De laatste 10 jaar verliep hemelvaartsdag het vaakst droog en zonnig, maar vanaf 2005 viel er ook ieder jaar wel een beetje regen of een (pittige) bui. Dit jaar wordt er echter vrij zonnig en veelal droog lenteweer verwacht met in een groot deel van het land temperaturen boven 20 graden en in het zuidoosten van het land lokaal zelfs 25 graden. De laatste keer dat het zo warm werd op Hemelvaart was in het jaar 2003. In de Bilt steeg het kwik toen naar 25,9 graden en er viel geen druppel neerslag. Of we dit jaar gaan halen is nog maar de vraag. Er zitten namelijk een paar addertjes onder het gras.
Het weerbeeld op deze feestdag wordt net als de meimaand gekenmerkt door grote verschillen. Als we terug kijken in de jaren scheen de zon op hemelvaartsdag relatief vaak, maar ook zijn er dagen bekend dat het minder fraai was. Zo trad er in het jaar 1983 met Hemelvaart vrij onverwacht een stevige storm op. De zon scheen vrijwel de hele ochtend volop, maar een actieve storing die via het Kanaal onze kant op kwam, een zogenaamde kanaalrat, leidde tot noodweer, waarbij ook enkele watersporters omkwamen.
Vorig jaar vielen er tijdens Hemelvaart in het oosten van het land ook lokaal buien. In Doetinchem was het een stevige bui met ook hagel en onweer. Foto: Martin Lange.
Hemelvaart is natuurlijk een (vaak) vrije dag waarop veel mensen er op uit trekken. Er wordt door veel jongeren, maar ook ouderen, vroeg in de ochtend een mooie wandeling of fietstocht gemaakt, het welbekende dauwtrappen, en er worden op diverse plaatsen activiteiten georganiseerd. Het weer is op zo’n dag voor velen dan ook erg belangrijk. Zo was het in 1996 bijvoorbeeld flink koud in de ochtend. Op diverse plaatsen had het ’s nachts toen nog een paar graden gevroren en alleen de echte doorzetters gingen toen vroeg het bed uit om te dauwtrappen.
De zomerse kansen dit jaar
Dit jaar zouden de vroege vogels misschien nog een regen- of onweersbui over zich heen kunnen krijgen, maar gedurende de ochtend wordt het op veel plaatsen droog. Bewolking en af en toe zon wisselen elkaar af en vooral in het oosten van het land gaat er later op de dag lokaal een regen- of onweersbui ontstaan. Hoewel het de afgelopen dagen nog prachtig weer leek te worden op hemelvaartsdag, is dat nu iets bijgedraaid volgens de nieuwste weermodellen. Wat wel gehandhaafd is gebleven zijn de hoge temperaturen.
Met een zuidwestenwind wordt er volgens de hoofdberekening van het Europese weermodel ECMWF vanaf woensdag 20 mei warme lucht aangevoerd, waardoor de temperaturen in bijna het hele land omhoog schieten tot boven 20 graden. Alleen in de kustregio’s blijven de middagtemperaturen net onder die grens met 18 of 19 graden. Vooral in het zuidoosten van het land komen de zomerse waarden woensdag al erg dichtbij met 24 graden en op Hemelvaart zit er een officiële zomerse waarde, een temperatuur van of boven 25 graden, in de weerkaarten. Die zomerse dag lijkt vooral voorbestemd te zijn voor het zuidoosten van het land.
Het Europese weermodel ECMWF heeft het al dagen in de weerkaarten staan: 25 graden, ofwel zomerse waarden, in het zuidoosten van het land op Hemelvaart.
Het Amerikaanse weermodel NCEP ging daar eerder deze week in mee en ook het Engelse weermodel UKMO had 25 graden berekend voor het binnenland. Nu lijken deze twee modellen echter toch wat terughoudender te zijn geworden. De warme lucht zit volgens deze modellen nog wel dicht in de buurt van Nederland, maar of deze ons land ook gaat bereiken, dat lijkt nog onzeker. Met middagwaarden rond 20 graden volgens alle eerdergenoemde weermodellen is de kans echter wel vrij groot dat het een ‘warme’ dag wordt. De definitie van een officiële ‘warme’ dag is een dag waarop de temperatuur oploopt tot 20 graden of meer.
Het Amerikaanse weermodel NCEP is iets terughoudender geworden, maar komt ook nu nog met waarden rond 20 graden in het binnenland.
De laatste keer dat het op Hemelvaart 20 graden of meer werd, was in het jaar 2004. Het kwik steeg toen tot net boven 20 graden met 20,2 graden. De jaren 2002 en 2003 stonden qua temperatuur echter in de top 10 van warmste Hemelvaartsdagen ooit. In 2002 steeg het kwik gemiddeld naar 24,5 graden en 2003 was zomers met 25,9 graden. De warmste Hemelvaart ooit vond plaats op 27 mei 1954 met in de Bilt 29,2 graden en meer dan 30 graden in het zuidoosten, maar de kans dat we dat dit jaar gaan halen is niet groot!
Bronnen: Meteo Consult, KNMI