Het is een prachtige en zonovergoten dag. De wind houdt zich koest en alle ingrediënten zijn aanwezig om aan het strand een beetje verkoeling op te zoeken. Rond het middaguur arriveer je aan de kust en het ziet er nog prima uit. Alleen een uur later krijg je meer afkoeling dan gewenst...
Er steekt namelijk een windje vanaf zee op, waardoor het behoorlijk fris wordt. Even later begint het er ook grijs uit te zien. De zon gaat schuil achter bewolking en er drijft zelfs een mistveld vanaf zee het strand op. De mooie dag lijkt totaal verpest. Enigszins gehumeurd pak je al je strandspullen bij elkaar en verlaat je het strand, op weg naar huis.
Soms ligt er boven zee zelfs een mistveld wat zich over de kustregio uit weet te spreiden.
Terug naar huis…
Maar…. Zodra je de duinen oversteekt valt je mond open van verbazing. De zon schijnt weer uitbundig, het ziet er zomers uit en het is gelijk niet meer fris. Een snelle blik achterom laat zien dat dit op het strand nog altijd wel het geval is. Maar snel het binnenland in!
Dit alles is een scenario wat niet uitzonderlijk is op zonnige en warme dagen, waarbij er nauwelijks sprake is van wind. Boven land kunnen de temperaturen in het voorjaar al flink oplopen. Het zeewater is dan echter nog erg koud, ongeveer 7 graden. Deze verschillen zijn deels verantwoordelijk voor het zeewindeffect. In de zomer warmt het zeewater langzaam op, waardoor de kans op een zeewind steeds kleiner wordt. Pas in het najaar bereikt de zee zijn hoogste temperatuur, zo’n 20 graden.
Alles heeft te maken met het zeewindeffect. Door de temperatuurverschillen boven land en boven water ontstaan er kleine luchtdrukverschillen. Boven land stijgt de lucht op, waardoor het een soort lagedrukgebied ontstaat. Boven het water daalt de lucht en daar is dan ook sprake van een hogedrukgebied. Van dit hogedrukgebied naar het lagedrukgebied gaat lucht stromen en zo ontstaan een zeewind. Hierdoor koelt het flink af en soms wordt er ook bewolking en mist meegevoerd vanaf het water.
Kleine luchtdrukverschillen
Door de hoge temperaturen boven land stijgt de lucht hier op. Hierdoor ontstaat er hier een klein lagedrukgebied. Boven zee daalt de lucht, waardoor er hier een hogedrukgebiedje ontstaat. De lucht stroomt vervolgens van het hogedrukgebied boven zee naar het lagedrukgebied boven land en daarmee is de zeewind een feit. Deze luchtstroming komt alleen op gang als er weinig wind staat. Anders zijn de krachten die de reguliere wind veroorzaken sterker dan de krachten die verantwoordelijk zijn voor het zeewind effect.
Even later wordt het door een wind vanaf zee fris en ineens gaat het er ook grijs uitzien. Foto: Gieny Boersma.
De gevolgen
De gevolgen werden in de inleiding van dit verhaal al kort beschreven. De zee is op dit moment nog erg koud en daardoor is de lucht die vanaf zee wordt aangevoerd een stuk frisser. Verder wordt er door een zeewind ook weleens mist en laaghangende bewolking het land opgedreven. Die grijzigheid ontstaat zodra warme lucht over het nog zo koude water strijkt. Zo krijgen we morgen bijvoorbeeld een hele bel aan warme lucht vanuit Frankrijk over ons heen, die vervolgens de Noordzee op schuift. Naarmate die warme lucht langer over de zee schuift, koelt deze aan de onderzijde steeds verder af. Aangezien koude lucht minder waterdamp kan bevatten, treedt er condensatie op. Hiermee zijn dan mist en laaghangende bewolking een feit.
Verder van de kust af merkt men weinig van het zeewindeffect. Hoe groot deze afstand is, is afhankelijk van de kracht van de zeewind. Indien deze vrij zwak is, bestaat de kans dat er achter de duinen alweer sprake is van prachtig zomerweer. Bij een sterke wind vanaf zee zijn de effecten tot soms wel 40 kilometer landinwaarts te merken. De komende dagen gaan de temperaturen flink oplopen en daarbij staat maar weinig wind. Alle ingrediënten voor het ontstaan van het zeewindeffect lijken daarbij aanwezig te zijn.
Bron: Meteo Consult