Nieuwe ronde, nieuwe kansen!
Nieuwe ronde, nieuwe kansen!
Afgelopen week kregen we al prachtige foto’s van lichtende nachtwolken binnen. In de nacht naar woensdag zijn deze op uitgebreide schaal te zien geweest. De omstandigheden lijken komende week ook ideaal te zijn om dit kosmisch verschijnsel waar te nemen. We bevinden ons namelijk rond de zonnewende, het wordt helder én er is nog steeds sprake van een zonnevlekkenminimum.
De zonnewende vindt morgen, zondag, plaats. De zon bereikt haar meest noordelijke punt, de kreeftskeerkring, en luidt daarmee het begin van de zomer in op het noordelijk halfrond. We weten allemaal dat het in Lapland in deze tijd van het jaar niet meer donker wordt. Maar ook bij ons is echte duisternis momenteel vrijwel alleen bij bewolkt weer te verkrijgen. De zon gaat namelijk wel onder, maar scheert vrij dicht onder de noordelijke horizon langs. Tijdens heldere nachten kun je nog heel lang de zonnegloed volgen als je noordwest- en noordwaarts kijkt. Omdat die zon niet echt ‘diep wegzakt’ kunnen de zonnestralen bovendien zorgen voor de lichtende nachtwolken. Dit zijn niet echte wolken zoals wij ze kennen, maar het zijn stofdeeltjes, gruisdeeltjes die zich hoog in de atmosfeer bevinden (op zo’n 75 tot 85 kilometer hoogte) en waar het zo koud is (veelal rond -100/ -140 graden) dat zich daar rijp op afzet. Het is die rijp, die wij gereflecteerd zien door de zon, terwijl de zon zelf al tot onder de horizon is gezakt.
Foto geschoten tussen Veenendaal en Wageningen. Door: Floris Bijlsma.
Rijk-Jan Koppejan zag boven Middelburg de golvende bewegingen van de lichtende nachtwolken ook heel goed.
Heldere nachten, leiden tot prachtige gloed
Uit voorgaande blijkt al wel dat je heldere nachten nodig hebt om dit verschijnsel waar te kunnen nemen. Tot ongeveer twee uur na zonsondergang en vanaf ongeveer twee uur voor zonsopkomst, staat de zon precies dicht genoeg onder de horizon om de stofdeeltjes op grote hoogte aan te lichten. Wat zie je dan? Een lichtblauwige of wittige / gelige ribbelige gloed die, door de zeer hoge windsnelheden op die hoogte, een sterke golving vertonen. De lichtende nachtwolken veranderen steeds van vorm en uiterlijk en geven ons een blik in de ruimte. De foto’s hiernaast zijn allemaal genomen in de nacht van 16 of 17 juni jongstleden.
Ook deze foto is van Daan Hendriks. Gemaakt in Bennebroek, Noord-Holland.
Collega Tom van der Spek heeft ze vorige week ook prachtig gezien, vanuit Bennenkom. Hij meldt: "De foto is genomen met een belichtingstijd van 5 seconden en daarna nog iets verscherpt."
Zonnevlekkenminimum
Op de site van spaceweather.com wordt gesproken van ‘noctilucent madness’ (lichtende nachtwolken waanzin), aangezien er zoveel mensen de laatste tijd de prachtige nachtwolken hebben kunnen aanschouwen. En daar helemaal lyrisch van werden. Zoals deze man, uit Noord-Ierland: Large loops, whirls and pillars with knots could be seen moving rapidly in real time; there were astounding silver and blue colours mixed with subtle yellow, gold and green. It was a sight that left me awestruck. This is the best NLC season I have ever experienced!" (NLC; staat voor noctilucent clouds).
Het lijkt erop dat het op grote schaal optreden van lichtende nachtwolken, kan worden gekoppeld aan het uitblijven van zonnevlekken. Nog steeds zijn er dit jaar heel weinig zonnevlekken gezien. Meestal is het een fraaie cyclus, van jaren met veel en jaren met weinig zonnevlekken. Het huidige gebrek aan ‘sunspots’ duurt echter beduidend langer dan andere minimumjaren. Aan de andere kant lijkt juist noorderlicht veel minder voor te komen in een dergelijke periode zoals nu.
