Eindelijk kunnen we genieten van de voorjaarszon. De grijze wolkenvelden zijn verdwenen en alles begint er weer vrolijker uit te zien. De komende dagen duurt het mooie weer voort, maar echt warm wordt het nog niet. Overdag wordt het een graad of 10 en ’s nachts kan het stevig vriezen. Het is nog veel te vroeg voor t-shirt en korte broek. Op zich niets bijzonders, laat het voorjaar maar lekker langzaam op gang komen.
Voor het eerst dit seizoen is het merkbaar dat de zon weer meer kracht begint te krijgen. In de winterperiode is het vaak zo somber omdat de hoeveelheid zonneenergie gewoon te weinig is om de wolken te laten oplossen. Bij dat proces moet eerst het aardoppervlak opgewarmd worden, vervolgens warmt de lucht vlak boven het aardoppervlak op en deze warme lucht stijgt dan omhoog. Warme lucht is namelijk lichter dan koude lucht. Een paar graden opwarming kan al het verschil betekenen tussen een grijze dag of flinke zonnige perioden.
In het voorjaar wordt de zon elke dag sterker. Dat komt tot uiting in een langere daglengte maar ook in een hogere zonnestand boven de horizon. Juist in deze periode, zo rond half maart, is de zonneenergie net voldoende om de wolkenvelden op te ruimen. Zowel afgelopen zondag en maandag was dat buiten heel goed te zien. De relatief warme opstijgende lucht lost de wolkendruppeltjes op; tegelijkertijd zorgt de opstijgende lucht voor menging in de atmosfeer. Drogere lucht vermengt dan met vochtige lucht en ook daardoor lossen wolken op.
Veel planten en dieren reageren op de daglengte. Zodra ze “merken†dat de dagen langer worden, worden ze geleidelijk actiever omdat ze “weten†dat vroeg of laat de zon zal gaan doorbreken. En de zon is dé motor waar de planten op draaien. En daarom fluiten de vogels ’s morgens vroeg, worden de knoppen dikker en komen de eerste planten in bloei. Zo kunnen we langzaam wennen aan het voorjaar.
©NOS | Gewijzigd: 13 februari 2017, 09:45 uur, door Joyce.s
en dat gelijk een paar dagen lang ?!?!?
ik was ,en denk velen met mij , die sombere dagen met die saaie vieze miezer zo zat!!
Maar ben me wel bewust dat we ons niet gelijk lente-rijk moeten prijzen....het zou me niet verbazen als we over een week of 2 a 3 weer ineens ingesneeuwt zitten.
de foto hieronder is van 4 maart 2005, was toen ook totaal onverwacht.
groetjes Ruk.
We hebben natuurlijk de aanvang van de meteorologische lente op 1 maart al gehad, maar voor veel mensen begint de lente pas echt als de dag en nacht vrijwel overal ter wereld exact even lang zijn. Vandaag was dat precies om 12.44 uur het geval. De zon staat dan precies boven de evenaar en komt steeds verder onze kant, het noordelijk halfrond, op. De dagen worden langer en er is over het algemeen meer zonlicht voorhanden en dat is wat veel mensen na de winter erg nodig hebben.
En wat een aangename start hebben we dit jaar! De zon schijnt in het hele land volop en het effect op veel mensen en de natuur is duidelijk merkbaar en zichtbaar. Voorjaarsbloemen schieten de grond uit en veel bomen beginnen hun eerste fris groene knopjes te laten zien. In vergelijking tot vorig jaar is de natuur erg laat. Toen stonden de perkjes eind februari al in bloei en werden terrasjes al volop bezocht.
Precies om 12.44 uur begon vandaag de lente. Foto: Wil Lamers.
Ook veel dieren ontwaken uit hun winterslaap en komen weer tevoorschijn. Veel vogels zijn al druk bezig om hun nestjes voor te bereiden op de eerste eitjes. Maar niet alleen de vele nestjes geven aan dat ook zij zin hebben in het voorjaar, ook het vrolijke gezang vroeg in de ochtend is een typisch kenmerk van de aanvang van dit ‘frisse’ seizoen.
Grote tegenstellingen
We hebben dit jaar geluk dat de lente echt begint met zonnig voorjaarsweer, maar het voorjaar kenmerkt zich juist ook door de nog grote tegenstellingen. Er komen soms grote temperatuursverschillen in korte tijd voor en na een paar dagen zon, kan het zo maar zijn dat er ineens een maartse bui komt opzetten met hagel en sneeuw.
