Deel Alaska spoelt weg

Stel je voor dat de Nederlandse kust met 25 meter per jaar wegspoelt. De kust zou moeten worden opgegeven en mensen zouden landinwaarts trekken. Nederland blijft bespaart, maar deze snelle erosie vindt wel plaats in noordelijk Alaska. Hier trekt de Arctische kustlijn zich steeds sneller terug in de afgelopen vijftig jaar. Reden? Een combinatie van de afname van zeeijs, het oplopen van de zomertemperaturen en meer stormen. Mogelijk leidt dit tot grootschalige veranderingen in de kustzones rondom de Noordpool. Dit melden Jones (US Geological Survey) en collega’s in het wetenschapsblad Geophysical Research Letters.


_{De positie van het studiegebied aan de kust van de plaatselijke Beaufort zee. Hier afgebeeld is de omvang van het Noordpoolijs in 2003.}

Snelheid
De onderzoekers hebben een deel van de Arctische kustlijn onderzocht in Alaska. Ze zijn hier niet zelf naar toe gegaan om metingen te doen, maar ze hebben luchtfoto’s uit 1955, 1979, 2002 en 2007 bestudeerd. Daaruit blijkt dat de kustlijn zich steeds sneller terugtrekt. Van 1955-1979 was dat met 6,8 m/jaar, van 1979-2002 met 8,7 m/jaar en van 2002-2007 met 13,6 m/jaar. Plaatselijk spoelde zelfs 25 meter weg in 2007. Met deze enorme snelheden staat Alaska in de wereldtop.


_{In de kuststreek zijn veel meren te zien die sneller wegspoelen dan hogergelegen kustgebied.}

Gevolgen
Een geluk bij een ongeluk is dat Alaska nauwelijks bevolkt is. En zeker in het hoge noorden. Maar dat betekent niet dat er geen schade is. Het land dat wordt geërodeerd kan niet meer gebruikt voor door mens en landdier. Hierdoor worden huizen verlaten, gaat infrastructuur verloren en worden er moeilijker koolwaterstoffen gewonnen. Een boorgat op zoek naar olie is al verloren gegaan en een tweede zal in de komende jaren onbruikbaar worden.

Meerdere oorzaken
De hamvraag is waarom het land zo snel wordt opgeslokt door de zee. Een deel van het verhaal is de stormactiviteit die flink is toegenomen door decennia heen. Dit hangt mogelijk samen met de afname van het zeeijs door de versterkte opwarming van het Noordpoolgebied. Immers, er kunnen zich in een met ijs bedekte zee geen golven vormen die op de kust slaan en het sediment meenemen. De opwarming zorgt er ook voor dat het ijs in de kustbodems smelt. Hierdoor is de bodem makkelijker te eroderen. Een kleine invloed heeft de zeespiegelstijging. Uiteraard ligt meer land onder water bij een hogere zeespiegel, maar dit zorgt er ook voor dat stormgolven gemakkelijker tegen de kust slaan. Een combinatie van factoren zorgt er dus voor dat Alaska’s landoppervlak afneemt.


_{Deze boot lag een halve eeuw op het land, maar is nu al verdwenen in zee.}

Niet in Nederland?
Hoe kan het nu dat dit soort snelheden in Alaska gehaald worden en niet in Nederland? Alles heeft te maken met de aanvoer van sediment naar de kuststreken en hoeveel er verdwijnt door erosie. Meer afvoer dan aanvoer? Dan trekt de kustlijn zich terug. Maar er is meer. In Alaska bestaat de kustlijn niet uit flink opgehoogde duinen zoals in Nederland. Duinen zijn afwezig in dit deel van Alaska. Ook zijn er geen barrières zoals de Waddeneilanden die de noordelijke kustlijn van Nederland beschermen. Al met al is het helemaal zo slecht nog niet in Nederland, ondanks een groot deel dat onder de huidige zeespiegel ligt.

Omdat Alaska zo afgelegen en dunbevolkt is, zal de Amerikaanse regering waarschijnlijk niet ingrijpen. Het opgeven van land zal in Nederland niet zo snel gebeuren. Eerder het tegenovergestelde.

_{©Kennislink}