De lente is op haar laatste rechte eind aangekomen en de eerste zomermaand komt snel dichterbij. Reden genoeg om de verwachtingen voor de komende zomer, die aan alle kanten binnenstromen, er eens bij te pakken. Ze zien er veelbelovend uit!
Kijken we eerst naar de verwachting zoals die door het Europese Centrum voor Middellange Termijn Verwachtingen (ECMWF) in het Engelse Reading is gemaakt, dan valt daaruit op te maken dat de kans op warmer dan normaal weer in de maanden juni, juli en augustus dit jaar voor het grootste deel van Nederland op tussen 70 en 80 procent wordt ingeschat met als afwijking naar boven een gemiddelde van een halve tot rond een hele graad. Het normale zomergemiddelde in Nederland is overigens 16,6 graden over de maanden juni, juli en augustus. Het record voor De Bilt staat op 18,7 graden en stamt uit de zomer van 1947. Het ECMWF verwacht deze zomer bij dit alles ongeveer de normale hoeveelheid neerslag (200 millimeter).
Het overgrote deel van de verwachtingen laat zien dat het zeewater op de Grote Oceaan de komende tijd langzaam warmer wordt. De verwachtingen vanuit Europa, onder meer die van het ECMWF, laten daadwerkelijk een El Nino (warme fase) beginnen. Veel andere verwachtingen gaan van hooguit een neutrale situatie (met normale temperaturen) uit. De komende maanden zullen laten zien wie er gelijk had.
Ook de Engelse Met Office heeft zijn verwachting uitgegeven. Net als het ECMWF verwachten de meteorologen van Met Office een warmere dan normale zomer. Zij schatten de kans daarop op 50 procent. Volgens de Met Office maakt een normale zomer een kans van ongeveer 30 procent en een koelere dan normale zomer een kans van slechts 20 procent. Aan neerslag wordt de normale hoeveelheid tot iets minder dan normaal verwacht. Op de kaartjes hieronder is te zien dat deze verwachtingen voor een groot deel van Europa gelden. En die gebieden komen redelijk overeen met de regio’s uit de verwachting van het ECMWF.
De zomerverwachting van Met Office. In een groot deel van Europa worden boven normale temperaturen verwacht in de maanden juni, juli en augustus.
De neerslagverwachting van Met Office laat zien dat de kans op droger dan normaal weer in het warme gebied ook significant is.
Waarom een warme zomer?
Behalve de verwachting zelf is natuurlijk ook de reden interessant op grond waarvan de diverse instituten tot hun verwachting komen. Wie wat dieper graaft in de kaarten van het Europese model, ziet dat daarin een steeds terugkerend hogedrukgebied boven het noordoosten van Europa de oorzaak moet zijn van het warmere dan normale weer bij ons. Boven vooral Finland en het noordwesten van Rusland worden duidelijk hogere luchtdrukstanden dan normaal verwacht. Bij ons komt de wind in dat geval vaker uit het oosten of zuidoosten, zijn de bovenluchten ook wat warmer dan normaal en kan het dus gemakkelijker zomerweer worden.
In het zeegebied tussen Indonesie en Peru zijn de temperaturen van het zeewater nu ongeveer normaal, zo laat dit kaartje zien. We komen uit een periode waarin de zeewatertemperaturen in het bewuste gebied juist lager waren dan normaal.
Ook de Met Office ziet een versterkte aanwezigheid van hogedrukgebieden boven het Europese vasteland als basis voor haar verwachting dat ons een warme en mogelijkerwijs dus ook relatief droge zomer te wachten staat. Volgens de Engelse meteorologen is het op gang komen van een El Niño (een warme zeestroom langs de evenaar in het zeegebied tussen Indonesië en Peru) tijdens de zomer de veroorzaker van die zomerse hogedrukgebieden boven Europa. Bij Met Office zeggen ze een statistisch verband te hebben gevonden tussen de aanwezigheid van opwarmend zeewater in de Grote Oceaan en de hogedrukgebieden boven Europa.
De mogelijkerwijs warme en relatief droge zomer zou volgens de meteorologen van Met Office samenhangen met een ophanden zijnde El Nino (warme zeestroom) in het gebied langs de evenaar tussen Indonesie en Peru. Boven Europa zouden in dat geval vaker dan normaal hogedrukgebieden de kop opsteken die ons het mooie zomerweer zouden moeten brengen.
Voor het Verenigd Koninkrijk, het kerngebied van de verwachting van Met Office, zou dit neerkomen op een zomer met geregeld zonnige perioden en temperaturen af en toe boven 30 graden, zo specificeren de opstellers van de verwachting. Daarbij kunnen best ook eens forse regen- en onweersbuien voorkomen, zo denken ze, maar een herhaling van de zomers van 2007 en 2008 die door zware buien gedomineerd werden, zit er niet in, zo verwachten zij. Feitelijk gaat die verwachting ook op voor de rest van het warme gebied in de verwachting.
Wat moet je met zo’n verwachting
De verwachtingen voor de komende zomer mogen er goed uitzien, ze bieden geen garantie voor een goede afloop, zo is in het verleden gebleken. Het weer bij ons is er te grillig voor. Aan de andere kant is het wel zo dat we in ons deel van de wereld al lange tijd geen echt koude zomer meer hebben gehad. In de laatste 10 jaar waren alle zomers voor wat de temperatuur betreft normaal tot veel warmer dan normaal. Een koudere dan normale zomer zat er niet tussen. Zo bezien maken de temperatuurverwachtingen van beide instituten een goede kans.
Bij de neerslag ligt het beeld wat complexer. Hoewel de zomers van de voorbije jaren bijna allemaal een normale tot een duidelijk boven normale hoeveelheid regen lieten zien, zaten er ieder jaar wel lange droge perioden in. Vooral de augustusmaand heeft zich doen gelden als de grote regenbrenger. Zodra het zeewater eenmaal op temperatuur is en de bovenlucht geschikt voor het aanmaken van buien, wil het wel regenen, zo weten we inmiddels maar al te goed. En dan is een eerder in de zomer opgebouwd neerslagtekort ook zo weer weggewerkt. Misschien is het ook wel daarom dat er in de neerslagverwachtingen voor de zomer van de beide weercentra een veel minder duidelijk signaal zit dan in hun temperatuurverwachtingen.
Meteo Consult