Foto: Willem Bentink, vanuit Zutphen
Wanneer dan?
Rest ons nog de vraag wanneer we het beste de lucht af kunnen turen. Zondagavond gaan de stapelwolken van overdag inzakken en wordt het helder, dat ziet er dus prima uit voor wie het spektakel wil bekijken. Ook voor de nacht naar dinsdag zijn de meeste weerkaarten zeer positief. De daaropvolgende nacht kan er vanuit het oosten enige bewolking binnendrijven, dus die lijkt vooralsnog minder geschikt. De nacht naar donderdag weer wel.
Bronnen: Meteo Consult, spaceweather.com
Afgelopen week kregen we al prachtige foto’s van lichtende nachtwolken binnen. In de nacht naar woensdag zijn deze op uitgebreide schaal te zien geweest. De omstandigheden lijken komende week ook ideaal te zijn om dit kosmisch verschijnsel waar te nemen. We bevinden ons namelijk rond de zonnewende, het wordt helder én er is nog steeds sprake van een zonnevlekkenminimum.
De zonnewende vindt morgen, zondag, plaats. De zon bereikt haar meest noordelijke punt, de kreeftskeerkring, en luidt daarmee het begin van de zomer in op het noordelijk halfrond. We weten allemaal dat het in Lapland in deze tijd van het jaar niet meer donker wordt. Maar ook bij ons is echte duisternis momenteel vrijwel alleen bij bewolkt weer te verkrijgen. De zon gaat namelijk wel onder, maar scheert vrij dicht onder de noordelijke horizon langs. Tijdens heldere nachten kun je nog heel lang de zonnegloed volgen als je noordwest- en noordwaarts kijkt. Omdat die zon niet echt ‘diep wegzakt’ kunnen de zonnestralen bovendien zorgen voor de lichtende nachtwolken. Dit zijn niet echte wolken zoals wij ze kennen, maar het zijn stofdeeltjes, gruisdeeltjes die zich hoog in de atmosfeer bevinden (op zo’n 75 tot 85 kilometer hoogte) en waar het zo koud is (veelal rond -100/ -140 graden) dat zich daar rijp op afzet. Het is die rijp, die wij gereflecteerd zien door de zon, terwijl de zon zelf al tot onder de horizon is gezakt.
Foto geschoten tussen Veenendaal en Wageningen. Door: Floris Bijlsma.
Rijk-Jan Koppejan zag boven Middelburg de golvende bewegingen van de lichtende nachtwolken ook heel goed.
Heldere nachten, leiden tot prachtige gloed
Uit voorgaande blijkt al wel dat je heldere nachten nodig hebt om dit verschijnsel waar te kunnen nemen. Tot ongeveer twee uur na zonsondergang en vanaf ongeveer twee uur voor zonsopkomst, staat de zon precies dicht genoeg onder de horizon om de stofdeeltjes op grote hoogte aan te lichten. Wat zie je dan? Een lichtblauwige of wittige / gelige ribbelige gloed die, door de zeer hoge windsnelheden op die hoogte, een sterke golving vertonen. De lichtende nachtwolken veranderen steeds van vorm en uiterlijk en geven ons een blik in de ruimte. De foto’s hiernaast zijn allemaal genomen in de nacht van 16 of 17 juni jongstleden.
Ook deze foto is van Daan Hendriks. Gemaakt in Bennebroek, Noord-Holland.
Collega Tom van der Spek heeft ze vorige week ook prachtig gezien, vanuit Bennenkom. Hij meldt: "De foto is genomen met een belichtingstijd van 5 seconden en daarna nog iets verscherpt."
