Dubbele gevoelens

Gisteren was op deze plaats al te lezen over het steeds weer terugkerende stromingspatroon in Europa, met de straalstroom zeer zuidelijk gelegen dan wel boven onze omgeving noord-zuid georiënteerd. Dat patroon heeft de weersontwikkelingen in Nederland de afgelopen maanden bepaald. Maar natuurlijk niet alleen in Nederland. Ook op andere plekken op ons continent, en zelfs in Afrika, zijn de effecten duidelijk zichtbaar. Effecten die vaak zowel positief als negatief uitwerken. Een paar opvallende voorbeelden.

Groot-Brittannië bijvoorbeeld kent de koudste winter sinds 1996, en de sneeuwchaos van vorige week in Engeland zal veel lezers niet ontgaan zijn. De sneeuw in Engeland veroorzaakte maatschappijontwrichtende omstandigheden, maar voor sommigen ook veel pret. Langlaufers midden in de miljoenenstad London, en sneeuwpoppen bouwen en ballen gooien voor kinderen (en volwassenen).


_{Satellietfoto van de Benelux en Groot-Brittannië. Schotland is bedekt met sneeuw, in veel regio's tot aan de kust aan toe}

Skipistes in Schotland
Verder naar het noorden toe in Groot-Brittannië, in Schotland, wordt er op een nog andere manier van de sneeuw geprofiteerd. Sneeuw, die daar niet alleen vorige week, maar vanaf eind november al met grote regelmaat is gevallen. De steeds maar terugkerende noordwest- of noordcomponent in de hoofdstroming in de atmosfeer boven West-Europa, voerde het ene na het andere neerslaggebied én koude lucht over de Schotse bergen. (Tijdens de sneeuwval van vorige week was de stroming overigens oostelijk).

Het resultaat: regelmatig sneeuwval tot, voor Schotse begrippen, diep in de dalen. En de diverse skigebieden die Schotland kent liggen er dan ook fantastisch bij. Op de satellietbeelden hiernaast is te zien dat de sneeuw in veel regio’s zelfs tot aan de kust het land bedekt met een witte laag. Een niet alledaags plaatje.

Meters sneeuw in Zuid-Spanje
Ook andere wintersportgebieden in Europa liggen er zeer goed bij. Het Alpengebied, overigens zeer zeker ook aan de zuidkant, hebben regelmatig forse sneeuwstoringen zien langstrekken. Maar ook de Pyreneeën hebben hun portie gekregen. En wat te denken van de Zuid-Spaanse bergketen Sierra Nevada, waar – net als in Italië – de skiliften soms niet konden draaien omdat de sneeuw gewoonweg te hoog tegen de apparatuur en stoeltjes aan lag!


_{Het werd lokaal wit door sneeuw of korrelhagel (zie foto). Foto: Herman Dute, Borculo}

De forse neerslaghoeveelheden in veel gebieden rond de Middellandse Zee, hebben alles te maken met de vaak zuidelijke gelegen straalstroom. De straalstroom markeert de scherpe overgang tussen veel koudere luchtmassa’s aan de noordzijde ervan, en veel zachtere aan de zuidflanken. Belangrijker: op deze overgang bevinden zich de meest actieve storingen met soms veel wind en nog veel vaker veel neerslag.

Het relatief warme zeewater daar (zeker in vergelijking met de watertemperaturen op onze breedtes) veroorzaakt een verdere intensivering van de ‘slechtweergebieden’. Regionaal geeft opstuwing ter hoogte van bergketens daar bovenop nóg een extra impuls. Een soms explosieve mix zoals bijvoorbeeld in Malaga al heel prominent bleek. Maar niet alleen daar.


_{Tussen de donkere wolken door zag het er regelmatig juist ook heel vriendelijk uit, getuigt ook deze foto van Gieny Boersma van het strand bij Noordwijk.}

Marokko betaalt wel erg veel tol voor zomerbuffer
In Marokko zullen de gevoelens na afloop van deze winter behoorlijk dubbel zijn. Eind november kwamen de eerste berichten van overstromingen en door de tijd heen tientallen doden. En ook de afgelopen weken was het weer volop raak. Zware regen- en in het Rif- en deels ook Atlasgebergte ook al snel zware sneeuwval, heeft duizenden mensen dakloos gemaakt. In de Gharb, een vruchtbaar landbouwgebied van 60.000 hectare, ingeklemd tussen het Midden-Atlas, het Rifgebergte en de Atlantische oceaan, in het stroomgebied van de rivier Sebou, is de oogst voor een groot deel verloren gegaan. Volgens de autoriteiten heeft de recente periode met regelmatig terugkerend noodweer sinds eind januari aan 24 mensen het leven gekost, maar vorige week spraken zowel de NOS als het AD al over meer dan 40 doden.

Aan de andere kant levert het extreme weer voor de zomer een appeltje voor de dorst op. Deels in de vorm van gevulde waterreservoirs; deels in de vorm van de vrachten sneeuw die in de bergen gevormd zijn, en die in de lente en zomer langzaam wegsmelten, en zorgen voor wat extra waterafvoer in een verder droge zomer.

_{Bronnen: Meteo Consult, NOS}