Een prachtige foto van een groep damherten die in de opkomende zon in de buurt van Zandvoort struinen. Foto: John Dalhuijsen.
De verschillen ontstaan doordat de lucht in de vaak nog besneeuwde poolstreken nog erg koud is en ook het zeewater nog relatief lage temperaturen kent, maar dat tegelijkertijd de temperatuur op het vasteland door een krachtiger wordende zon snel oploopt. Als de wind op dat moment vanuit west- tot noordelijke richting komt, ontstaan er boven de Noordzee, waar ook veel vocht voorhanden is, gemakkelijk wolken en buien. Deze worden nog eens extra gevoed door het vele vocht en met die noordelijke stroming worden ze via de kust ons land in geblazen. In die koude lucht is het echter ook niet gek dat er soms hagel of sneeuw tussen zit.
Kust en binnenland
De contrasten tussen de kustgebieden en het binnenland slaan in deze periode geleidelijk om. Het binnenland warmt in de sterker wordende zon veel sneller op dan het zeewater. Hierdoor ontstaan er uiteindelijk veel sneller stapelwolken boven het binnenland dan boven het in vergelijking relatief koude zeewater. De lucht zet door het opwarmen ook steeds verder uit (de luchtkolom wordt in feite hoger) en hierdoor kunnen de buien steeds verder verticaal groeien, waardoor ze soms tot zeer pittige exemplaren kunnen uitgroeien. In vergelijking met de buien in de zomer stellen ze echter nog niet veel voor. Daarvoor is de bovenlucht nog te koud.
Ook dit ooievaarsnest is inmiddels bezet. De vogels bereiden zich voor op de eerste eitjes. Foto: Margriet Vooren.
Niet iedereen is blij
Niet iedereen is echter blij met het lenteseizoen. Je hebt natuurlijk de fervente winterliefhebbers die veel liever een flinke sneeuwbui meemaken en zich niet graag in de zon begeven, maar je hebt ook de mensen met hooikoorts en allergieën die zich weer opmaken voor een snotterige periode. De concentratie stuifmeel, ofwel pollen, wordt door bijvoorbeeld gras dat begint te bloeien weer groter en hooikoortsverschijnselen, als niezen en jeukende ogen, steken dan weer de kop op.
Houdt het zonnige voorjaarsweer aan?
De grote vraag voor velen is nu: blijft het zo de komende tijd? Het antwoord is nee. Het hogedrukgebied waar we nu mee te maken hebben, wordt heel geleidelijk verdreven en storingen krijgen dan weer vrijbaan om over te trekken. Zondag is het nog vooral bewolking, maar de dagen daarna worden deze al snel gevolgd door regen en enkele maartse buien.
Bron Meteo Consult
Vrijdag noteerde Twente -4,9 graden. Vlak bij de grond werd 9 graden vorst gemeten. Warmte zit er voorlopig niet in. De zon maakt de eerste paar lentedagen veel goed maar volgende week keren de maartse buien terug.
Maart roert zijn staart
Inmiddels staat ook voor de sterrenkundigen de lente (op basis van de positie van de aarde ten opzichte van de zon) op de kalender. In het begin van het voorjaar heeft de wind vaak de neiging naar west of noordwest te draaien. Het weer lijkt zich ook dit jaar aan de klimatologie te houden. Dat betekent dat de lentezon plaatsmaakt voor een guur weertype met buien: de karakteristieke voorjaarsbuien, ook wel maartse of winterse buien genoemd, die vergezeld kunnen gaan van sneeuw, hagel en onweer.
In de volksweerkunde wordt de contrastrijke weer omschreven als: “maart roert zijn staart, april doet wat hij wil, aprilletje zoet geeft nog wel eens een witte hoed†en noem maar op. In mei spreken van we IJsheiligen, in juni de Europese moesson of schaapscheerderskou (Verder lezen- Lenteprofiel).
Lang wachten op warmte
In De Bilt is de temperatuur dit jaar nog niet boven de 13 graden gekomen. De komende dagen zit dat er ook niet in. Het is zelfs de vraag of dat deze maand nog gebeurt. Ook vorig jaar duurde het langer voor de temperatuur het eerst op dat niveau kwam. In De Bilt en op de meeste andere plaatsen kwam de temperatuur in 2008 pas op 20 april voor het eerst boven de 15 graden.
©KNMI