Zonnevlekkenminimum
Op de site van spaceweather.com wordt gesproken van ‘noctilucent madness’ (lichtende nachtwolken waanzin), aangezien er zoveel mensen de laatste tijd de prachtige nachtwolken hebben kunnen aanschouwen. En daar helemaal lyrisch van werden. Zoals deze man, uit Noord-Ierland: Large loops, whirls and pillars with knots could be seen moving rapidly in real time; there were astounding silver and blue colours mixed with subtle yellow, gold and green. It was a sight that left me awestruck. This is the best NLC season I have ever experienced!" (NLC; staat voor noctilucent clouds).
Het lijkt erop dat het op grote schaal optreden van lichtende nachtwolken, kan worden gekoppeld aan het uitblijven van zonnevlekken. Nog steeds zijn er dit jaar heel weinig zonnevlekken gezien. Meestal is het een fraaie cyclus, van jaren met veel en jaren met weinig zonnevlekken. Het huidige gebrek aan ‘sunspots’ duurt echter beduidend langer dan andere minimumjaren. Aan de andere kant lijkt juist noorderlicht veel minder voor te komen in een dergelijke periode zoals nu.
Foto: Willem Bentink, vanuit Zutphen
Wanneer dan?
Rest ons nog de vraag wanneer we het beste de lucht af kunnen turen. Zondagavond gaan de stapelwolken van overdag inzakken en wordt het helder, dat ziet er dus prima uit voor wie het spektakel wil bekijken. Ook voor de nacht naar dinsdag zijn de meeste weerkaarten zeer positief. De daaropvolgende nacht kan er vanuit het oosten enige bewolking binnendrijven, dus die lijkt vooralsnog minder geschikt. De nacht naar donderdag weer wel.
Bronnen: Meteo Consult, spaceweather.com
Toch heb ik nog nooit lichtende nachtwolken gezien met eigen ogen, wat me nogal verbaasd. Ik probeer nu eens echt m'n best te doen.
Ik vind het altijd een geweldig iets, zulke lange dagen. Ik ben er 1 keer voor de gein de hele nacht speciaal voor opgebleven, om te kijken hoelang zo'n nacht duurde, maar eigenlijk werd het toen de hele nacht niet echt helemaal donker. Lichtende nachtwolken heb ik toen helaas niet waargenomen.
Ik vind het altijd een geweldig iets, zulke lange dagen. Ik ben er 1 keer voor de gein de hele nacht speciaal voor opgebleven, om te kijken hoelang zo'n nacht duurde, maar eigenlijk werd het toen de hele nacht niet echt helemaal donker. Lichtende nachtwolken heb ik toen helaas niet waargenomen.
Weerdagen Velp 2019:
Volledige dagen met sneeuwdek: 7
Dagen met deels sneeuwdek: 2
Vaste sneeuw: 4 * Laatste 01-02-2019
Smeltende sneeuw: 1 * Laatste 02-02-2019
Hagel: 4
Velp 2018:
Smeltende sneeuw: 6
Vaste Sneeuw: 6
Hagel: 8
Weerlicht: 6
Onweer: 24 (1 onweersdag in Velp gemist toen ik in Duitsland was)
Velp 2017:
Dagen met sneeuwdek: 34 (waarvan 21 in januari, 6 in februari en 7 in december)
Vaste sneeuw: 12
Smeltende sneeuw: 6
Hagel: 13
Weerlicht: 6
Onweer: 21
Volledige dagen met sneeuwdek: 7
Dagen met deels sneeuwdek: 2
Vaste sneeuw: 4 * Laatste 01-02-2019
Smeltende sneeuw: 1 * Laatste 02-02-2019
Hagel: 4
Velp 2018:
Smeltende sneeuw: 6
Vaste Sneeuw: 6
Hagel: 8
Weerlicht: 6
Onweer: 24 (1 onweersdag in Velp gemist toen ik in Duitsland was)
Velp 2017:
Dagen met sneeuwdek: 34 (waarvan 21 in januari, 6 in februari en 7 in december)
Vaste sneeuw: 12
Smeltende sneeuw: 6
Hagel: 13
Weerlicht: 6
Onweer: 21
