Het droger worden van het zuiden van Europa heeft gevolgen voor het klimaat van West-en Midden-Europa. Hogere temperaturen in de toekomst in het gebied van de Middellandse Zee kunnen ook in het westen en midden van Europa tot warmere en drogere zomers leiden. Door de grotere warmte in Zuid-Europa gaat de wind in West- en Midden-Europa vaker uit de oosthoek waaien met aanvoer van hete en droge continentale lucht.
Simulaties van klimaatmodellen laten deze verschuiving naar een meer continentaal klimaat in West- en Midden-Europa zien. KNMI-onderzoekers hebben aangetoond dat de sterke stijging van de temperaturen in de landen rond de Middellandse Zee de oorzaak is. Die stijging komt voornamelijk door uitdroging van de Mediterrane bodem als gevolg van minder neerslag in de winter. Opwarming door het broeikaseffect en droogte versterken hier elkaar. De verwachting is dat in de toekomst de zomertemperaturen in het Middellandse Zee-gebied 2 tot 3 graden meer zullen stijgen dan de wereldgemiddelde temperatuur.
In de zomer ontstaat boven Zuid-Europa een extra warme luchtlaag. Deze hete, droge lucht boven de dorre, schrale gronden stijgt en zet uit waardoor de druk boven deze regio afneemt. Omdat de lucht tegen de klok in rond een lagedruk gebied circuleert, zullen de winden noordwaarts vaker een oostelijke richting hebben. Deze winden voeren de hete, droge lucht uit het Middellandse Zee-gebied mee naar West-en Midden-Europa. Dit zal in deze regio in de zomer voor een extra temperatuurstijging en minder neerslag zorgen. Door de toename van oostenwind zal de invloed van zee – die in de zomer een koelend effect heeft – getemperd worden.
Overigens zegt dit klimaatonderzoek niets over de weersverwachting voor de komende zomer(s). Het betreft een lange termijnanalyse – tot 2100 - op basis van klimaatmodellen die een toename van de oostenwind laten zien. Er zijn echter ook klimaatberekeningen die geen verandering van de windrichting laten zien. Daarom gaat het KNMI uit van verschillende klimaatscenario's met en zonder verandering van de wind.
©WeerOnline
Warmer weer in de toekomst in het gebied van de Middellandse Zee kan ook in het westen en midden van Europa leiden tot warmere en drogere zomers. Door de grotere warmte in Zuid-Europa gaat de wind in onze omgeving vaker uit het oosten waaien. Daarmee wordt ook in ons land in de zomer warmere en drogere lucht aangevoerd.
De overheersende oostenwind hangt samen met de ontwikkeling van een lagedrukgebied in het warmere zuiden van Europa. Weerkundigen noemen zo’n lagedrukgebied dat ontstaat door de hitte een thermisch laag. Berekeningen van het toekomstig klimaat met klimaatmodellen laten bij een sterke stijging van de temperatuur in Zuid-Europa de ontwikkeling van zo’n lagedrukgebied zien.
Ten noorden van een lagedrukgebied, dus boven het westen en midden van Europa, waait de wind overwegend uit oostelijke richtingen. Het mechanisme is al langer bekend maar nieuw is dat ook modelberekeningen voor de laatste dertig jaar van deze eeuw dit nu laten zien.
De relatief sterke stijging van de temperatuur in het gebied van de Middellandse Zee is vooral te wijten aan uitdroging van de bodem. Dat vindt zijn oorzaak in de drogere winters die hier in het warmere klimaat worden verwacht. Het winterseizoen is hier gewoonlijk de natste tijd van het jaar, het regenseizoen dus.
De onderzoeksresultaten zeggen niets over de komende zomer en van de eerstkomende jaren. Het is een verwachting voor de lange termijn tot het jaar 2100 op basis van klimaatmodellen, die een verandering van de windrichting laten zien. Er zijn echter ook modelberekeningen die de wind ongewijzigd laten. Het KNMI gaat uit van verschillende klimaatscenario’s, met en zonder verandering van de wind.
©KNMI
Juist, en vaker zou ik zeggen!