van tijd waren de schaatsen uitverkocht, spoedde iedereen zich naar het ijs (ook de jongeren die nog nooit geschaatst hadden) en schaatste zoveel als de vaak onstabiele vorst dat toeliet. Eerste hulpposten in ziekenhuizen hadden het nooit eerder zo druk met schaatsfracturen als dit jaar.
De seizoenen tot 1979, met hun afwijking ten op zichte van normaal. Diepblauw is zeer koud, lichtblauw koud, wit normaal, lichtrood warm en donkerrood zeer warm. Het plaatje ziet er nog mooi afwisselend uit.
De lente was weer warm, vooral de aprilmaand. Wat dat betreft geen nieuws van het front. Maar wie dacht dat de zomer van 2009 daar meteen met een voortzetting van de warmte achteraan zou komen, is tot nu toe toch van een relatief koele kermis thuisgekomen. Heel extreem was het allemaal niet, maar het is vooralsnog niet warm geweest zoals de afgelopen jaren in zomers bijna steeds wel. Er vielen buien, ook vanochtend kwam weer een pluk met tientallen buien vanaf de Noordzee het land op. De wind kwam vaak van zee en voerde af en toe zeer heldere lucht aan waarin diepblauwe plekken en felwitte stapelwolken elkaar afwisselden. En dat zag er, zo viel uit menige mond op te tekenen, best weer mooi uit. Er wordt weinig geklaagd.
Een stukje nostalgie naar de zomers uit bij voorbeeld de jaren 70, toen dit veel vaker gebeurde. De foto is overigens van juni 2009, genomen in de buurt van Roodeschool door Jannes Wiersema.
En dan nu de warmte…
De ‘ode aan de zomers van toen’ duurt nog precies een dag, daarna gaan we weer over naar de realiteit van ons al niet meer zo heel nieuwe klimaat en beginnen we aan wat wel eens een zeer lange, warme periode zou kunnen gaan worden met veel zon, maar vanaf laat deze week ook een toenemende kans op een regen- of onweersbui. Als het allemaal zo gaat, zoals nu in de weerkaarten staat, zal die warmte hoogstwaarschijnlijk meer dan voldoende zijn om het warmtekort, dat we tot nu toe in deze junimaand hebben, alsnog in een flink overschot te laten omslaan. Zodat we toch al meteen vetrokken zijn voor de volgende warme zomer.
Bron: Meteo Consult, KNMI.
