Gedoe in de stratosfeer – kans op winter in november?

Nu de kalender eind oktober aangeeft en de dagen korter worden, beginnen veel mensen zich te verheugen op de komende winter. Of het een koude winter gaat worden is maar altijd de vraag. Maar er zijn voortekenen dat de maand november kansen biedt tot een of een paar winterse periodes. De tekenen komen van hoog in de bovenlucht, de stratosfeer en de bijbehorende poolwervel…


De poolwervel: een lagedrukgebied op grote hoogte

Om te begrijpen wat er gaat gebeuren is het goed om te begrijpen wat de poolwervel precies is. De poolwervel is een enorm lagedrukgebied wat zich iedere winter boven de Noordpool vormt in de stratosfeer. De stratosfeer zelf is een luchtlaag tussen ongeveer 10 en 50 kilometer hoogte. De stratosfeer is ook waar de ozonlaag aanwezig is. Ter vergelijking: vliegtuigen vliegen vaak op ongeveer 12 kilometer hoogte. Dat is dus ongeveer de onderkant van de stratosfeer.

Opvallend aan de stratosfeer is dat de temperatuur toeneemt met de hoogte. Dit is wat de stratosfeer bijzonder maakt ten opzichte van de troposfeer. In de troposfeer – de laag waar we zelf leven – wordt het juist kouder met de hoogte.

Kouder en kouder, sterker en sterker

Normaal gesproken wordt de poolwervel in de herfst steeds sterker om in januari haar hoogtepunt te bereiken. De temperaturen in de stratosfeer gaan in deze tijd rap onderuit. Dit komt omdat in het winterseizoen nauwelijks zonlicht de Noordpool weet te bereiken. Ook aan de grond is dit te merken: als je boven de poolcirkel komt in midden december dan zul je de zon de gehele dag niet zien. Dat heet de zogenaamde poolnacht.

Onverwacht vroege optater

Verrassend genoeg groeit de poolwervel de komende dagen helemaal niet door. Deze krijgt de komende dagen namelijk een enorme optater te verwerken! Deze ‘optater’ staat ook wel bekend als een sudden stratospheric warming (SSW). Zulke gebeurtenissen komen normaal gesproken ergens tussen december en maart voor. Dat dit eind oktober gebeurt is heel bijzonder............

Lees gehele artikel - hier -

Bron: AD.nl
  | Gewijzigd: 25 oktober 2016, 17:51 uur, door Alpenweerman

Citaat van Wittekerst, dinsdag 25 oktober 2016, 21:26 uur Topartikel, laten we t hopen dat de details deze winter eens goed vallen. Is het een stukje van jezelf Johan? Zo nee, wat denk jij hier dan over?
Dit stukje is door "Lars van Gaalen" geschreven. Lars houdt zich binnen "Alpenweerman" vooral met klimaat en speciale (rand) verschijnselen bezig.

Zelf volg ik de ontwikkelingen en terugkoppelingen tussen stratosfeer en troposfeer al jaren met interesse en deel zijn standpunt volledig. Natuurlijk moeten we wel goed in ons achterhoofd houden dat dit zeer complexe materie is! De komende tijd in aanloop naar de winter gaan we hier op OO deze terugkoppelingen er zeker ook bij pakken! 

meer info over de PV zie - PV -